Ο ESM προσγειώνει την Αθήνα για το χρέος, το ΔΝΤ επιμένει για μεγάλη μείωση

Προσγείωση στην πραγματικότητα του προγράμματος

Ο Κλάους Ρέγκλινγκ (Klaus Regling) υποστήριξε σε σημερινή του συνέντευξή ότι η Ελλάδα δεν θα πρέπει να περιμένει μεγάλης κλίμακας απομείωση του χρέους της, εκτιμώντας ότι κάτι τέτοιο αφενός δεν είναι απαραίτητο για να επαναφέρει την οικονομία της και αφετέρου δύσκολα θα γίνει αποδεκτό από τους Ευρωπαίους πιστωτές της, καθώς ήδη η χώρα επωφελείται από τους γενναιόδωρους όρους του προγράμματος, τους οποίους χαρακτήρισε ως τους πιο ευνοϊκούς «στην παγκόσμια ιστορία».

Μιλώντας στους Financial Times, ο Γερμανός επικεφαλής του ESM είδε «μεγάλη σύγκλιση» με την Αθήνα επί του θέματος, καθώς, όπως είπε ανοιχτά, «η ελληνική κυβέρνηση συνειδητοποιεί ότι καλώς δεν θα υπάρξει ονομαστικό κούρεμα». Υποστήριξε δε ότι «η κυβέρνηση πρέπει να πουλήσει στους ψηφοφόρους και τον ελληνικό λαό αυτό που ήδη έχει συμβεί, διότι τα οφέλη από τη συμφωνία είναι υπαρκτά σε κάθε περίπτωση».

Επίλυση του χρέους με γερμανικό τρόπο

Ακολουθώντας τη γραμμή του Βερολίνου και των συμμάχων του, ο Κλάους Ρέγκλινγκ τόνισε ότι δεν θα υπάρξει μεγάλης κλίμακας διαγραφή, αν και παραδέχθηκε ότι με βάση τη συμφωνία του Ιουλίου κάποιου είδους ανακούφιση του χρέους είναι στα χαρτιά.

Υπογράμμισε δε ότι οι ιδιώτες επενδυτές -που θα αναλαμβάνουν το βάρος των διασώσεων αντί των έως τώρα bailout-, ενδιαφέρονται περισσότερο για τις ροές των αποπληρωμών παρά για το συνολικό όγκο του χρέους. Αναφορικά με τις αναλύσεις των εκθέσεων του ΔΝΤ που κάνουν λόγο για επιμήκυνση της λήξης των δανείων κατά τριάντα χρόνια, ώστε αυτό να καταστεί βιώσιμο, ο Ρέγκλινγκ είπε ότι κατ' αυτόν δεν είναι απαραίτητο ένα τόσο μεγάλο διάστημα επιμήκυνσης. Ο επικεφαλής του ESM επανέλαβε την εκτίμηση των Ευρωπαίων εταίρων που θέλει το ΔΝΤ να έχει έρθει πιο κοντά στις θέσεις τους ως προς τη σημασία του χαμηλού ετήσιου κόστους εξυπηρέτηση του χρέους.

Αυτό μένει, ασφαλώς, να αποδειχθεί στην πορεία, την οποία ο Γερμανός αξιωματούχος περιέγραψε με ουδέτερο τρόπο αναφερόμενος στις προσπάθειες που καταβάλλει η Αθήνα να τηρήσει τα συμφωνημένα. Ο Ρέγκλινγκ σημείωσε ότι «πολλές μεταβλητές αλλάζουν συνέχεια», «η ανάπτυξη εξαρτάται από την ταχύτητα των μεταρρυθμίσεων», «μερικές από τις μεταρρυθμίσεις πιθανότατα να είναι ξεπερασμένες σήμερα».

Ως προς αυτές τις τελευταίες, εκτίμησε ότι ο Αλέξης Τσίπρας «έχει τώρα μια ξεκάθαρη εντολή να εφαρμόσει μεταρρυθμίσεις», εντολή την οποία, όπως είπε, δεν είχε τον Φεβρουάριο. Δεν παρέλειψε τέλος να αναφερθεί και στον Γιάνη Βαρουφάκη, για τον οποίο είπε ότι «είχε παράξενες ιδέες».

Ο αμερικανικός παράγοντας επιμένει στο αδιανόητο

Βέβαια, παρόμοιες ιδέες με αυτές του πρώην υπουργού Οικονομικών δεν φαίνεται να θεωρούνται τόσο παράξενες στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού, όπου οι ασφυκτικές πιέσεις προς τους Ευρωπαίους συνεχίζονται για μια οριστική διευθέτηση του χρέους, στο πνεύμα της σημαντικής διατύπωσης για «ανακούφιση χρέους σε κλίμακα που θα πρέπει να πάει πέρα από οτι h Ευρώπη ήταν διατεθειμένη να διανοηθεί έως σήμερα» (ΔΝΤ, «Προκαταρκτική Έκθεση Βιωσιμότητας - Ελλάδα», 14/7/2015).

Τα μηνύματα σ' αυτήν την περίπτωση έχουν περισσότερους από έναν παραλήπτες. Το ΔΝΤ εκτιμά ότι ο χρόνος υλοποίησης των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα δεν είναι όσο γρήγορος θα έπρεπε. Η διαπίστωση αυτή μεταδίδεται μέσω του γερμανικού περιοδικού Spiegel, το οποίο επικαλείται εσωτερικό έγγραφο του Ταμείου, όπου γίνεται λόγος για μεταρρυθμίσεις που σε ποσοστό 2/3 βρίσκονται στα χαρτιά.

Όμως, το Ταμείο δεν μένει σ' αυτό, καθώς φέρεται να παζαρεύει τη συμμετοχή του στο τρίτο ελληνικό πρόγραμμα μόνο αν οι Ευρωπαίοι δεχθούν μείωση του ελληνικού χρέους, που αυτή τη φορά σε σχέση με παλαιότερες αναφορές, κάθεται στα 100 δισ. ευρώ (μέσω παράτασης της λήξης των δανείων στα πενήντα χρόνια αλλά και νέας μείωσης των επιτοκίων).

Κι αυτή είναι μια διαπίστωση που μεταδίδεται μέσω της γερμανικής εφημερίδας Rheinische Post, η οποία επικαλείται κυβερνητικούς κύκλους στο Βερολίνο.

Κάπως έτσι με τα χρονοδιαγράμματα στον αέρα και το φθινόπωρο στα μισά, το ζήτημα της συζήτησης για το ελληνικό χρέος παραμένει ανοιχτό, παρά τις διαβεβαιώσεις των κυβερνητικών στελεχών -αυτήν τη φορά στην Αθήνα- ότι βρίσκεται στην τελική του ευθεία.

Κομισιόν ξανά σε ρόλο διαμεσολαβητή

Στο αντιφατικό αυτό σκηνικό έρχονται να προστεθούν δηλώσεις όπως αυτές του Πιέρ Μοσκοβισί (Pierre Moscovici), ο οποίος έκανε λόγο για τη δυνατότητα ευελιξίας που προβλέπει το περιβόητο Σύμφωνο Σταθερότητας σε έκτακτες συνθήκες, όπως το προσφυγικό που καλούνται να αντιμετωπίσουν οι χώρες του ευρωπαϊκού Νότου.

Μιλώντας στην Süddeutsche Zeitung, ο Γάλλος Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων υποστήριξε ότι η Ευρωζώνη ίσως χρειαστεί να εφαρμόσει με μεγαλύτερη ευελιξία τους κανόνες που περιορίζουν χρέη και ελλείμματα των εθνικών προϋπολογισμών, λόγω της επιβάρυνσής τους από το κόστος διαχείρισης της προσφυγικής κρίσης, τη «μεγαλύτερη μετανάστευση πληθυσμών από το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου», όπως σημείωσε.

Από τα παραπάνω γίνεται φανερό ότι η Κομισιόν, το ΔΝΤ και ο γερμανικός παράγοντας παραμένουν οχυρωμένοι στις βασικές γραμμές που είχαν και πριν από τη συμφωνία της 12ης Ιουλίου, ένδειξη πως το βασικό διακύβευμα γύρω από το ελληνικό ζήτημα παραμένει στο τραπέζι, ξεπερνώντας κατά πολύ τον ορίζοντα των όποιων τεχνικών ζητημάτων. Η συμμετοχή της ΕΚΤ στη συζήτηση αναμένεται με ενδιαφέρον και εκτός απροόπτου θα ξεκινά με δύο λέξεις: stress tests.