Οι αιτίες και οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής σε ένα γράφημα

Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα ορυκτά καύσιμα –άνθρακας, πετρέλαιο και αέριο– συμβάλλουν μακράν περισσότερο στην κλιματική αλλαγή, αντιπροσωπεύοντας πάνω από 75% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και σχεδόν 90% όλων των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα.

Καθώς οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου καλύπτουν τη Γη, παγιδεύουν τη θερμότητα του ήλιου. Αυτό οδηγεί στην υπερθέρμανση του πλανήτη και στην κλιματική αλλαγή. Ο κόσμος θερμαίνεται τώρα πιο γρήγορα από οποιοδήποτε άλλο χρονικό σημείο της καταγεγραμμένης ιστορίας.

Οι υψηλότερες θερμοκρασίες με την πάροδο του χρόνου αλλάζουν τα καιρικά μοτίβα και διαταράσσουν τη συνήθη ισορροπία της φύσης. Αυτό εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για τα ανθρώπινα όντα και όλες τις άλλες μορφές ζωής στη Γη.

Πέντε φορές περισσότεροι οι έντονοι καύσωνες

Από το 1850, η γη έχει θερμανθεί κατά περίπου 1,1° C ενώ οι εκτιμήσεις δεν είναι ενθαρρυντικές ως προς την επίτευξη του στόχου της Συμφωνίας του Παρισιού για τη διατήρηση της παγκόσμιας θερμοκρασίας έως τους 1,5° C πάνω από τα προβιομηχανικά επίπεδα, όριο που θεωρείται ανώτατο για την αποφυγή χειρότερων επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή.

Η επιδείνωση που επιφέρει αυτή η «μικρή» διαφορά στη θερμοκρασία γίνεται κατανοητή αν πολλαπλασιάσουμε επί 5 τη συχνότητα των ακραίων κυμάτων καύσωνα: Αυτό που ήταν ένα εξαιρετικό κύμα καύσωνα και συνέβαινε μία φορά κάθε 50 χρόνια, τώρα συμβαίνει κάθε 10 χρόνια.

Κλιματική αλλαγή και εσωτερική μετανάστευση

Νέα έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας προβλέπει ότι έως και 216 εκατ. άνθρωποι θα μπορούσαν να μεταναστεύσουν τις επόμενες δεκαετίες, εγκαταλείποντας περιοχές που δεν μπορούν πλέον να τους συντηρήσουν και πηγαίνοντας όπου προσφέρονται καλύτερες ευκαιρίες. Εκτιμάται πάντως, ότι ο αριθμός αυτός θα μπορούσε να ελαττωθεί κατά 80%, αν αναληφθεί δράση άμεσα.

Σύμφωνα με την έρευνα αυτή, αν δεν υιοθετηθούν μέτρα, υπολογίζεται ότι 86 εκατ. άτομα θα μεταναστεύσουν εντός των χωρών τους στην υποσαχάρια Αφρική, 49 εκατ. σε χώρες της ανατολικής Ασίας και του Ειρηνικού, 40 εκατ. στη νότια Ασία, 19 εκατ. στη βόρεια Αφρική, 17 εκατ. στη Λατινική Αμερική και 5 εκατ. σε χώρες της ανατολικής Ευρώπης και της κεντρικής Ασίας.

Ήδη, το 2015-2019, καταγράφηκαν σύμφωνα με τον ΟΗΕ τα πέντε θερμότερα χρόνια, ενώ το 2010-2019 διανύθηκε η θερμότερη δεκαετία που έχει καταγραφεί. Επίσης, η θερμοκρασία της επιφάνειας του πλανήτη έχει αυξηθεί ταχύτερα από το 1970 από ό,τι σε οποιαδήποτε άλλη περίοδο 50 ετών τα τελευταία τουλάχιστον 2000 χρόνια.

Οι συγκεντρώσεις αερίων του θερμοκηπίου συνέχισαν να αυξάνονται, ενώ από τα μέσα της δεκαετίας του 1980, οι θερμοκρασίες του αέρα στην επιφάνεια της Αρκτικής έχουν θερμανθεί τουλάχιστον δύο φορές πιο γρήγορα από τον παγκόσμιο μέσο όρο.

Ο θαλάσσιος πάγος, το στρώμα πάγου της Γροιλανδίας και οι παγετώνες έχουν μειωθεί την ίδια περίοδο και οι θερμοκρασίες του μόνιμου παγετού έχουν αυξηθεί. Εξάλλου, το χάσμα εκπομπών το 2030, ή η διαφορά μεταξύ της απαραίτητης μείωσης του διοξειδίου του άνθρακα για να περιοριστεί η υπερθέρμανση του πλανήτη κάτω από τους 2° C και των σημερινών τάσεων, υπολογίζεται σε 12-15 γιγατόνους ισοδύναμο διοξειδίου του άνθρακα.