Γυρνάει στο Eurogroup η κλεψύδρα για την ελάφρυνση του χρέους

Ελληνικές κυβερνητικές πηγές επιβεβαιώνουν πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες οι θεσμοί σε καθημερινή βάση αφενός ελέγχουν το εάν τα προαπαιτούμενα που ψήφισε η Βουλή είναι στη θέση τους, κάτι που θα τους επιτρέψει να κάνουν μια θετική έκθεση συμμόρφωσης στο Eurogroup του Λουξεμβούργου στις 15 Ιουνίου, αφετέρου ανταλλάσουν διαρκώς προτάσεις και σενάρια για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Και τα δύο αυτά ζητήματα, των προαπαιτούμενων και του χρέους, θα εξεταστούν στο σημερινό EuroWorking Group που θα διεξαχθεί στη Λιουμπλιάνα, παρουσία του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη.

Στα εκκρεμή προαπαιτούμενα - τα οποία αναμένεται να διευθετηθούν άμεσα με νομοθετικές πρωτοβουλίες- συγκαταλέγονται το «πάγωμα» των συντάξεων για μία ακόμη χρονιά, έως το 2022 αντί του 2021, η επέκταση της προσωρινής εθελοντικής συνεισφοράς της ναυτιλιακής κοινότητας και το 2018, η νομική γνωμοδότηση ότι η συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση είναι σύμφωνη με το Σύνταγμα, η επίλυση των εκκρεμοτήτων με τις αρχαιολογικές και δασικές υπηρεσίες για το Ελληνικό, η έναρξη της ιδιωτικοποίησης του ΔΕΣΦΑ, ο επανυπολογισμός των αιτήσεων συνταξιοδότησης με βάση το νόμο Κατρούγκαλου, το νέο εξαμηνιαίο δελτίο τιμών φαρμάκων και η υπουργική απόφαση για τις τεχνικές προδιαγραφές των χωροταξικών σχεδίων.

Η λύση για το χρέος

Σε σχέση με το χρέος οι θεσμοί εξακολουθούν να διαβουλεύονται για τις πιθανές λύσεις. Αυτό άλλωστε έδειξε και το μπαράζ επαφών που είχε χθες ο Γάλλος υπουργός Οικονομίας Μπρούνο Λεμέρ, με τον Γερμανό υπουργό Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τον Ιταλό ομόλογό του Πιερ Κάρλο Παντοάν, καθώς και με τον πρόεδρο του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ στο Παρίσι και τις οποίες ο ίδιος ο Γάλλος υπουργός χαρακτήρισε ως «κινητοποίηση για μια από κοινού εργασία, για μια λύση για την Ελλάδα».

Αναφερόμενος προ ημερών στην «λύση» για το χρέος, ο επικεφαλής του κλιμακίου του ESM για την Ελλάδα Νικόλα Τζιαμαριόλι απεκάλυψε ότι σε σχέση με τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για την ελάφρυνση του χρέους, 3 από τα 4 μέτρα που προέβλεπε η απόφαση του Eurogroup του Μαΐου 2016 έχουν ήδη εξειδικευτεί. Ωστόσο, στο τέταρτο επίπεδο, που αφορά στον επαναπροσδιορισμό του προφίλ των δανείων του EFSF, υποστήριξε πως οι παρεμβάσεις δεν μπορούν να υπολογιστούν από τώρα, καθώς θα πρέπει πρώτα να εφαρμοστεί το πρόγραμμα, ώστε να υπάρχει επαρκής εικόνα. Για να συμπληρωθεί ταχύτερα αυτή η εικόνα με τρόπο που θα επιτρέψει στο ΔΝΤ να αναθεωρήσει τις πεσιμιστικές εκτιμήσεις του για την ανάπτυξη της Ελλάδος (προβλέπει ανάπτυξη 1% έως το 2040), η Ελλάδα ζητά να υπάρξουν ειδικά ευρωπαϊκά επενδυτικά προγράμματα, κάτι που εξέφρασε και ο Αλέξης Τσίπρας από το βήμα του συνεδρίου της Concordia.

Ανεξαρτήτως των ελληνικών προτάσεων και των γαλλικών πρωτοβουλιών, η ευρωζώνη θα πρέπει να παράσχει στο ΔΝΤ τις συγκεκριμένες διαβεβαιώσεις που ζητά για τη βιωσιμότητα του χρέους, ώστε το Ταμείο να μπει χρηματοδοτικά στο πρόγραμμα. Εάν η ζώνη του ευρώ δεν το κάνει, η εκταμίευση δόσεων εκ μέρους του ΔΝΤ θα γίνει μόνον όταν έχουν περιγραφεί ξεκάθαρα από τους πιστωτές τα μέτρα για το χρέος. Έμπειροι αναλυτές αναφέρουν πως παραδοσιακά το ΔΝΤ επιδιώκει καθαρές λύσεις, δηλαδή θα προτιμούσε ένα πρόγραμμα με την Ελλάδα που θα οδηγεί σε άμεση εκταμίευση της δόσης και όχι ένα πρόγραμμα που βασίζεται στη «Διαδικασία Έγκρισης επί της Αρχής» (Approval in Principle Procedure), δηλαδή ουσιαστικά στην υπό όρους εμπλοκή του, χωρίς χρηματοδότηση.

Σε κάθε περίπτωση στο προηγούμενο Eurogroup καταδείχτηκε πως όλοι συμφωνούν πως η «Διαδικασία Έγκρισης επί της Αρχής» είναι καλύτερη από ένα σενάριο που δεν επέτρεπε στο ΔΝΤ να μπει στο πρόγραμμα και δεν θα επέτρεπε σε Ολλανδία και Γερμανία να εγκρίνουν την εκταμίευση της επόμενης δόσης προς την Ελλάδα.

Η στάση του ΔΝΤ

Αλλά και οι Ευρωπαίοι είναι σε θέση να γνωρίζουν πως από τη στιγμή που το Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ ενεργοποιήσει τη «Διαδικασία Έγκρισης επί της Αρχής» για ένα δωδεκάμηνο πρόγραμμα (θα ακολουθεί τη λήξη του προγράμματος του ESM), κάτι που θα συμβεί κυρίως διότι ΔΝΤ και ελληνικές Αρχές συμφώνησαν στο μεταρρυθμιστικό πλαίσιο και τις επώδυνες δημοσιονομικές παρεμβάσεις, οι πιέσεις του Ταμείου για ελάφρυνση του χρέους θα ενταθούν και δεν θα περιοριστούν.

Και μπορεί να μην έχει συζητηθεί ακόμη στο Eurogroup το χρονικό περιθώριο που θα δώσει το ΔΝΤ στην ευρωζώνη για να αποκρυσταλλώσει τις παρεμβάσεις για το χρέος, αλλά από τη στάση που ακολούθησε το ΔΝΤ στις περιπτώσεις των Σουδάν (1983), Κένυα (1985), Μεξικό (1986) και Αργεντινή (1987), στις οποίες είχε εφαρμόσει τη «Διαδικασία Έγκρισης επί της Αρχής», μπορεί κανείς να υποθέσει πως το Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου θα ζητήσει το θέμα του ελληνικού χρέους να ξεκαθαριστεί πολύ πριν από τη λήξη του προγράμματος, δηλαδή πολύ πριν από τον Αύγουστο του 2018. Μάλιστα, πολλοί Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναμένουν να ακούσουν από τους αξιωματούχους του ΔΝΤ στο επικείμενο Eurogroup πως οι δεσμεύσεις της ευρωζώνης θα πρέπει να έλθουν σε συγκεκριμένο χρόνο.

Σε κάθε περίπτωση οι Μέρκελ –Σόιμπλε θα ξεπεράσουν με τον τρόπο αυτό «ανέφελα» τον κάβο των γερμανικών εκλογών, ωστόσο θα πρέπει να ασχοληθούν με το ελληνικό χρέος, ευθύς αμέσως το σχηματισμό της νέας γερμανικής κυβέρνησης, κάτι που αναμένεται εντός του Νοεμβρίου 2017.