Παπακωνσταντίνου: Το Μνημόνιο είναι το «εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης»
Τις προϋποθέσεις κάτω από τις οποίες θα διασφαλιστεί το μέλλον της Ελλάδας, «μιας μικρής κλειστής οικονομίας με αδύναμους θεσμούς, σε μια ατελή οικονομική ένωση με σκληρό νόμισμα», περιγράφει σε άρθρο του ο πρώην υπουργός Γιώργος Παπακωνσταντίνου, παραθέτοντας ταυτόχρονα το τι μπορεί να συμβεί στην περίπτωση που κλείσει η αξιολόγηση.
Κατά τον πρώην υπουργό στο καλό σενάριο που υπακούει σε κανόνες πολιτικής αλλά και οικονομικής λογικής θα συμβούν τα εξής:
- Έχοντας χάσει πολλά ορόσημα μέχρι τώρα, η αξιολόγηση τελικά κλείνει – μάλλον όχι τον Απρίλιο, πιθανώς τον Μάιο, ίσως όχι πριν από τον Ιούνιο. Αλλά πάντως κλείνει. Η κυβέρνηση νομοθετεί όσα της έχουν ζητηθεί και η εκταμίευση της δόσης γίνεται πριν από την αποπληρωμή των ομολόγων τον Ιούλιο.
- Ακολουθεί η συμφωνία του ΔΝΤ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα – ή ακριβέστερα να συνάψει δικό του πρόγραμμα παράλληλα με αυτό του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας. Αυτή η συμμετοχή (παρά το γεγονός ότι τα χρήματα θα είναι λίγα) στην ουσία αίρει και το τελευταίο εμπόδιο για να δεχτεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να συμπεριλάβει την Ελλάδα στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης.
- Με τη σχετική ανακοίνωση της ΕΚΤ, και παρά το γεγονός ότι τα επιλέξιμα ελληνικά ομόλογα για την παρέμβαση της ΕΚΤ δεν είναι πολλά, τα περιθώρια δανεισμού θα συρρικνωθούν και αυτό θα επιτρέψει στην Ελληνική Δημοκρατία να εκδώσει το πρώτο της ομόλογο μετά το 2014. Το προβλεπόμενο ύψος δεν προβλέπεται μεγάλο και η χρονική περίοδος έκδοσης σχετικά βραχεία – εντός της περιόδου ασφαλείας στην οποία οι αποπληρωμές είναι μικρές και άρα το χρέος θεωρείται βιώσιμο.
- Αυτό θα είναι αρκετό ώστε – μετά και την περαιτέρω συγκεκριμενοποίηση των μεσοπρόθεσμων μέτρων ελάφρυνσης του χρέους, αν και χωρίς την άμεση εφαρμογή τους – οι αγορές να θεωρήσουν ότι η χώρα επανέρχεται σταδιακά σε μια «κανονικότητα» και να αρθεί εν μέρει η σημερινή καταστροφική αβεβαιότητα στην οικονομία.
«Έτσι μπορεί να ξεκινήσει μια συζήτηση για το είδος της συμφωνίας που θα αντικαταστήσει το τρίτο Μνημόνιο όταν αυτό εκπνεύσει το 2018 – το πιθανότερο μια πιστωτική γραμμή για την περίπτωση που η Ελλάδα έχει πρόβλημα πρόσβασης στις αγορές, μαζί με ένα ποσό από τα υπόλοιπα του τρίτου προγράμματος διά παν ενδεχόμενον. Και βέβαια ένα σύνολο δεσμεύσεων οικονομικής πολιτικής (είτε το πούμε «Μνημόνιο» είτε κάτι διαφορετικό) ως αντιστάθμισμα των μέτρων ελάφρυνσης του χρέους που θα εφαρμοστούν σταδιακά, ικανό να πείσει τους καχύποπτους πιστωτές ότι η χώρα μας θα συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις», αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρώην υπουργός στο άρθρο του στα Νέα.
Ωστόσο, ο ίδιος θέτει τρεις προϋποθέσεις για να διασφαλιστεί η επόμενη ημέρα για την ελληνική οικονομία στη ζώνη του ευρώ. Η πρώτη προϋπόθεση είναι πολιτική. «Η πραγματική καμπή για την οικονομία θα έρθει ύστερα από εκλογές, αλλά μόνο αν η πολιτική αλλαγή μεταφραστεί έμπρακτα και σε αλλαγή αντίληψης. Προς το παρόν αυτή τη νέα αντίληψη δεν τη βλέπουμε από τη σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση – και ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη», σημειώνει σχετικά.
Για τον ίδιο δεύτερη προϋπόθεση είναι μια διόρθωση πορείας στην οικονομική πολιτική. «Ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα παραμένει υπερβολικά υψηλός κρατώντας πίσω την οικονομία, ενώ η ελάφρυνση του χρέους θα έρθει μόνο σταδιακά. Αρά και εδώ ελλοχεύει ο κίνδυνος να σερνόμαστε για χρόνια, να αργήσει να πάρει μπροστά η οικονομική μηχανή, να μη δημιουργούνται θέσεις εργασίας και αυτό να καλλιεργεί περαιτέρω απογοήτευση και να δίνει τροφή στον λαϊκισμό», σημειώνει σχετικά. Τρίτη προϋπόθεση είναι μία σειρά από θαρραλέες παρεμβάσεις διαρθρωτικού χαρακτήρα, ξεκινώντας από γρήγορα και χωρίς προκαταλήψεις βήματα στα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, και ειδικά των επιχειρήσεων.
Ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου αναφέρει πως μια ατέρμονη συζήτηση για το «εθνικό σχέδιο ανασυγκρότησης» είναι μάταιη και χαρακτηρίζει το Μνημόνιο ως το «θνικό σχέδιο ανασυγκρότησης. «Ας εφαρμόσουμε το διαρθρωτικό του σκέλος, αντί να δίνουμε μάχες οπισθοφυλακής», σημειώνει σχετικά.