Τεράστιο πρόσκομμα η πανδημία στην αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης

Συνολικά μέσα στο τελευταίο έτος έχουν διοχετευθεί παγκοσμίως 14 τρισ. δολάρια για την ανάσχεση της πανδημία, ήτοι ένα ιλιγγιώδες ποσό, το οποίο έχει επιβαρύνει ανάλογα και τα δημόσια χρέη των χωρών σε όλο των κόσμο.

Αναλυτές προεξοφλούν πως όταν η υγειονομική κατάσταση σταθεροποιηθεί με την διάδοση των εμβολίων θα υπάρξει ένα δημοσιονομικό νοικοκύρεμα, με ρυθμούς που δεν θα επηρεάσουν την οικονομική ανάκαμψή.

Ωστόσο, αυτό το νοικοκύρεμα θα απαιτήσει είτε αυξήσεις φόρων , είτε περικοπές δαπανών. Στη βάση αυτή, πολιτικές που είχαν αναπτυχθεί πριν τον κορωνοϊό και αποσκοπούσαν στην αντιμετώπιση των σημερινών προκλήσεων της κλιματικής κρίσης και στο να διατηρηθεί η θερμοκρασία στο στόχο του +1,5 βαθμού Κελσίου έως το 2100, θα καθυστερήσουν αισθητά να υλοποιηθούν , λόγω έλλειψης πόρων.

Για να γίνει αντιληπτή η προσαρμογή που απαιτείται και τα διλήμματα πολιτικής που τίθενται, αρκεί η επίκληση μιας σχετικής μελέτης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ). Η εν λόγω μελέτη είχε προτείνει την άμεση επιβολή φόρου στον άνθρακα, με αύξηση στα 75 δολάρια ανά τόνο το 2030, ως το πλέον αποτελεσματικό μέτρο προκειμένου να διατηρηθεί η θερμοκρασία κάτω από τους +2 βαθμούς Κελσίου έως το 2100.

Παράλληλα όμως, το ΔΝΤ προειδοποιούσε ότι μια τέτοια αύξηση θα ήταν δυσβάσταχτη για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, ειδικότερα για τις φτωχές χώρες, και παρέθετε ως λύση στο πρόβλημα το παράδειγμα της Σουηδίας.

Η Σουηδία αύξησε σταδιακά, σε μια μακρά χρονική περίοδο, τον φόρο άνθρακα, από 28 δολάρια τον τόνο το 1991 σε 127 δολάρια το 2019, μαζί με μειώσεις άλλων έμμεσων και άμεσων φόρων και αυξήσεις κοινωνικών δαπανών και επιδομάτων κάθε είδους για να αντισταθμίσει το κοινωνικό κόστος για τους οικονομικά ασθενέστερους.

Αυτή η μελέτη του ΔΝΤ – που καταρτίσθηκε πριν την πανδημία- δείχνει ανάγλυφα το μέγεθος του προβλήματος και τις οικονομικές και κοινωνικές επιλογές που αντιμετωπίζουν οι κυβερνήσεις εάν πραγματικά στοχεύουν στη διατήρηση της θερμοκρασίας στο στόχο του +1,5 βαθμού Κελσίου έως το 2100.