Πώς θα «ξεκλειδώσει» η κυβέρνηση την έξοδο στις αγορές – Ο «κουμπαράς» και ο ρόλος του ESM
Δεδομένου ότι η «σαφήνεια» την οποία ζητούσαν η Ελλάδα και το ΔΝΤ όσον αφορά στις μελλοντικές διευθετήσεις στο χρέος δεν δόθηκε από τους υπουργούς Οικονομικών της ευρωζώνης, η προσπάθεια εξόδου της Ελλάδος στις αγορές θα παιχθεί πλέον στο πεδίο της αξιοπιστίας.
Χθες η απόδοση του διετούς ελληνικού ομολόγου υποχώρησε στο 4,5% και του δεκαετούς στο 5,8%, γεγονός που δείχνει πως οι αγορές ερμήνευσαν θετικά τις αποφάσεις της Ευρωομάδας, αξιολογώντας κυρίως ως εξαιρετικά υποστηρικτική την άρση της αβεβαιότητας.
Το κλίμα τροφοδότησαν και πληροφορίες πως στις 23 Ιουνίου 2017 είναι πιθανό ο οίκος Moody's να αναβαθμίσει την πιστοληπτική ικανότητα της Ελλάδος κατά μία κλίμακα από «Caa3» σε «Caa2», αποτιμώντας και αυτός με θετικό τρόπο τις αποφάσεις του Eurogroup.
Σε κάθε περίπτωση εφόσον εκταμιευθούν κανονικά οι δόσεις και δοθούν ξεκάθαρα μηνύματα αξιοπιστίας στις αγορές, μια δοκιμαστική έξοδος σε αυτές δεν θα μπορούσε να αποκλειστεί στα τέλη του έτους ή στις αρχές του 2018.
Αυτά τα μηνύματα αξιοπιστίας συνδέονται άμεσα με την τρίτη αξιολόγηση του ελληνικού προγράμματος που αναμένεται να ξεκινήσει τον Οκτώβριο. Αν και με τη λήψη της δόσης των 8,5 δισ. ευρώ η Ελλάδα θεωρητικά θα έχει πόρους για να πορευθεί χωρίς νέα δόση έως τον Ιούλιο του 2018, οπότε θα έρθει αντιμέτωπη με νέες λήξεις , αυτό δεν σημαίνει πως οι καθυστερήσεις στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων θα είναι «ανώδυνες», δεδομένου ότι θα τελούν και υπό την κρίση των αγορών.
Το 2018 η Ελλάδα θα πρέπει να αποπληρώσει καθαρό χρέος ύψους 12 δισ. ευρώ, χρήματα που εν πολλοίς μπορούν να διασφαλιστούν μέσα από τα υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα (3,5%) που έχει δεσμευθεί να καταγράψει.
Σημειώνεται πως το Eurogroup δεσμεύθηκε να παράσχει στήριξη στην Ελλάδα για την επιστροφή στις αγορές μέσω της δημιουργίας ενός «κουμπαρά» που θα υποκαταστήσει την προληπτική πιστωτική γραμμή του ESM. Συγκεκριμένα, το συμβούλιο αποφάσισε οι μελλοντικές δόσεις να καλύπτουν όχι μόνο την ανάγκη αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων οφειλών, αλλά και τη δημιουργία «περαιτέρω αποθεμάτων», για την υποστήριξη της εμπιστοσύνης των επενδυτών και τη διευκόλυνση της πρόσβασης στις αγορές.
Αυτό σημαίνει πως από ένα σημείο και μετά η Ελλάδα θα λάβει μεγάλες δόσεις για να σχηματίσει ένα αποθεματικό ασφαλείας. Έτσι, οι αγορές θα ξέρουν πως μετά τη λήξη του προγράμματος η χώρα θα διαθέτει χρήματα για να καλύψει τις ανάγκες της και με αυτό τον τρόπο, όταν η Ελλάδα βγαίνει για να δανειστεί, δεν θα κερδοσκοπούν σε βάρος της. Η λήψη των δόσεων αυτών προϋποθέτει πάντως πως οι αξιολογήσεις έως το τέλος του προγράμματος τον Αύγουστο του 2018 θα τρέξουν χωρίς καθυστερήσεις και προβλήματα.