Το χάσμα μεταξύ ΔΝΤ-Ευρωπαίων βαθαίνει και φέρνει αλλαγή ρόλου του Ταμείου

Κύριος στόχος του ΔΝΤ, που ιδρύθηκε το 1947, είναι να δρα ως εγγυητής της σταθερότητας των αγορών, ώστε να μην επαναληφθούν οι μεγάλες οικονομικές κρίσεις της δεκαετίας του 1920 και του 1930, οι οποίες εν μέρει ήταν συνυπεύθυνες για το ξέσπασμα του Β' Παγκοσμίου Πολέμου.

Φαίνεται όμως πως ήρθε η ώρα το Ταμείο να αλλάξει ρόλο, ειδικά σε ό,τι αφορά την συμμετοχή του στην κρίση της Ευρωζώνης, όπου για χρόνια διαδραμάτιζε τον ρόλο του «πυροσβέστη».

Οι σκέψεις για τη σύσταση περιφερειακών ταμείων και ιδιαίτερα για την ίδρυση ενός αντίστοιχου Ευρωπαϊκού Ταμείου Σταθερότητας ολοένα και πυκνώνουν και κυρίως στη Γερμανία, με τις δηλώσεις του τύπου «Ποτέ χωρίς το ΔΝΤ», από πλευράς Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, να ανήκουν πια στο παρελθόν.

Σημαντικό ρόλο φαίνεται πως διαδραματίζει σε αυτόν τον τομέα και η ελληνική κρίση, με την συμμετοχή ή μη του Ταμείου στο ελληνικό πρόγραμμα διάσωσης να δημιουργεί τριβές με τους Ευρωπαίους. Ενδεικτική του κλίματος που επικρατεί στις σχέσεις των δύο πλευρών η προτροπή της επικεφαλής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Κριστίν Λαγκάρντ προς τη Γερμανία και άλλους πιστωτές της Ελλάδας να μην κάνουν «ειδικές συμφωνίες».

Σε σχετικό δημοσίευμα της η Deutsche Welle, υπενθυμίζει την τοποθέτηση της Κριστίν Λαγκάρντ στην πρόσφατη συνάντησή της με την γερμανίδα καγκελάριο Μέρκελ, πως «η μικρή χώρα της Μεσογείου που πασχίζει εδώ και επτά χρόνια να βγει από την κρίση δεν θα πρέπει να λάβει ειδική μεταχείριση».

Το ΔΝΤ θα πρέπει καταρχάς να τηρήσει τους κανόνες που διέπουν τη λειτουργία του και τους οποίους ακολουθούν τα 188 μέλη του. Σε πολλές χώρες-μέλη του, κυρίως αναπτυσσόμενα κράτη, η κατάσταση άλλωστε είναι πολύ χειρότερη σε σύγκριση με την Ελλάδα.

Βαθαίνει το ρήγμα μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ

Σε κάθε περίπτωση ξεκαθαρίζεται πως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο θα συμμετέχει στο ελληνικό πρόγραμμα μέχρι το τέλος του τρίτου πακέτου ύψους 86 δισεκατομμυρίων ευρώ το καλοκαίρι. Μπορεί τα χρήματα, μέχρι τώρα, να προέρχονται από τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, ωστόσο η συμμετοχή του ΔΝΤ έχει δημιουργήσει προστριβές όσον αφορά την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.

Αυτές ακριβώς οι προστριβές μπορούν να αποτελέσουν παρελθόν, σε περίπτωση που δημιουργηθεί ένας ευρωπαϊκός οργανισμός, αντίστοιχος με το ΔΝΤ.

Γερμανοί αναλυτές σημειώνουν χαρακτηριστικά πως ειδικά στην περίπτωση της Ελλάδας, το ΔΝΤ, που τάσσεται υπέρ ενός κουρέματος του χρέους, δεν βλέπει ότι έχει υπολογίσει ότι το χρέος θα κυμανθεί μέχρι το 2022 στο 164% του ΑΕΠ, ωστόσο μέχρι το 2060 αναμένεται τελικά να φθάσει στο 275% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με τους επικριτές του προγράμματος, υπάρχουν πολλές άγνωστες παράμετροι, ενώ σημειώνεται πως δεν θα πρέπει κανείς να στέκεται μόνον στο ύψος του χρέους, αλλά να κοιτά και την «κρυμμένη» ελάφρυνση για την οποία έχουν εγγυηθεί οι πιστώτριες χώρες μέσω των μειωμένων επιτοκίων.

Εδώ και καιρό το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο έχει εκφράσει τις αντιδράσεις του αναφορικά με την διάσωση της Ελλάδας, εκτιμώντας πως ο χρόνος, η διάρκεια των προγραμμάτων και τα ποσά που δαπανούνται, είναι δυσανάλογα μεγάλα σε σχέση με τον πλούτο που παράγεται στη χώρα.

Το σίγουρο πάντως είναι πως το χάσμα μεταξύ Ευρωπαίων και ΔΝΤ διαρκώς βαθαίνει και αργά ή γρήγορα οι δρόμοι τους μάλλον θα χωρίσουν.