ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ

Με μία μόνο λέξη το ΔΝΤ «μπλοκάρει» την Ελλάδα – Οργή για το ύπουλο παιχνίδι

Με μία μόνο λέξη το ΔΝΤ «μπλοκάρει» την Ελλάδα – Οργή για το ύπουλο παιχνίδι
EPA

Έναν «αιφνιδιασμό» επιφύλαξε στην ελληνική κυβέρνηση, αλλά και στην ευρωζώνη το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καθώς κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή επέφερε μια λεκτική τροποποίηση στα τεχνικά κείμενα του Μνημονίου που σχετίζονται με το νέο πρόγραμμα, η οποία δεν συμβαδίζει ούτε με τις αποφάσεις του Eurogroup, ούτε με το σχέδιο για ταχεία επιστροφή της χώρας στις αγορές, περιορίζοντας αισθητά στη χώρα μας τη δυνατότητα νέου δανεισμού.

Ο εν λόγω αιφνιδιασμός σχετίζεται με το ανώτατο όριο του συνολικού χρέους για τα έτη 2017 και 2018 και με τον τρόπο που αυτό ορίζεται. Στις διαπραγματεύσεις που είχε κάνει η ελληνική κυβέρνηση με το ΔΝΤ και τους λοιπούς θεσμούς στην Αθήνα τον προηγούμενο Απρίλιο – Μάιο και στα τεχνικά κείμενα που είχε διαβουλευτεί το Ταμείο με την ελληνική πλευρά η «οροφή του χρέους» συνδεόταν με το χρέος της γενικής κυβέρνησης (ceiling on the overall stock of general government debt). Ως οροφή είχαν τεθεί για το 2017 και το 2018 τα 325 δισ. ευρώ!

Ξαφνικά, την παρελθούσα Παρασκευή οι Ευρωπαϊκοί θεσμοί ενημέρωσαν την κυβέρνηση πως το κείμενο του Μνημονίου του ΔΝΤ που είχαν αποδεχθεί με την επιστολή προθέσεων τους ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο Διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας, είχε μια λεκτική τροποποίηση μείζονος σημασίας που δεν είχε γίνει αντιληπτή από την ελληνική πλευρά.

Συγκεκριμένα, είχε αλλάξει η διατύπωση και πλέον το πλαφόν χρέους δεν σχετιζόταν με την γενική κυβέρνηση, αλλά με την κεντρική κυβέρνηση (ceiling on the overall stock of central government debt). Κυρίως με έκπληξη διαπίστωσαν πως αυτή η οροφή παρέμεινε στην περιοχή των 325 δισ. ευρώ!

Για να γίνει κατανοητή η διαφορά, στο τέλος του 2016 το χρέος της κεντρικής κυβέρνησης ήταν στα 326,8 δισ. ευρώ και το χρέος της γενικής κυβέρνησης στα 314,897 δισ. ευρώ.

Με πιο απλά λόγια, με τη νέα οροφή χρέους (της κεντρικής κυβέρνησης) που προβλέπει το νέο κείμενο συμφωνίας του ΔΝΤ η Ελλάδα κινδυνεύει αυτομάτως να υπερβεί το πλαφόν, καθώς ήδη έχει χρέος κεντρικής κυβέρνησης που κινείται στην περιοχή των 324 δισ. ευρώ.

Αντιθέτως, εάν ίσχυε η αρχική διατύπωση, που αναφερόταν στη γενική κυβέρνηση, δεν θα υπήρχε τέτοιος κίνδυνος, καθώς το χρέος της γενικής κυβέρνησης είναι σήμερα στην περιοχή των 310 δισ. ευρώ, ήτοι 15 δισ. ευρώ χαμηλότερα από το αρχικό όριο που είχε θέσει το ΔΝΤ στις διαπραγματεύσεις των Αθηνών.

Σε πιο ελεύθερη απόδοση, με μια και μόνον λεκτική τροποποίηση η Ελλάδα έχασε τη δυνατότητα δανεισμού 15 δισ. ευρώ!

Αγανάκτηση από την Ευρώπη

Η αλλαγή που επέφερε στο κείμενο της συμφωνίας το ΔΝΤ εξόργισε την ευρωζώνη, αξιωματούχος της οποίας διέρρευσε αρχικά στο Bloomberg το ζήτημα που ανέκυψε με τους χειρισμούς του ΔΝΤ.

Ουσιαστικά το «πλαφόν» της γενικής κυβέρνησης που βάζει στο χρέος το ΔΝΤ προκαλεί τεράστιο πρόβλημα τόσο στην εκταμίευση των επόμενων δόσεων του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης, αλλά κυρίως στο σχηματισμό του αποθεματικού των 9,5 δισ. ευρώ που συμφώνησαν οι υπουργοί Οικονομικών της ευρωζώνης, προκειμένου να διευκολύνουν την έξοδο της Ελλάδος στις αγορές, μετά τη λήξη του προγράμματος. Ο λόγος είναι απλός. Η κυβέρνηση θεωρητικά δεν θα μπορεί να δανειστεί νέα ποσά εφόσον τα επίπεδα του χρέους θα ξεπερνούν το πλαφόν.

Σύμφωνα με πηγές των Βρυξελλών για το θέμα υπήρχε διαβούλευση τόσο μεταξύ των θεσμών (Ευρωπαίων με ΔΝΤ), όσο και μεταξύ του EuroWorking Group και της ηγεσίας του Ταμείου, με τα στελέχη του ΔΝΤ να μην εμφανίζονται διατεθειμένα να αλλάξουν τη λεκτική διατύπωση ή το ποσό στο οποίο μπαίνει το πλαφόν τους χρέους της κεντρικής κυβέρνησης.

«Η Ελλάδα υπέγραψε , τώρα δεν υπάρχει ζήτημα αλλαγής των κειμένων που έχουν ήδη μοιραστεί στους Εκτελεστικούς Διευθυντές », ανέφεραν σχετικά.

Κοινοτικός αξιωματούχος μιλώντας στο CNN Greece απέδωσε το χειρισμό του ΔΝΤ στην προσπάθεια του Ταμείου να πιέσει πρόσθετα τους Ευρωπαίους για ταχεία ελάφρυνση του ελληνικού χρέους, ακόμη και εμβολίζοντας το σχεδιασμό δημιουργίας αποθεματικού που προβλέπεται από την ίδια την ανακοίνωση του Eurogroup της 15ης Ιουνίου.

Για το ποιος ευθύνεται για την «αβλεψία» και ειδικά για το ότι η αλλαγή αυτή δεν έγινε άμεσα αντιληπτή, πληροφορίες αναφέρουν πως στα προσχέδια που είχε στείλει το Ταμείο στην ελληνική κυβέρνηση και στην ελληνική διαπραγματευτική ομάδα η αντικατάσταση με τη λέξη «κεντρική κυβέρνηση» δεν είχε επισημανθεί και ως εκ τούτου το οικονομικό επιτελείο δεν την εντόπισε.

Σε κάθε περίπτωση όλη αυτή η «περιπλοκή» δεν εμποδίζει την έκδοση του πενταετούς ομολόγου, καθώς η τεχνική διαδικασία που ακολουθείται (ανακύκλωση ομολόγων) δεν «βρίσκει» στην οροφή του χρέους της κεντρικής κυβέρνησης. Παράλληλα, Ευρωπαίοι και Ελλάδα είναι ήδη σε διαβουλεύσεις για το θέμα και κατά κάποιες πηγές έχουν ήδη βρεθεί μέθοδοι έκδοσης χρέους που παρακάμπτουν το «ταβάνι» που έθεσε το ΔΝΤ με απολύτως σύννομο τρόπο.