Προαπαιτούμενο η «οικειοθελής παροχή» 100 εκατ. ευρώ από τους εφοπλιστές

Η προαιρετική εισφορά των εφοπλιστικών επιχειρήσεων προβλέφθηκε με το άρθρο 42 του ν. 4301/2014, με το οποίο κυρώθηκε το «συνυποσχετικό» μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ναυτιλιακής κοινότητας, αναφορικά με την επιθυμία της δεύτερης να συμβάλει οικονομικά στη δύσκολη δημοσιονομική συγκυρία που αντιμετωπίζει η Ελλάδα.

Η συμφωνία -που εξ αρχής προέβλεπε ότι θα ισχύσει για την περίοδο 2014-2017- αφορά σε πλοία με ελληνική σημαία ή πλοία που τελούν υπό ξένη σημαία αλλά η διαχείριση τους γίνεται από ημεδαπές ή αλλοδαπές εταιρείες εγκατεστημένες στην Ελλάδα, βάσει του ν. 27/1975.

Το συνυποσχετικό προέβλεπε πως οι Έλληνες εφοπλιστές θα κατέβαλαν περίπου 400 εκατ. ευρώ συνολικά την περίοδο 2014-2017, κάτι που ωστόσο δεν επιβεβαιώθηκε στην πράξη , καθώς στην τριετία 2014-2016 τα έσοδα από την προαιρετική εισφορά των εφοπλιστικών επιχειρήσεων οριακά ξεπέρασαν τα 150 εκατ. ευρώ.

Πώς γίνεται ο υπολογισμός

Ο υπολογισμός της οικειοθελούς παροχής γίνεται με βάση τα πλοία τα οποία εκμεταλλεύεται κατά κυριότητα ή μη, ή διαχειρίζεται στα έτη 2013-2016, η κάθε συμβαλλόμενη με το συνυποσχετικό ναυτιλιακή εταιρεία.

Για τα πλοία με ελληνική σημαία καταβάλλεται κατ' έτος επί τετραετία ποσό ίσο με το τελικό ποσό του φόρου που υπολογίστηκε και βεβαιώθηκε από την αρμόδια φορολογική αρχή για κάθε πλοίο κατά την προηγούμενη φορολογική χρήση, όπως αυτό προκύπτει από την αρχική και τυχόν τροποποιητικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν για το πλοίο αυτό.

Για τα πλοία με αλλοδαπή σημαία, των οποίων η διαχείριση γίνεται από ημεδαπές ή αλλοδαπές επιχειρήσεις εγκατεστημένες στην Ελλάδα, καταβάλλεται κατ' έτος επί τετραετία ποσό ίσο με το τελικό ποσό του φόρου που υπολογίστηκε και βεβαιώθηκε από την αρμόδια φορολογική αρχή για κάθε πλοίο κατά την προηγούμενη φορολογική χρήση, όπως αυτό προκύπτει από την αρχική και τυχόν τροποποιητικές δηλώσεις που υποβλήθηκαν για το πλοίο αυτό, χωρίς να αφαιρούνται οι υπό του νόμου τυχόν προβλεπόμενες μειώσεις ή εκπτώσεις.

Πρέπει να σημειωθεί πως η επέκταση της προαιρετικής εισφοράς των εφοπλιστικών επιχειρήσεων και για το 2018 δεν είναι μέτρο που ικανοποίει την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η οποία πιέζει τη τελευταία διετία για καθολικές αλλαγές στο πλαίσιο φορολόγησης του ελληνικού εφοπλισμού.

Είναι ενδεικτικό πως η Επίτροπος Ανταγωνισμού Μαργκρέτε Βεστάγκερ διαρκώς τονίζει πως το καθεστώς φορολογίας χωρητικότητας, η απαλλαγή από τη φορολογία της υπεραξίας από την πώληση πλοίων που φορολογούνται βάσει της χωρητικότητας, τα φορολογικά οφέλη για εταιρείες του ευρύτερου ναυτιλιακού κλάδου, η απαλλαγή από τη φορολογία των μερισμάτων που καταβάλλονται από τις ναυτιλιακές εταιρείες, η απαλλαγή από τη φορολογία της υπεραξίας, που σχετίζεται με τις μετοχές σε ναυτιλιακές εταιρείες και η απαλλαγή από τον φόρο κληρονομιάς των εφοπλιστικών επιχειρήσεων στην Ελλάδα, είναι μέτρα που συνιστούν κρατική ενίσχυση.

Κατά την ίδια η εθελοντική εισφορά της ναυτιλιακής κοινότητας είναι ένα «προσωρινό, μεμονωμένο μέτρο που δε σχετίζεται με τον βασικό πυρήνα των κατευθυντήριων γραμμών της ΕΕ για τη ναυτιλία».

Να σημειωθεί πως στην οικειοθελή παροχή συμμετέχουν 524 εφοπλιστικές εταιρείες, οι οποίες διαχειρίζονται το 90% του ελληνόκτητου στόλου και οι οποίες έχουν υιοθετήσει το συνυποσχετικό μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ναυτιλιακής κοινότητας.