Μαυραγάνης: Τα ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος απασχολούν όλο και περισσότερο την κοινωνία

Ο ίδιος αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο ο Δήμος Βριλησσίων δημιουργεί νέο πλούτο, θέσεις εργασίας και συμβάλλει στη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Δήμου.

«Είμαστε περήφανοι για την τοπική κοινωνία που πέτυχε να βάλει τις βάσεις της κυκλικής οικονομίας για τον Δήμο Βριλησσίων, αναδεικνύοντας τον σ’ έναν Δήμο πρότυπο», δηλώνει χαρακτηριστικά ο κ. Μαυραγάνης.

Ο Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ψηφιακών Εφαρμογών, δεν παραλείπει συχνά να επαινέσει τους δημότες Βριλησσίων για την άριστη συνεργασία τους με τον Δήμο και την ευαισθητοποίησή τους πάνω στα περιβαλλοντικά ζητήματα. «Το πιο σημαντικό από όλα, είναι ότι οι ίδιοι οι δημότες των Βριλησσίων ανταποκρίνονται στις δράσεις αυτές και συμμετέχουν ενεργά», είπε μεταξύ άλλων.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη του Αντιδημάρχου Περιβάλλοντος, Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ψηφιακών Εφαρμογών, Αλέξη Μαυραγάνη, στο Act for Earth του CNN Greece:

Ο Δήμος Βριλησσίων ανήκει στους «πρωταθλητές» της διαχείρισης των αστικών αποβλήτων, της ανακύκλωσης και της κομποστοποίησης τους. Ποια είναι τα κίνητρα που προσφέρει ο Δήμος στους δημότες, ούτως ώστε να έρθουν πιο κοντά στον κόσμο της ανακύκλωσης και να συμβάλλουν με την σειρά τους σε έναν πιο «πράσινο» τρόπο ζωής;

Σας ευχαριστώ για την ερώτησή σας και την ευκαιρία που μας δίνετε να παρουσιάσουμε το έργο που έχει γίνει αυτά τα χρόνια στον Δήμο Βριλησσίων, στο Act for Earth. Διανύουμε μία περίοδο που τα ζητήματα προστασίας του περιβάλλοντος απασχολούν όλο και περισσότερο την κοινωνία, συνεπακόλουθα και την τοπική αυτοδιοίκηση και είναι μία αναγνώριση και της δική μας προσπάθεια που από το 2014, κοιτάξαμε στο μέλλον και τα θέσαμε σε πρώτη προτεραιότητα.

Ο Δήμος Βριλησσίων είναι ο Δήμος με τα μεγαλύτερα ποσοστά διαχείρισης απορριμμάτων, με διαλογή στην πηγή (ΔσΠ). Αυτή είναι μία επιτυχία των ίδιων των δημοτών που ανταποκρίθηκαν στο σχεδιασμό του Δήμου και αγκάλιασαν αυτή την στρατηγική. Ο Δήμος από την πλευρά του βασίστηκε στην εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των δημοτών, όσο και σε επίπεδο παροχής κινήτρων ανταπόδοσης, μέσω της οριζόντιας μείωσης των δημοτικών τελών σε ποσοστό 25%, στην πενταετία.

Σε επίπεδο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης, δώσαμε μεγάλη έμφαση στα παιδιά, οπότε το 2017 θεσπίσαμε το σχολικό πρωτάθλημα ανακύκλωσης χαρτιού, ηλεκτρικών συσκευών και μπαταριών «Ανακυκλώνουμε Γιατί Μετράει» σε συνεργασία με συναρμόδιους φορείς στην ανακύκλωση απορριμμάτων. Μέσα σε τρία χρόνια, τα αποτελέσματα ήταν εντυπωσιακά και σχεδόν τριπλασιάστηκε ο όγκος των ανακυκλώσιμων υλικών που συγκεντρώνουμε. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι ότι ανοίξαμε για όλη τη χώρα το θέμα της χωριστής συλλογής των οργανικών αποβλήτων της κουζίνας από το νοικοκυριό που σημαίνει καθημερινή εμπλοκή όλης της οικογένειας. Μάλιστα, συνεχίζουμε να ενισχύουμε την προσπάθεια της ευαισθητοποίησης των μαθητών μέσα από βιωματικά εργαστήρια που πραγματοποιούνται τακτικά στα δημοτικά σχολεία μας, με θέμα την επαναχρησιμοποίηση, την ανακύκλωση και την κομποστοποίηση.

Για την καθημερινότητα των πολιτών, θεσπίσαμε κίνητρα ανταποδοτικού οφέλους, με τη μείωση δημοτικών τελών στη βάση της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει» και αξίζει να σας αναφέρω ότι αποτελεί την πρώτη απόφαση Δημοτικού Συμβουλίου, που έχει θεσμοθετηθεί στη χώρα μας. Με βάση αυτή την πρωτοποριακή απόφαση ξεκινήσαμε ήδη να εφαρμόζουμε πιλοτικά σε τρεις γειτονιές της πόλης το πρόγραμμα «Κερδίζω όσο Ανακυκλώνω - Πόρτα Πόρτα», που αφορά σε χωριστή συλλογή ανακύκλωσης με σακούλες που φέρουν ειδική σήμανση (QR code) για ζύγιση και ταυτοποίηση των ανακυκλώσιμων ποσοτήτων κάθε νοικοκυριού, και στο οποίο με την εθελοντική συμμετοχή του (το νοικοκυριό) λαμβάνει 10% μείωση στα δημοτικά τέλη. Προηγήθηκε το πρόγραμμα «Life - Pay as you throw», που έγινε σε συνεργασία με τους Δήμους Λισαβόνας, Αβέιρο, Κοντέισα Νόβα από την Πορτογαλία και τον Δήμο Λάρνακας από την Κύπρο και αφορούσε σε Internet of Things εφαρμογή που ανέπτυξε ο Δήμος Βριλησσίων για κάδους ζύγισης ταυτοποιημένης απόρριψης, σε επίπεδο νοικοκυριού.

Γνωρίζουμε μεταξύ άλλων πως το Followgreen του Δήμου Βριλησσίων, είναι μια ακόμα υπηρεσία, η οποία λειτουργεί με γνώμονα τις ανάγκες της εποχής για ψηφιοποίηση των λειτουργιών. Μιλήστε μας για τα οφέλη αυτής της υπηρεσίας, τον τρόπο που λειτουργεί αλλά και την ανταπόκριση που έχει από τους δημότες.

Ο Δήμος Βριλησσίων είναι από τους πρώτους Δήμους στην Ελλάδα που εισήγαγε την ηλεκτρονική πλατφόρμα επιβράβευσης Followgreen. Κάθε δημότης μπορεί να δημιουργήσει έναν λογαριασμό καταγράφοντας την ανακύκλωση που κάνει και ακολουθώντας online εκπαιδευτικές δράσεις για την ανακύκλωση, ο κάθε δημότης συγκεντρώνει πόντους, τους οποίους μπορεί μετά να εξαργυρώσει στις τοπικές επιχειρήσεις του Δήμου Βριλησσίων.

Επιπλέον, το Followgreen προωθεί την ενθάρρυνση για τη χρήση μέσων μαζικής μεταφοράς αντί του ΙΧ και ως εφαρμογή είναι διασυνδεδεμένη με έναν ειδικό, διαδραστικό χάρτη για την εύκολη αναζήτηση των τοπικών επιχειρήσεων του Δήμου, οι οποίες είναι ενταγμένες στο πρόγραμμα, καθώς και έναν αντίστοιχο, διαδραστικό χάρτη για την ανεύρεση των σημείων ανακύκλωσης του Δήμου.

Στην ουσία, με το πρόγραμμα Followgreen, δείχνουμε στην πράξη μία καλή πρακτική διασύνδεσης της τοπικής αγοράς με τους δημότες και τα σχολεία, με σκοπό μία ανοιχτή επικοινωνία προς όφελος του περιβάλλοντος.

Αξίζει να σημειωθεί πως ο Δήμος Βριλησσίων χρησιμοποιεί τη κομποστοποίηση και τους καφέ κάδους από το 2015, ενώ έχει καταφέρει να μειώσει την ταφή απορριμμάτων έως 50%. Συν τοις άλλοις, έχουν τοποθετηθεί περισσότεροι από 300 οικιακοί κάδοι σε όλες τις γειτονιές της πόλης, κι ενώ επισημαίνεται πως ανακυκλώνονται 20.000 κιλά χαρτιού μόνο στα σχολεία κάθε χρόνο. Ποιοι θα λέγατε πως είναι οι μεγαλύτεροι στόχοι που έχουν επιτευχθεί την τελευταία πενταετία αναφορικά με το περιβάλλον στο Δήμο σας;

Βρίσκομαι στην ευχάριστη θέση να σας πω ότι από το 50% των απορριμμάτων που οδηγείται σε διαδικασίες ανακύκλωσης, το μεγαλύτερο μέρος τους, δηλαδή πάνω από το 30% των συνολικών απορριμμάτων του Δήμου, όχι απλώς οδηγούνται για κατάλληλη επεξεργασία ανακύκλωσης τους, αλλά συλλέγονται σε χωριστά ρεύματα ανακύκλωσης (στην πηγή). Συγκεκριμένα, περισσότεροι από 2.000 τόνοι οργανικών (κλαδεμάτων και οικιακών βιοαποβλήτων) και πάνω από 2.000 τόνοι ανακυκλώσιμων υλικών, αντί να θάβονται, αξιοποιούνται ως νέα δευτερογενή υλικά παραγωγής για την υγιή και βιώσιμη ανάπτυξη της ελληνικής βιομηχανίας και οικονομίας. Η αύξηση της ανακύκλωσης και η καθολική εισαγωγή της πόλης στην εποχή της κομποστοποίησης των οργανικών υπολλειμμάτων, οδήγησε σε μείωση του κόστους ταφής των δημοτικών αποβλήτων κατά -250.000 ευρώ, συμβάλλοντας σημαντικά στη μείωση των δημοτικών τελών των τελευταίων ετών. Μέσα από την αλλαγή του μοντέλου διαχείρισης των απορριμμάτων, δημιουργούμε νέο πλούτο για την οικονομία, νέες θέσεις εργασίας και συμβάλλουμε καθοριστικά στη βελτίωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος του Δήμου.

Είμαστε περήφανοι για την τοπική μας κοινωνία που πέτυχε να βάλει τις βάσεις της κυκλικής οικονομίας για τον Δήμο Βριλησσίων, αναδεικνύοντας τον σ’ έναν Δήμο πρότυπο. Πετύχαμε και ενισχύσαμε την πρακτική της διαλογής στην πηγή. Παράλληλα, δημιουργήσαμε το Δίκτυο Συνοικιακής Κομποστοποίησης «Rethink Vrilissia» του Δήμου που αφενός λειτουργεί ως πρακτική βιωματικής εκπαίδευσης σε επίπεδο γειτονιάς και αφετέρου παράγει επιτόπου, άριστης ποιότητας λίπασμα για τα ίδια πάρκα που έχουν τοποθετηθεί οι κομποστοποιητές και για τα φυτά όσων συμμετέχουν. Το πιο σημαντικό από όλα όμως, είναι ότι οι ίδιοι οι δημότες των Βριλησσίων ανταποκρίνονται στις δράσεις αυτές και συμμετέχουν ενεργά στην υλοποίηση και διαρκή λειτουργία τους.

Ποιες είναι οι επόμενες δράσεις που σχεδιάζετε για την προστασία και την ανάδειξη του πρασίνου στο Δήμο Βριλησσίων;

Σε αυτο το σημείο θα ήθελα να σας πω, ότι το μεγαλύτερο μέρος των δράσεων μας, δεν θα ήταν εφικτό να υλοποιηθεί χωρίς τους φορείς της κοινωνίας των πολιτών. Η στήριξη των κοινωνικών φορέων και οργανώσεων αποτελεί αρχή μας σε όσα σχεδιάζουμε και υλοποιούμε, επειδή οι φορείς αυτοί σας διαβεβαιώ ότι κάνουν μεγάλη προσπάθεια και αξίζουν τη στήριξη και την αρωγή του Δήμου. Την προηγούμενη εβδομάδα, συμμετείχαμε στην Ημερίδα Ενημέρωσης με θέμα «Πεζοπορικές διαδρομές στο φυσικό περιβάλλον της γειτονιάς μας», την οποία πραγματοποίησε η φυσιολατρική κίνηση “Βριλησσός”. Ο σκοπός αυτής της ημερίδας ήταν να παρουσιαστεί στους εκπαιδευτικούς που σχετίζονται με την περιβαλλοντική εκπαίδευση, μια νέα, κυκλική, πεζοπορική διαδρομή. Η διαδρομή αυτή ξεκίνησε από το δάσος Θεόκλητου και μέσα από τη Ρεματιά Πεντέλης -Χαλανδρίου κατέληξε στην πρώην ναυτική βάση. Εκτός από την εκπαιδευτική διάσταση, το νέο μονοπάτι δίνει τη δυνατότητα άθλησης, σε όσους επιθυμούσαν να ασχοληθούν με την συνδυασμένη αναρρίχηση (Bouldering), κάτι που δείχνει ότι σε μια πόλη με υγιείς και συνεργατικές σχέσεις της αυτοδιοίκησης με τις κοινωνικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις και τους ενεργούς πολίτες ανοίγονται συνεχώς νέες δυνατότητες έκφρασης και δραστηριοτήτων στον ανοιχτό και ελκυστικό δημόσιο χώρο της.

Συνεχίζοντας τις πρωτοβουλίες στο επίπεδο της παροχής εκπαιδευτικών κινήτρων, σε λίγες ημέρες θα εγκαινιάσουμε μια ηλεκτρονική πλατφόρμα, το Βοτανολόγιο του Δήμου Βριλησσίων. Το Βοτανολόγιο του Δήμου Βριλησσίων που θα κυκλοφορήσει σε έντυπη (με οικολογικό χαρτί) και σε ηλεκτρονική έκδοση και θα περιλαμβάνει την παρουσίαση των φυτών που ευδοκιμούν στην πόλη (τυπικά γνωρίσματα και φωτογραφίες τους), βασικά στοιχεία χρήσης τους, μυστικά για την καλλιέργεια και συντήρησή τους και στοιχεία της φυσικής ιστορίας του Δήμου.

Ακόμη, είμαστε από τα πρώτα μέλη της πρωτοβουλίας «75 UN – 75 Trees UNAI SDG 7» σε συνεργασία με το Κέντρο Ενεργειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης (ΚΕΠΑ) του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών (ΕΚΠΑ), που είναι συνδεδεμένη με τον 7ο Στόχο Βιώσιμης Ανάπτυξης του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Η πρωτοβουλία έχει σκοπό τη διάσωση και την ενίσχυση των δασικών περιοχών. Στο πλαίσιο αυτό θα προχωρήσουμε σε νέες δενδροφυτεύσεις, στο αμέσως επόμενο διάστημα, μετά από τις 200 νέες δενδροφυτεύσεις που πραγματοποιήσαμε πρόσφατα, κατά την 7η Εβδομάδα Περιβάλλοντος τον περασμένο Ιούνιο.

Παρακολουθώντας το έργο σας, παρατήρησα ότι εξίσου σημαντική δουλειά έχετε κάνει στον Δήμο Βριλησσίων και για την περίπτωση των αδέσποτων ζώων και των ζώων συντροφιάς.

Δήμος και φορείς της Κοινωνίας των Πολιτών, έχουμε ενώσει τις δυνάμεις μας, με σκοπό την κατάλληλη κτηνιατρική υποστήριξη, τη μεριμνά για την περισυλλογή και διαχείριση των αδέσποτων ζώων συντροφιάς. Γίνεται περισυλλογή, καταγραφή, ηλεκτρονική σήμανση, κλινικός και εργαστηριακός έλεγχος υγείας των ζώων, καθώς και παροχή κτηνιατρικών υπηρεσιών (στειρώσεις, χειρουργεία τραυματισμένων ζώων από τροχαία ατυχήματα, δαγκώματα, περιστατικά φόλας, θεραπεία δερματολογικών ασθενειών), αποπαρασιτώσεις και εμβολιασμοί. Οι αγαπημένοι μας φίλοι, στη συνέχεια δίνονται προς υιοθεσία, ή επανατοποθετούνται στο φυσικό τους περιβάλλον. Στο πλαίσιο αυτό, έχει δημιουργηθεί δίκτυο ενημέρωσης πολιτών για τα ζώα που διατίθενται για υιοθεσία. Παράλληλα, στην αρμόδια Υπηρεσία της Διεύθυνσης Περιβάλλοντος και Πολιτικής Προστασίας του Δήμου τηρούνται φάκελοι, καρτέλες και βιβλιάρια υγείας για κάθε αδέσποτο, Βιβλίο εισερχόμενων – εξερχομένων ζώων, Βιβλίο νοσηλείας και Βιβλίο χορηγούμενων φαρμάκων. Σε συνεργασία με την ομάδα «Felicity – Γάτες στην πόλη», μέσα στο 2021, βρήκαν σπίτι περισσότερα από είκοσι (20) αδέσποτα ζωάκια. Ενώ το ίδιο γίνεται και για τα σκυλιά με την οργάνωση «SOS Αδέσποτα Βριλήσσια».

Δυστυχώς το κράτος έχει μείνει σε επίπεδο διακηρύξεων στο ζήτημα της χρηματοδότησης για την ανάληψη τέτοιων πρωτοβουλιών από τους Δήμους της χώρας. Παρ’όλα αυτά εμείς συνεχίζουμε με όποιες δυνάμεις έχουμε, επειδή οι δράσεις αναβάθμισης της ποιότητας ζωής των δημοτών, που αναλαμβάνουμε, επιθυμούμε να είναι ουσιαστικές και να έχουν ολιστικό χαρακτήρα. Ενδεικτικά, τον τελευταίο χρόνο έχουν εντοπιστεί, σημανθεί και έχουν γίνει όλες οι κατάλληλες ενέργειας φροντίδας πριν την επανατοποθέτησή τους στο πεδίο, για περισσότερα από διακόσια (200) αδέσποτα ζώα στον Δήμο μας.

Από τον Σεπτέμβριο 2014 μέχρι σήμερα ασχολείστε με τα κοινά ως μέλος του Δημοτικού Συμβουλίου. Από την εμπειρία σας στον χώρο του Περιβάλλοντος, της Βιώσιμης Ανάπτυξης και των Ψηφιακών Εφαρμογών, ποια θα λέγατε ότι είναι η μεγαλύτερη δυσκολία που έχετε κληθεί να αντιμετωπίσετε μέχρι τώρα;

Η γραφειοκρατία με τη μορφή των αρτηριοσκληρωτικών, διασκορπισμένων και «δυσκίνητων» νομοθεσιών, εγκυκλίων και διατάξεων είναι σίγουρα η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισα, όχι μόνο εγώ, αλλά και κάθε άνθρωπος που ασχολείται με την τοπική αυτοδιοίκηση και με τα περιβαλλοντικά ζητήματα, είτε είναι αιρετός, είτε πολίτης.

Θα μου επιτρέψετε να σας δώσω ένα μόνο παράδειγμα. Το 2016 καταθέσαμε πρόταση χρηματοδότησης στο ΕΣΠΑ του Υπουργείου Περιβάλλοντος (ΥΜΕΠΕΡΑΑ) και ειδικότερα για την χρηματοδότηση μέρους του εγκεκριμένου δημοτικού Σχεδίου της χωριστής διαλογής των απορριμμάτων. Η χρηματοδότηση εγκρίθηκε στο τέλος του 2020 και ακόμη δεν έχει εκταμιευθεί ούτε ένα ευρώ!

Γενικά, η εμπειρία μας δείχνει ότι από τη στιγμή που μία ώριμη από τον δήμο μελέτη θα κατατεθεί σήμερα σε κάποιο χρηματοδοτικό εργαλείο, θα χρειαστούν πιθανά ως και 8 χρόνια για να μπορέσει να τη δει ο δημότης να υλοποιείται. Μέχρι τότε οι αιρετοί και οι δημότες είναι μόνοι τους απέναντι στα προβλήματα, κάνοντας ό,τι μπορούν με γνώμονα την αγάπη τους για τον τόπο τους.

Για να συνεχίζουμε σε αυτόν τον δύσκολο καθημερινό αγώνα, επιλέγω να το βλέπω ως μία άσκηση δημιουργικής φαντασίας και βούλησης για ν’ ανταπεξέλθουμε στην γραφειοκρατία, διεκδικώντας το καλύτερο για τους δημότες, οι οποίοι αποζητούν ελεύθερους χώρους πρασίνου, συμμετοχικές και καινοτόμες δράσεις και είμαστε εδώ για να κάνουμε συνεχώς συγκεκριμένα έργα και δράσεις για όλα αυτά ξεπερνώντας τα απίστευτα εμπόδια και τρικλοποδιές που συναντάμε στον δρόμο μας.

Με άλλα λόγια, από την θέση μου ως Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Βιώσιμης Ανάπτυξης και Ψηφιακών Εφαρμογών, καθώς και ως μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου της Κ.Ε.Δ.Ε στην παρούσα θητεία μου, σας διαβεβαιώνω ότι κανένα πρόβλημα δεν είναι αρκετό για να μας εμποδίσει να φέρουμε εις πέρας το κοινωνικό συμβόλαιο που έχουμε συνάψει με τους δημότες των Βριλησσίων για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής τους, αλλά και συνολικά για την αναβάθμιση του ρόλου της τοπικής αυτοδιοίκησης.