ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ

«Ωρολογιακή βόμβα» οι δασικές πυρκαγιές στην υπερθέρμανση του πλανήτη

«Ωρολογιακή βόμβα» οι δασικές πυρκαγιές στην υπερθέρμανση του πλανήτη
Οι πυρκαγιές στα δάση στο Βορρά το 2021 προκάλεσαν εκτίναξη του διοξειδίου του άνθρακα από το 10% στο 23% AP Photo/Robert F. Bukaty

Τα δάση που βρίσκονται στον Βορρά θα μπορούσαν να αποτελέσουν «ωρολογιακή βόμβα» για την υπερθέρμανση του πλανήτη, καθώς οι δασικές πυρκαγιές έχουν απελευθερώσει υψηλά επίπεδα ρυπογόνων ουσιών στην ατμόσφαιρα, σύμφωνα με νέα μελέτη που αναφέρει το CNNi.

Ειδικότερα, με τη χρήση νέων τεχνικών ανάλυσης δορυφορικών δεδομένων, ερευνητές διαπίστωσαν ότι, από το 2000 οι πυρκαγιές κατά την καλοκαιρινή περίοδο έχουν επεκταθεί σε βόρεια δάση, τα οποία περιβάλλουν τα βορειότερα μέρη της Γης.

Οι πυρκαγιές στα βόρεια δάση αποτελούν συνήθως το 10% της παγκόσμιας ρύπανσης του διοξειδίου τον άνθρακα.

Ωστόσο, σύμφωνα με τη μελέτη, το 2021, το ποσοστό αυτό εκτινάχθηκε από το 10% στο 23%, καθώς τα άνευ προηγουμένου επίπεδα ξηρασίας και οι καύσωνες στη Σιβηρία και τον Καναδά συνέβαλαν στην πρόκληση ανεξέλεγκτων πυρκαγιών.

«Τα βόρεια δάση θα μπορούσαν να είναι μια ωρολογιακή βόμβα για την αύξηση των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα, με την αύξηση των δασικών πυρκαγιών που σημειώνονται τελευταία να εγείρουν μεγάλη ανησυχία», δήλωσε ο επικεφαλής της μελέτης, καθηγητής της επιστήμης των συστημάτων της γης στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, Στίβεν Ντέιβις.

Αυτά τα δάση, τα οποία καλύπτουν τεράστιες εκτάσεις του Καναδά, της Ρωσίας και της Αλάσκας, αποτελούν τη μεγαλύτερη βιολογική μονάδα (μεγαοικοσύστημα) στον κόσμο. Έχουν επίσης μεγάλη πυκνότητα σε άνθρακα, απελευθερώνοντας κατ' αυτόν τον τρόπο 10 έως 20 φορές περισσότερες ρυπογόνες ουσίες για κάθε μονάδα έκτασης που καίγεται σε σχέση με άλλα οικοσυστήματα, σύμφωνα με τη μελέτη.

Η αύξηση των δασικών πυρκαγιών, κομβικός παράγοντας στην υπερθέρμανση

Η περιοχή της Σιβηρίας της Ρωσίας ήρθε αντιμέτωπη με πυρκαγιές μεγάλης έκτασης το 2021, οι οποίες έκαψαν σχεδόν 45 εκατομμύρια στρέμματα (18,16 εκατομμύρια εκτάρια) ρωσικού δάσους το 2021.

purkagies.jpg
Οι πυρκαγιές γίνονται ολοένα μεγαλύτερες, ολοένα και πιο έντονεςAP Photo/Matias Delacroix

Τον Ιούλιο του ίδιου έτους, ένας πιλότος, ο Σβατοσλάβ Κολέσοβ δήλωσε στο CNNi ,ότι δεν μπορούσε να πετάξει το αεροπλάνο στην ανατολική ρωσική περιοχή Γιουκούτια, επειδή ο καπνός από τις φωτιές ήταν τόσο πυκνός. Όπως επεσήμανε, η περιοχή, η οποία καταλαμβάνεται από μεγάλες δασικές εκτάσεις είναι επιρρεπής σε πυρκαγιές.

«Νέες πυρκαγιές παρουσιάστηκαν στα βόρεια της Γιακουτίας, σε μέρη όπου δεν υπήρχαν πυρκαγιές πέρυσι και όπου δεν είχαν αντίστοιχα προβλήματα παλαιότερα», πρόσθεσε.

Οι πυρκαγιές γίνονται ολοένα μεγαλύτερες, ολοένα και πιο έντονες, ενώ, παράλληλα σημειώνονται σε περιοχές που δεν εμφάνιζαν τόσο μεγάλο πρόβλημα στο παρελθόν. Η κατάσταση είναι πιθανό να επιδεινωθεί καθώς οι θερμοκρασίες αυξάνονται, δήλωσε στο CNNi μέσω email ένας εκ των συγγραφέων της μελέτης Μπο Τσένγκ, επίκουρος καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Τσίνγκουα στο Πεκίνο.

Συμπληρώνει δε, ότι οι υψηλές θερμοκρασίες που μπορεί να επικρατούν σε ορισμένες περιοχές, βοηθούν στην ανάπτυξη της βλάστησης, η οποία στη συνέχεια ξηραίνεται κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, αυξάνοντας, έτσι τον κίνδυνο εμφάνισης πυρκαγιών.

Καταλήγοντας επεσήμανε ότι «κύματα καύσωνα και ξηρασία είναι πιθανό να σημειώνονται συχνότερα στις βόρειες περιοχές, ενώ πιθανό είναι να αυξηθούν, τόσο η συχνότητα, όσο και το μέγεθος των πυρκαγιών, με την απελευθέρωση εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα με τη σειρά της να οδηγεί σε περαιτέρω υπερθέρμανση του πλανήτη».

Ο Τζεφ Γουέλς από την πλευρά του, αντιπρόεδρος του οργανισμού «National Audubon Society», ο οποίος δεν συμμετείχε στη μελέτη, τόνισε στο CNNi ότι τα ευρήματα είναι «ακόμη μια αυστηρή προειδοποίηση» για την ανάγκη «δραστικής μείωσης των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα».

Ο ίδιος υπογράμμισε, επίσης, τον ρόλο που διαδραματίζουν οι αυτόχθονες κοινότητες στην προστασία των δασών, αναφέροντας ότι «είναι καιρός ο κόσμος να αναγνωρίσει τις γνώσεις που διαθέτουν οι αυτόχθονες πληθυσμοί που κατοικούν στις βόρειες αυτές περιοχές στην προστασία των εδαφών τους, ειδικά ενόψει της αύξησης του μεγέθους και της συχνότητας των πυρκαγιών».