Χρέος, πλεονάσματα, μέτρα στο EuroWorking Group

Συνεργάτες του κ. Χουλιαράκη χαρακτηρίζουν στο CNN Greece «σημαντικό» για την υπόθεση του χρέους το σημερινό EWG, προϊδεάζοντας για το χαρακτήρα των αποφάσεων.

Ουσιαστικά η επικείμενη ψήφιση την Πέμπτη από την ελληνική Βουλή της επώδυνης συμφωνίας με τους δανειστές, η οποία φέρνει νέα μέτρα 5 δισ. ευρώ έως το 2021 και αυξάνει το λογαριασμό των δημοσιονομικών μέτρων που έχουν ψηφισθεί επί διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ στα 14,5 δισ. ευρώ, (Ιανουάριος 2015 – Μάιος 2017), θα ξεκλειδώσει τις συζητήσεις για την ελάφρυνση του χρέους, στερώντας από τη Γερμανία τα περιθώρια για νέες κωλυσιεργίες στο εν λόγω θέμα.

Πάντως, το γεγονός ότι οι Χριστιανοδημοκράτες (CDU) της καγκελαρίου Άνγκελα Μέρκελ επικράτησαν άνετα στις τοπικές εκλογές που διεξήχθησαν χθες στο κρατίδιο της Βόρειας Ρηνανίας- Βεστφαλίας, δείχνει πως η ελληνική υπόθεση πιθανότητα δεν θα αξιοποιηθεί από την γερμανική κυβέρνηση στην προεκλογική αρένα.

Χρέος - πλεονάσματα

Τα ζητήματα που καλείται να ξεκαθαρίσει το EuroWorking Group είναι το για πόσο χρονικό διάστημα η Ελλάδα θα σημειώνει κατ΄ελάχιστον πρωτογενή πλεονάσματα της τάξης του 3,5% του ΑΕΠ και σε ποιο βαθμό θα αποκρυσταλλωθούν οι λύσεις για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους που αποφασίσθηκαν πέρυσι στο Eurogroup της 24ης Μαΐου 2016.

Στις εργασίες του Washington Group στο Μπάρι καταδείχθηκε πως όλες οι πλευρές επιθυμούν μια αξιόπιστη συμφωνία για την Ελλάδα, με την Κομισιόν, την ΕΚΤ, το ΔΝΤ και τον ESM, να αναγνωρίζουν πως αυτή είναι απαραίτητη προϋπόθεση προκειμένου η χώρα να επιστρέψει στις χρηματαγορές. Η Γενική δε Διευθύντρια του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ, επανειλημμένα τόνισε από Μπάρι και Πεκίνο πως οι Ευρωπαίοι πρέπει να δείξουν τη στήριξη τους στην Ελλάδα, μέσω «κατάλληλων» μέτρων ελάφρυνσης του χρέους.

Στη βάση αυτή στο EuroWorking Group θα εξεταστούν τεχνικές λύσεις που θα επιτρέψουν στους Ευρωπαίους υπουργούς Οικονομικών να καταλήξουν σε μια συμφωνία την επόμενη Δευτέρα για την ελάφρυνση του χρέους, η όποια αφενός θα είναι αξιόπιστη αφετέρου θα συμβάλει στο να αρθούν οι αμφιβολίες για την βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 που εμπεριέχεται στο πολυνομοσχέδιο αναφέρει για τα επόμενα βήματα αναφορικά με την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους ότι «έχει ήδη χαραχθεί οδικός χάρτης» και πως «η διαδικασία θα είναι σταδιακή προσβλέποντας στην αποκατάσταση του αξιόχρεου του Ελληνικού Δημοσίου».

Αυτό είναι εν πολλοίς σωστό. Σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup του Μαΐου του 2016 είναι δυνατόν να υπάρξει μερική εξόφληση των υφιστάμενων δανείων προς την Ελλάδα με τη ενεργοποίηση αχρησιμοποίητων πόρων στο πλαίσιο του προγράμματος του ESM με σκοπό να μειωθεί το κόστος των επιτοκίων και να επεκταθούν οι διάρκειες. Η ίδια απόφαση προέβλεπε ακόμη τη δυνατότητα μεταφοράς στον ESM των κερδών των κεντρικών τραπεζών από τα ομόλογα των προγραμμάτων ANFA και SMP, ώστε να επέλθει μείωση των μελλοντικών ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών.

Επίσης, η απόφαση προέβλεπε την κατάργηση του περιθωρίου επιτοκίου που σχετίζεται με την επαναγορά χρέους, κάτι που σημαίνει ότι η χώρα θα μπορούσε να δανείζεται με ακόμη χαμηλότερα επιτόκια, αλλά και ότι εάν κριθεί απαραίτητο θα μπορούσε να υπάρξει κάποια στοχευμένη αναδιάρθρωση των δανείων του EFSF, όπως π.χ. επέκταση της μέσης σταθμισμένης διάρκειας, καθώς και μείωση ή αναβολή των πληρωμών τόκων, χωρίς όμως αυτό να συνεπάγεται κανένα επιπλέον κόστος για τις χώρες της ευρωζώνης ή για τον EFSF.

Ένα από τα ζητήματα που αναμένεται να εξεταστεί στο σημερινό EuroWorking Group είναι το ύψος των πρωτογενών πλεονασμάτων που θα πρέπει να καταγράφει η Ελλάδα μεσοπρόθεσμα. Μπορεί το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2018-2021 να προβλέπει πως με βάση όρους προγράμματος θα είναι στο 1,8% του ΑΕΠ το 2017 και στη συνέχεια 4% για το διάστημα 2018,2019,2020 και 2021 (τα πλεονάσματα με βάση τον κανονισμό ESA 2010 θα ανέλθουν στο 2,1% του ΑΕΠ το 2017, στο 3,9% το 2018, στο 4,4% του ΑΕΠ το 2019, στο 4,8% του ΑΕΠ το 2020 και στο 5,6% του ΑΕΠ το 2021), ωστόσο το ΔΝΤ θέλει να υπάρξει σύντομη αποκλιμάκωση τους μετά το 2021, κάτι που δεν βρίσκει σύμφωνους του Γερμανούς. Πλέον όλα δείχνουν πως θα υπάρξει μια σύγκληση για πρωτογενή πλεονάσματα 3,5% έως το 2023, κάτι που θα κλειδώσει πιθανότατα σήμερα.

Εάν και το Eurogroup της 22ας Μαΐου είναι κρίσιμο, η τεχνική επεξεργασία των προτάσεων για το χρέος θα συνεχιστεί και μετά το Μάιο, αφού πρώτα θα έχουν δοθεί ενδιάμεσα οι κατευθύνσεις πολιτικής. Κομβικό τόσο για την αποκρυστάλλωση της αξιόπιστης στρατηγικής για τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, όσο και για την εκταμίευση της δόσης που σχετίζεται με τη δεύτερη αξιολόγηση θα είναι το Eurogroup που θα διεξαχθεί στο Λουξεμβούργου στις 15 Ιουνίου. Την ίδια δε ημέρα θα συνεδριάσουν τα Συμβούλια Διοικητών (Board of Governors) και Διευθυντών (Board of Directors) του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), τα οποία θα σφραγίσουν τις αποφάσεις του Eurogroup.