Έκθεση ΟΗΕ: Οι ωκεανοί μπορεί να γίνουν οι χειρότεροι εχθροί μας λόγω κλιματικής αλλαγής

Οι αλιευτικοί πόροι μπορεί να μειωθούν, οι ζημιές που προκαλούνται από τους κυκλώνες να πολλαπλασιαστούν και 280 εκατομμύρια άνθρωποι να εκτοπιστούν εξαιτίας της ανόδου της στάθμης των θαλασσών, σύμφωνα με αυτή την ειδική έκθεση της Διακυβερνητικής ομάδας των εμπειρογνωμόνων για την εξέλιξη του κλίματος (GIEC) όσον αφορά τους ωκεανούς και την κρυόσφαιρα (επιπλέοντες πάγοι, παγετώνες, πολικοί πάγοι και παγωμένα εδάφη σε μόνιμη βάση) που θα παρουσιαστεί επίσημα στις 25 Σεπτεμβρίου στο Μονακό.

Το έγγραφο αυτό των 900 σελίδων είναι η τέταρτη ειδική έκθεση του ΟΗΕ που δημοσιοποιείται μέσα σε λιγότερο από έναν χρόνο. Οι προηγούμενες, το ίδιο ανησυχητικές, αφορούσαν τον στόχο για τον περιορισμό κατά 1,5 βαθμό Κελσίου της υπερθέρμανσης του πλανήτη, τη βιοποικιλότητα, τη διαχείριση των εδαφών και του παγκόσμιου επισιτιστικού συστήματος.

Σύμφωνα με την τέταρτη έκθεση, που συγκεντρώνει τα υφιστάμενα επιστημονικά δεδομένα και θεωρείται σημείο αναφοράς, η αύξηση της στάθμης των ωκεανών μπορεί με την πάροδο του χρόνου να προκαλέσει τον εκτοπισμό 280 εκατομμυρίων ανθρώπων ανά τον κόσμο. Και αυτό βάσει της αισιόδοξης εκδοχής όπου η υπερθέρμανση θα περιοριστεί στους δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με την προβιομηχανική εποχή.

Με την προβλέψιμη αύξηση της συχνότητας των κυκλώνων, πολλές πόλεις που βρίσκονται κοντά σε ακτές, αλλά και μικρές νησιωτικές χώρες θα πλήττονται από πλημμύρες κάθε χρόνο από το 2050, ακόμη και με βάση τα αισιόδοξα σενάρια.

«Όταν παρατηρείτε την πολιτική αστάθεια που προκαλούν μεταναστεύσεις μικρής εμβέλειας, τρέμω όταν σκέφτομαι έναν κόσμο όπου δεκάδες εκατομμύρια άνθρωποι θα πρέπει να εγκαταλείψουν τη γη τους που θα καταβροχθίσει ο ωκεανός», δήλωσε ο Μπεν Στράους, πρόεδρος-διευθυντής του ινστιτούτου ερευνών Climate Central, με έδρα τις ΗΠΑ.

Η έκθεση προβλέπει εξάλλου ότι 30% με 99% των μόνιμα παγωμένων περιοχών θα λιώσουν έως το 2100, αν οι εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου συνεχιστούν με τον τωρινό ρυθμό.

Οι μόνιμα παγωμένες περιοχές του βορείου ημισφαιρίου θα απελευθερώσουν ως αποτέλεσμα της τήξης μια «βόμβα άνθρακα» αποτελούμενη από διοξείδιο του άνθρακα (CO2) και μεθάνιο (CH4) επιταχύνοντας την υπερθέρμανση.

Φαινόμενα, που είναι ήδη σε εξέλιξη, μπορεί επίσης να οδηγήσουν σε συνεχή μείωση των αποθεμάτων των ψαριών, από τα οποία εξαρτώνται πολλοί πληθυσμοί που τρέφονται με αυτά. Οι ζημιές που προκαλούνται από τις πλημμύρες μπορεί να εκατονταπλασιαστούν, ακόμη και να χιλιαπλασιαστούν έως το 2100.

Η τήξη των παγετώνων που προκαλείται από την υπερθέρμανση του πλανήτη θα δώσει αρχικά πάρα πολύ γλυκό νερό και στη συνέχεια πάρα πολύ λίγο σε δισεκατομμύρια ανθρώπους.

Επιφυλακτικότητα για την στάση των μεγαλύτερων ρυπαντών

Σύμφωνα με την έκθεση, οι άνοδοι της στάθμης της θάλασσας κατά τον 22ο αιώνα «μπορεί να ξεπερνούν τα μερικά εκατοστά του μέτρου ετησίως», να είναι δηλαδή σχεδόν εκατό φορές μεγαλύτερες σε σχέση με σήμερα.

Αν η αύξηση των θερμοκρασιών είναι κατά 2 βαθμούς Κελσίου το 2100, αυτό θα είναι η αρχή μιας «κούρσας προς τα εμπρός» στην άνοδο της στάθμης των θαλασσών, προειδοποιεί ο Μπεν Στράους.

Η δημοσιοποίηση της έκθεσης θα γίνει μετά τη διεξαγωγή στη Νέα Υόρκη μιας παγκόσμιας συνόδου κορυφής για το κλίμα στις 23 Σεπτεμβρίου που συγκαλεί ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες. Ο ΟΗΕ θέλει πιο ισχυρές δεσμεύσεις να αναληφθούν από τις χώρες για να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα καθώς με τον τωρινό ρυθμό, οι εκπομπές θα οδηγήσουν σε μια υπερθέρμανση από 2 έως 3 βαθμούς Κελσίου έως το τέλος του αιώνα.

Οι ειδικοί φοβούνται μήπως η Κίνα, οι ΗΠΑ, η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ινδία, οι τέσσερις μεγαλύτεροι ρυπαντές στις εκπομπές των αερίων που προκαλούν το φαινόμενο του θερμοκηπίου, αναλάβουν δεσμεύσεις που δεν θα είναι στο ύψος των περιστάσεων.

Εκπρόσωποι των χωρών μελών θα εξετάσουν την έκθεση της Giec στις συνεδριάσεις τους στο Μονακό από τις 20 Σεπτεμβρίου.