PwC : Σε φαύλο κύκλο ύφεσης και πιστωτικής ανεπάρκειας η Ελλάδα

Η PwC αναφέρεται σε παραδείγματα οικονομιών που ανέκαμψαν μετά από μια περίοδο οικονομικής ύφεσης, χωρίς τη βοήθεια της πίστωσης και εισήλθαν σε μια περίοδο «μη χρηματοδοτούμενης ανάπτυξης», η οποία όμως είναι περίπου 40% πιο αδύναμη από μια χρηματοδοτούμενη ανάπτυξη, δεδομένου ότι χαρακτηρίζεται από μηδενική ή αρνητική μεταβολή της τραπεζικής πίστωσης κατά τα τρία πρώτα χρόνια.

Κατά την PwC η Ελλάδα πιθανόν να έχει μια μη χρηματοδοτούμενη ανάκαμψη καθώς παρατηρείται μείωση του ρυθμού αύξησης της διαθέσιμης πίστωσης κατά 3,5%τα τελευταία τρία χρόνια, καθίζηση του κατασκευαστικού τομέα που προέρχεται κυρίως από την αγορά κατοικίας (από το 2007 έως το 2016 οι επενδύσεις σε κατοικίες σημείωσαν πτώση 96%), εκτενής πιστωτική επέκταση και παράλληλα τραπεζική κρίση η οποία μείωσε τον αριθμό των ελληνικών τραπεζών σε 18, συμπίεσε το σύνολο του ενεργητικού τους και απαιτήθηκαν έλεγχοι κεφαλαίων για τη συγκράτηση της διαρροής καταθέσεων οι οποίες άγγιξαν τα 120 δισ. ευρώ, αλλά και οικονομική συμπίεση με το ΑΕΠ να μειώνεται κατά 22% (2010-2016), καθώς και κοινωνική συμπίεση με την ανεργία να βρίσκεται στο 24% του πληθυσμού

Σύμφωνα με την μελέτη, η Ελλάδα έχει πολύ σημαντικό έλλειμμα ανταγωνιστικότητας εξαιτίας των περιορισμένων επενδύσεων. Οι επενδυτικές ανάγκες, για την περίοδο 2017-2022, συμβατές με ταχεία οικονομική μεγέθυνση, εκτιμώνται σε περίπου 268 δισ. ευρώ, αλλά οι ορατές ροές χρηματοδότησης δεν επαρκούν για να τις καλύψουν. «Το έλλειμμα εμπιστοσύνης προς τη χώρα σε συνδυασμό με τον εγγενή κίνδυνο της κάθε επένδυσης, ξεπερνά γενικά την αναμενόμενη απόδοση της επένδυσης μετά από φόρους», υποστηρίζεται στη μελέτη και προστίθεται πως υπάρχουν δομικές δυσκολίες για την πραγματοποίηση συστηματικά μεγάλων επενδύσεων που συνοψίζονται στις χαμηλές αποδόσεις των επιχειρήσεων, στην ανύπαρκτη πιστωτική επέκταση, στις χαμηλές αποταμιεύσεις, στη συρρίκνωση της “μαλακής” χρηματοδότησης που προέρχεται κυρίως από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, και στην διεύρυνση των μη εξυπηρετούμενων δανείων.

Σύμφωνα με το Μάριο Ψάλτη, Διευθύνοντα Σύμβουλο της PwC Ελλάδας η συνεχιζόμενη συζήτηση γύρω από τη βιωσιμότητα του δημοσίου χρέους έχει οδηγήσει «εκτός εικόνας» την ανάγκη να αυξηθούν οι επενδύσεις ώστε να στηρίξουν την ανάπτυξη και τα σημερινά χαμηλά επίπεδα εμπιστοσύνης που απολαμβάνει η χώρα δε διευκολύνουν την κινητοποίηση ελληνικών ή ξένων κεφαλαίων. «Αν δεν διαμορφωθεί ένα νέο πλέγμα πολιτικών απόλυτα εστιασμένων στις επενδύσεις η ανάκαμψη θα παραμείνει αναιμική», τόνισε ο κ. Ψάλτης.

Κατά την PwC μόνο με στοχευμένες και συνεπώς εφαρμοσμένες πολιτικές θα ενισχυθεί η εμπιστοσύνη των επενδυτών η οποία και θα αποτελέσει κινητήριο δύναμη μιας υγιούς ανάπτυξης. Είναι δε απαραίτητο να διατυπωθεί ένα νέο πλέγμα πολιτικών που θα διευκολύνει την επιτάχυνση των επενδύσεων, λαμβάνοντας υπόψη ότι ξένα κεφάλαια είναι απίθανο να καλύψουν σημαντικό μέρος του κενού, όπως δεν έχουν κάνει μέχρι σήμερα, η δημοσιονομική κατάσταση δεν επιτρέπει την σημαντική δημόσια χρηματοδότηση των επενδύσεων, ενώ η οποιαδήποτε αύξηση του ρυθμού επενδύσεων περνά μέσα από ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις και την κινητοποίηση ελληνικών κεφαλαίων.

Η PwC θεωρεί πως απαιτούνται πολιτικές σε οκτώ άξονες, ήτοι βελτίωση εμπιστοσύνης στην πολιτική διαδικασία και τους θεσμούς, ενεργή διαχείριση μη εξυπηρετούμενων δανείων, επιτάχυνση των επενδύσεων σε υποδομές, αναβίωση της αγοράς κατοικίας, αλλαγή της αρχιτεκτονικής του τραπεζικού συστήματος, κινητοποίηση θεσμικών ιδίων κεφαλαίων για τις ΜΜΕ αύξηση της “μαλακής” χρηματοδότησης και σταθεροποίηση φορολογικού συστήματος. Ωστόσο, ξεκαθαρίζει πως για να φέρουν το επιθυμητό αποτέλεσμα πρέπει να σχεδιαστούν σωστά και να εφαρμοστούν με συστηματικότητα και συνέπεια.