Ημέρα Θαλάσσιας Χελώνας: Ο ΑΡΧΕΛΩΝ καταγράφει ρεκόρ χελώνας που γεννά επί 36 χρόνια στη Ζάκυνθο

Στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών στη Γλυφάδα Αττικής, το προσωπικό και οι εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ δίνουν καθημερινές μάχες για να σωθούν τραυματισμένες και άρρωστες χελώνες από όλη την Ελλάδα.

Στις παραλίες ωοτοκίας της Ζακύνθου, του Κυπαρισσιακού Κόλπου, του Λακωνικού Κόλπου, της Κορώνης και του Ρωμανού Μεσσηνίας, του Ρεθύμνου, των Χανιών και του Κόλπου Μεσσαράς βρίσκονται ομάδες ερευνητών και εκπαιδευμένων εθελοντών που καταγράφουν την ωοτοκία της Καρέττα.

Η «πρωταθλήτρια» χελώνα με κωδικό Β2494 μαρκαρίστηκε το 1986 στη Ζάκυνθο από τους εκπαιδευμένους εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ, που έκτοτε κατέγραφαν συστηματικά κάθε φορά την παρουσία της όταν έβγαινε στη στεριά για να γεννήσει. Όταν το καλοκαίρι του 2022 η συγκεκριμένη χελώνα βρέθηκε και πάλι να κάνει φωλιά στη Ζάκυνθο συμπληρώθηκαν 36 χρόνια καταγεγραμμένης αναπαραγωγής της, ισοφαρίζοντας το παγκόσμιο ρεκόρ για το είδος, που έχει καταγραφεί για μία χελώνα Καρέττα στη Φλόριντα των ΗΠΑ.

Είναι γνωστό ότι οι θαλάσσιες χελώνες είναι μακρόβια ζώα, δεν γνωρίζουμε όμως πόσα ακριβώς χρόνια ζουν και πόσα χρόνια είναι αναπαραγωγικά ενεργές. Το μαρκάρισμα είναι μια μέθοδος με την οποία αναγνωρίζονται οι χελώνες που έρχονται για ωοτοκία κάθε χρόνο στις παραλίες μας και έτσι υπάρχει ένας αξιόπιστος δείκτης μέτρησης.

Αν η ομάδα των φετινών εθελοντών του ΑΡΧΕΛΩΝ καταγράψει την ίδια χελώνα να κάνει φωλιά για άλλη μια χρονιά σε παραλία του Κόλπου Λαγανά Ζακύνθου, θα έχει καταρριφθεί το παγκόσμιο ρεκόρ, αναδεικνύοντας ταυτόχρονα και την μεγάλη σημασία του πληθυσμού που παρακολουθείται συστηματικά στο νησί της Ζακύνθου εδώ και 40 χρόνια.

Ο ΑΡΧΕΛΩΝ διεξάγει το πρόγραμμα μαρκαρίσματος με τη βοήθεια εκπαιδευμένων εθελοντών από τις αρχές του 1980 στη Ζάκυνθο και στον Κυπαρισσιακό Κόλπο. Σε κάθε χελώνα μπαίνουν δύο σήματα (tags), έτσι ώστε σε περίπτωση που καταστραφεί το ένα, να αντικατασταθεί με καινούργιο βάσει του δεύτερου και να μην χαθεί η ταυτότητα της χελώνας. Σε πολλές χελώνες έχει τύχει μέχρι σήμερα να καταστραφούν και τα δύο πλαστικά ή μεταλλικά σήματα και να χαθεί η αρχική ταυτότητα.

Το 2019 η επιστημονική ομάδα του ΑΡΧΕΛΩΝ έκανε μια έρευνα στη βάση δεδομένων των σημάτων που είχαν τοποθετηθεί σε χελώνες όλα αυτά τα χρόνια και βρήκε χελώνες να έχουν ωοτοκήσει για πάνω από 20 χρόνια ενώ δύο ήταν «πρωταθλήτριες» με 33 χρόνια αναπαραγωγικής ζωής. Το καλοκαίρι του 2022 μία από τις «πρωταθλήτριες», με κωδικό Β2494, έκανε πάλι φωλιά στη Ζάκυνθο και έτσι συμπλήρωσε 36 χρόνια αναπαραγωγής φθάνοντας το παγκόσμιο ρεκόρ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι η χελώνα Β2494, όπως και αρκετές άλλες στη Ζάκυνθο, τον Κυπαρισσιακό και το Ρέθυμνο, έχουν μαρκαριστεί πλέον και με ηλεκτρονικό σήμα (PIT tag) που είναι μόνιμο και έτσι η ταυτότητα της δεν χάνεται.

Οι θαλάσσιες χελώνες υπάρχουν από την εποχή των δεινοσαύρων

Ακόμα πιο οργανωμένα και με αμείωτη θέληση τα μέλη και οι εθελοντές του ΑΡΧΕΛΩΝ από την Ελλάδα και δεκάδες χώρες του εξωτερικού, συνεχίζουν για μια ακόμη χρονιά φέτος το πρόγραμμα μαρκαρίσματος στη Ζάκυνθο, στον Κυπαρισσιακό Κόλπο και στο Ρέθυμνο, ελπίζοντας να γίνουν μάρτυρες της κατάρριψης του παγκόσμιου ρεκόρ αναπαραγωγικής διάρκειας, συμβάλλοντας στην διεθνή προσπάθεια για την κατανόηση του κύκλου ζωής της Καρέττα και της προστασίας της.

Οι θαλάσσιες χελώνες είναι μερικά από τα παλαιότερα πλάσματα στη Γη και υπάρχουν από την εποχή των δεινοσαύρων. Στα 110 εκατομμύρια χρόνια της ύπαρξής τους, τα κύρια χαρακτηριστικά τους δεν έχουν αλλάξει, ωστόσο αντιμετωπίζουν ένα αβέβαιο μέλλον.

Υπάρχουν επτά είδη θαλάσσιων χελωνών. Αυτά περιλαμβάνουν την Καρέττα, τη Δερματοχελώνα, την Πράσινη λεπιδοχελώνα- Olive ridley, την Hawksbill, την Πράσινη χελώνα, την μικρή Λεπιδοχελώνα- Kemp's ridley, και την Αυστραλιανή- Flatback. Τα τρία πρώτα είδη θεωρούνται σήμερα ως παγκοσμίως ευάλωτα, το τέταρτο ως απειλούμενο, το πέμπτο και το έκτο ως κρίσιμα απειλούμενα, ενώ για το τελευταίο τα δεδομένα είναι ελλιπή.