Φόρους και μειώσεις σε μισθούς και συντάξεις φέρνει ο νέος Προϋπολογισμός
Δημοσιονομικά μέτρα άνω των 5 δισ. ευρώ προβλέπει το σχέδιο Προϋπολογισμού 2016 που θα κατατεθεί σήμερα στη Βουλή από τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο.
Το παράδοξο είναι πως στον νέο Προϋπολογισμό γίνεται αναφορά σε συγκεκριμένες παρεμβάσεις των οποίων οι δημοσιονομικές επιπτώσεις στα έσοδα δεν αποτυπώνονται στον Τακτικό Προϋπολογισμό είτε διότι δεν είναι μετρήσιμες είτε επειδή η διαδικασία ποσοτικοποίησης τους δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη λόγω των καθυστερήσεων στις διαπραγματεύσεις με τους θεσμούς. Ακόμη, υπάρχουν παρεμβάσεις οι οποίες έχουν τιμολογηθεί, αλλά η κυβέρνηση δεν έχει κατασταλάξει στο πότε θα εφαρμοστούν.
Τέτοιες παρεμβάσεις είναι η ασφαλιστική μεταρρύθμιση, η μεταρρύθμιση του Κώδικα Φορολογίας Εισοδήματος, οι αλλαγές στη φορολογική μεταχείριση των αγροτών, η σταδιακή κατάργηση της ειδικής φορολογικής μεταχείρισης του ναυτιλιακού κλάδου, η κατάργηση των φοροαπαλλαγών φυσικών και νομικών προσώπων, κ.α...
Ενδεικτικώς, το σχέδιο Προϋπολογισμού 2016 αναφέρει ότι η ελληνική κυβέρνηση με το νέο Μνημόνιο δεσμεύτηκε ότι οι συνολικοί πόροι που θα εξοικονομηθούν στο ασφαλιστικό σύστημα θα ανέλθουν στο 1% για το 2016. Μέχρι και χθες όμως ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος δεν ήταν σε θέση να παρουσιάσει στα στελέχη των ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ και ESM τις τελικές αποφάσεις για το ασφαλιστικό τις οποίες μετέθεσε για την επόμενη εβδομάδα.
Το ίδιο ισχύσει εν πολλοίς και με τις αλλαγές στην φορολογία. Ο Προϋπολογισμός προβλέπει πως η ενσωμάτωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης στη φορολογική κλίμακα θα φέρει 301 εκατ. ευρώ το 2016, ενώ η αύξηση των συντελεστών φορολόγησης εισοδήματος από ενοίκια 200 εκατ. ευρώ. Και τα δύο αυτά όμως μέτρα, 40 ημέρες πριν το τέλος του έτους, δεν έχουν παρουσιασθεί ούτε ως προσχέδιο νομοσχεδίου.
Πάντως όσα μέτρα δεν έχουν αποτυπωθεί στον Προϋπολογισμό αναμένεται να αποτυπωθούν στο Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2016-2019.
Μικρότερη ύφεση
Ο Προϋπολογισμός 2016 αναφέρει πως το πρωτογενές πλεόνασμα της Γενικής Κυβέρνησης προβλέπεται να διαμορφωθεί σε 880 εκατ. ευρώ ή 0,50% του ΑΕΠ. Για το χρέος της Κεντρικής Διοίκησης ο Προϋπολογισμός αναφέρει πως θα ανέλθει στα 326 δισ. ευρώ στο τέλος του 2015 και πως το 2016 το θα διαμορφωθεί στα 343,2 δισ. ευρώ ή 198% του ΑΕΠ.
Σε σχέση με το προσχέδιο Προϋπολογισμού που είχε δημοσιοποιηθεί τον Οκτώβριο το τελικό κείμενο προβλέπει αισθητά μικρότερη ύφεση για εφέτος από το 2,3% του ΑΕΠ στο 1% του ΑΕΠ περίπου. Στο ίδιο πλαίσιο η ύφεση για το 2016 έχει αναθεωρηθεί από 1,3% που εκτιμούσε το προσχέδιο χαμηλότερα του 1% του ΑΕΠ. Θα διατηρείται πάντως η πρόβλεψη πως η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στην ελληνική οικονομία και η άρση των κεφαλαιακών περιορισμών μπορεί να επιτρέψει την επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης από το τρίτο τρίμηνο του 2016.
Τα καλύτερα των αναμενομένων στοιχεία για την ανάπτυξη δεν έχουν πάντως μεγάλη επίπτωση στα δημόσια έσοδα. Ενδεικτικά τα έσοδα από τον ΦΠΑ είναι αισθητά μειωμένα σε σχέση με το προσχέδιο του Προϋπολογισμού όχι μόνον επειδή αφαιρέθηκαν τα 390 εκατ. ευρώ από τον ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση, αλλά και επειδή το δημοσιονομικό όφελος από τη σταδιακή κατάργηση της έκπτωσης του ΦΠΑ στα νησιά είχε διπλο -υπολογιστεί στο προσχέδιο Προϋπολογισμού και στο Μνημόνιο.
Στο σχέδιο Προϋπολογισμού θα εμπεριέχεται και η εκτίμηση ότι μετά την προσεχή ελάφρυνση του χαρτοφυλακίου του ελληνικού δημόσιου χρέους, αναμένεται να βελτιωθούν περαιτέρω τα βασικά χαρακτηριστικά του αναφορικά με την μέση σταθμική φυσική του διάρκεια, την ομαλοποίηση του τρόπου αποπληρωμής του και την προβλεψιμότητα, μείωση και σταθεροποίηση του κόστους εξυπηρέτησής του, για μεγάλο χρονικό διάστημα, μέσω των οποίων το δημόσιο χρέος θα καταστεί περαιτέρω εξυπηρετήσιμο.
Τέλος, πιο αναλυτικές αναφορές σε σχέση με το προσχέδιο Προϋπολογισμού αναμένονται για το πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων του 2016, στο οποίο θα αποτυπώνονται οι στόχοι για τις αποκρατικοποιήσεις των ΟΛΠ,ΟΛΘ, ΤΡΑΙΝΟΣΕ, κ.α. Το προσχέδιο προέβλεπε πως τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις θα ήταν το 2016 περίπου 2 δισ. ευρώ και πως το σημαντικότερο μέρος των εσόδων αυτών θα προερχόταν από την παραχώρηση του δικαιώματος χρήσης, λειτουργίας, διαχείρισης και εκμετάλλευσης των περιφερειακών αεροδρομίων της χώρας. Πλέον ο στόχος εσόδων από τις αποκρατικοποιήσεις αναμένεται κοντά στα 3,5 δισ. ευρώ.