Η «ημέρα της υπέρβασης» των πόρων της Γης επανέρχεται στα επίπεδα του 2019
Μεθαύριο Πέμπτη, η ανθρωπότητα θα έχει καταναλώσει το σύνολο των φυσικών πόρων του πλανήτη: η «ημέρα της υπέρβασης» έχει επανέλθει στα επίπεδα του 2019, έπειτα από μια σύντομη περίοδο ηρεμίας το 2020 λόγω της υγειονομικής κρίσης, προειδοποιεί η αμερικανική ΜΚΟ Global Footprint Network.
«Περισσότερους από πέντε μήνες πριν από το τέλος του έτους, αυτή την 29η Ιουλίου θα έχουμε εξαντλήσει τον προϋπολογισμό βιολογικών πόρων του πλανήτη για το 2021. Αν χρειαζόμαστε μια έκκληση κλιματικής και οικολογικής επιτακτικότητας με την οποία βρισκόμαστε αντιμέτωποι, η Ημέρα της Υπέρβασης της Γης το αναλαμβάνει αυτό» αναφέρει σε ανακοίνωση που δόθηκε σήμερα στη δημοσιότητα η Σούζαν Άιτκεν, πολιτική αξιωματούχος στη Γλασκώβη, την πόλη η οποία θα φιλοξενήσει την COP26 [διάσκεψη του ΟΗΕ] για το κλίμα τον ερχόμενο Νοέμβριο.
Αυτός ο δείκτης έχει σκοπό να καταδείξει πως η κατανάλωση εξακολουθεί να είναι πιο γρήγορη από έναν ανθρώπινο πληθυσμό ο οποίος επεκτείνεται σε έναν περιορισμένο πλανήτη. Για να το πούμε περιγραφικά, θα χρειαζόταν φέτος 1,7 φορά τη Γη προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες του παγκόσμιου πληθυσμού με βιώσιμο τρόπο.
Η ημερομηνία υπολογίζεται συνδυάζοντας το οικολογικό αποτύπωμα των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (οι χερσαίες και θαλάσσιες επιφάνειες που χρειάζονται προκειμένου να παραγάγουν καταναλώσιμους πόρους και να απορροφήσουν τα απορρίμματα του πληθυσμού) με τη «βιολογική ικανότητα» της Γης (ικανότητα των οικοσυστημάτων να αναπαράγονται και να απορροφούν τα απορρίμματα που παράγει ο άνθρωπος, ιδιαίτερα τη δέσμευση του διοξειδίου του άνθρακα).
Η «υπέρβαση» παράγεται όταν η ανθρώπινη πίεση υπερβαίνει τις ικανότητες αναγέννησης των φυσικών οικοσυστημάτων. Δεν σταματά, σύμφωνα με την ΜΚΟ, να βαθαίνει εδώ και 50 χρόνια: στις 29 Δεκεμβρίου το 1970, στις 4 Νοεμβρίου το 1980, στις 11 Οκτωβρίου το 1990, στις 23 Σεπτεμβρίου το 2000, στις 7 Αυγούστου το 2010.
Το 2020, η ημερομηνία αυτή μετακινήθηκε τρεις εβδομάδες αργότερα υπό την επίδραση των περιορισμών που συνδέονταν με την πανδημία της Covid-19.
Η επαναφορά της φέτος στα επίπεδα του 2019 εξηγείται από την αύξηση του αποτυπώματος άνθρακα κατά 6,6%, καθώς και από τη μείωση της παγκόσμιας δασικής βιολογικής ικανότητας κατά 0,5%, η οποία «οφείλεται εν πολλοίς στην κορυφή της αποψίλωσης της Αμαζονίας», σύμφωνα με τη ΜΚΟ.
Μπορεί το αποτύπωμα άνθρακα που συνδέεται με τις μεταφορές να παραμένει κατώτερο των επιπέδων πριν από την πανδημία, όμως εκείνο που συνδέεται με την ενέργεια αναμένεται να επανέλθει σαφώς.
«Αυτά τα δεδομένα δείχνουν σαφώς πως τα σχέδια ανάκαμψης της μετα-Covid-19 εποχής δεν μπορούν να επιτύχουν μακροπρόθεσμα παρά μόνο αν στηρίζονται στην αναγέννηση και την ορθολογική διαχείριση των οικολογικών πόρων», εκτιμά στην ανακοίνωση η Λόρελ Χάνσκομ, διευθύνουσα σύμβουλος της Global Footprint Network.