Το πουλί της διπλωματίας: πώς η Κίνα έσωσε την Ιαπωνία με λίγα λευκά φτερά
Η Κίνα εδώ και χρόνια επενδύει στη χαριτωμένη γοητεία των πάντα για να καλλιεργήσει μια εικόνα συμπάθειας στο διεθνές προσκήνιο των εντυπώσεων. Όμως στην περίπτωση των σχέσεων της με τη γείτονα χώρα και αντίπαλο δέος της, την Ιαπωνία, η Κίνα επένδυσε στις σπάνιες ίβιδες που φέρνουν διπλωματικό αέρα με κάθε πέταγμα τους.
Η ίβιδα είναι ένα εμβληματικό πουλί βαθιά ριζωμένο στην ιστορία και τον πολιτισμό της Ιαπωνίας. Τα ίχνη του μπορούν να εντοπισθούν ήδη στα Χρονικά της Ιαπωνίας, ένα βιβλίο της ιστορίας της αρχαίας Ιαπωνίας το οποίο ολοκληρώθηκε το 720.
Ωστόσο, ο πληθυσμός του μειώθηκε δραματικά τον 20ο αιώνα εξαιτίας του λυσσαλέου κυνηγιού για το κρέας και τα όμορφα φτερά του πτηνού αυτού, αλλά και εξαιτίας της αποψίλωσης των δασών.
Η ιαπωνική ίβιδα, εμβληματικό πτηνό που τη δεκαετία του 1980 κινδύνευε με εξαφάνιση στην Ιαπωνία, ευημερεί σήμερα και συμβάλλει στην τοπική οικονομία του νησιού Σάντο, χάρη στη βοήθεια της Κίνας.
Από τον Μάιο, οι αγρότες του νησιού δουλεύουν στα χωράφια φυτεύοντας σπόρους ρυζιού. Το πρωί και το βράδυ οι λευκόφτερες ίβιδες κάνουν δειλά την εμφάνισή τους στους ορυζώνες.
Το νησί Σάντο καλύπτει έκταση 855 τετραγωνικών χιλιομέτρων και με πληθυσμό 55.000 κατοίκους είναι το έκτο μεγαλύτερο νησί της Ιαπωνίας. Η λεγόμενη "Γεωργία σε Αρμονία με την Απειλούμενη Ιαπωνική Ιβιδα" θεωρείται σημαντικό κεφάλαιο στο νησί δεδομένου ότι το είδος αυτό έχει αναγνωρισθεί από τον Οργανισμό Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) των Ηνωμένων Εθνών ως σημαντικό κομμάτι της Παγκόσμιας Φυσικής Κληρονομιάς.
Το νησί Σάντο ήταν ο τελευταίος βιότοπος των πουλιών αυτών στην Ιαπωνία. Όμως με τον εκσυγχρονισμό της γεωργίας και την υπερβολική χρήση φυτοφαρμάκων, η τροφή που κατανάλωναν οι ίβιδες όπως τα βατράχια και τα μικρά ψάρια εξαφανίστηκε με αποτέλεσμα να αρχίσει και η σταδιακή απειλή εξαφάνισης των υπέροχων αυτών πουλιών.
Για τη διάσωσή τους, η ιαπωνική κυβέρνηση "αιχμαλώτισε" τις τελευταίες πέντε άγριες ίβιδες του νησιού και τις μετέφερε σε ένα κέντρο προστασίας. Όμως 22 χρόνια αργότερα οι τελευταίες ίβιδες που γεννήθηκαν στην Ιαπωνία πέθαναν στο κέντρο στην ηλικία των 36 ετών, ηλικία που αντιστοιχεί στα 100 χρόνια για τον άνθρωπο. Οι σημερινές ίβιδες του νησιού είναι όλες απόγονοι ιβίδων από τη βορειοδυτική επαρχία Σαανσί της Κίνας. Το 1981 ενώ ο κόσμος κατέγραφε τα υπό εξαφάνιση είδη, στην επαρχία Σαανσί ανακαλύφθηκαν επτά άγριες ίβιδες, μεταξύ των οποίων τρεις νεοσσοί.
Με τα επτά αυτά πτηνά η Κίνα ξεκίνησε με επιτυχία προγράμματα τεχνητής αναπαραγωγής για την προστασία του είδους. Το 1999 δύο ίβιδες δόθηκαν ως δώρο στο νησί Σάντο, ενώ το 2007 εστάλησαν άλλες τρεις.
Σήμερα στην Ιαπωνία ζουν περίπου 284 ίβιδες, μεταξύ των οποίων οι 281 στο νησί Σάντο ενώ οι άλλες τρεις στο μεγαλύτερο νησί της χώρας, το Χονσού.
Για την τόνωση της τοπικής οικονομίας, οι αρχές του Σάντο θέλουν να προσελκύσουν περισσότερους τουρίστες στο νησί, από 1.510 που το επισκέφθηκαν το 2011 σε 5.000 έως το 2019. Επιπλέον, οι ίβιδες έγιναν εμπορικό σήμα για τα τοπικά προϊόντα, ειδικά για τα γεωργικά.
Απέναντι στον έντονο ανταγωνισμό της ιαπωνικής αγοράς ρυζιού, οι τοπικοί αγρότες προσπαθούν το ρύζι τους να "παράγεται σε αρμονία με τις ίβιδες". Για την παραγωγή αυτή, οι γεωργοί καλλιεργούν τους ορυζώνες τους με ένα αποτελεσματικό οικολογικό σύστημα, όπου τα μικρά πλάσματα συνυπάρχουν αρμονικά και έχουν άφθονο φαγητό.