Cartoons, comics και παιχνίδια ρόλων στη μάχη κατά της φοροδιαφυγής

Η Διεύθυνσης Φορολογικής Συμμόρφωσης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων προχωρώντας στην ανάπτυξη εκπαιδευτικών επιμορφωτικών προγραμμάτων για την καλλιέργεια φορολογικής συνείδησης απευθύνθηκε σε 7.888 δημόσια και ιδιωτικά σχολεία σε όλη την επικράτεια και συνέλεξε 1.028 ερωτηματολόγια από Δημοτικά, 387 ερωτηματολόγια από Γυμνάσια και 456 ερωτηματολόγια από Λύκεια.

Οι εκπαιδευτικοί 1.871 Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων όλης της χώρας αναγνώρισαν πως αν και η φορολογική συνείδηση είναι θέμα παιδείας και συσχετίζεται με την κοινωνική συνείδηση, ωστόσο σήμερα είναι υπό αμφισβήτηση και δεν θεωρείται πλήρως ανεπτυγμένη. Κατά τους ερωτηθέντες η φορολογική συνείδηση χρήζει ενίσχυσης από το εκπαιδευτικό σύστημα και θα πρέπει να ξεκινά από τις νεαρές ηλικίες. Κατά τους ίδιους «θεωρητικά», τα προτεινόμενα προγράμματα μπορούν να λειτουργήσουν ως προληπτικό μέτρο για την μελλοντική αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής.

Σύμφωνα με την έρευνα της Διεύθυνσης Φορολογικής Συμμόρφωσης της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων καταλληλότερες τάξεις για το Δημοτικό θεωρούνται η Ε’ και ΣΤ’, καταλληλότερες τάξεις για το Γυμνάσιο θεωρούνται όλες, με προτίμηση στην Γ’ και καταλληλότερες τάξεις για το Λύκειο θεωρούνται όλες, με προτίμηση στις Α’ και Β’.

Δημοτικό

Για τις τάξεις του Δημοτικού, οι εκπαιδευτικοί προτείνουν ως μέσο διδασκαλίας σε ποσοστό άνω του 80% τις ταινίες με ήρωες cartoons και τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή, ενώ ακολουθούν σε σειρά προτίμησης τα comics, τα παιχνίδια ρόλων, οι δραματοποιημένες δραστηριότητες, τα βιωματικά εργαστήρια και οι παρουσιάσεις.

Το 50% των ερωτώμενων προτείνουν για το Δημοτικό το νέο πρόγραμμα να ενταχθεί ως ενότητα σε ήδη υπάρχον μάθημα, ενώ η μέθοδος που απορρίπτεται είναι αυτή της ένταξής του ως αυτόνομο μάθημα, αφού το 90,45% προτείνει το νέο πρόγραμμα να ενταχθεί είτε ως ενότητα σε ήδη υπάρχον μάθημα είτε στο πλαίσιο ομαδικών εργασιών ή projects. Τα συσχετιζόμενα μαθήματα στο Δημοτικό για τη σχετική επιμόρφωση είναι η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, τα Μαθηματικά και η Ευέλικτη Ζώνη.

• Για τις τάξεις Α΄και Β΄ Δημοτικού προτείνονται οι ταινίες cartoons και τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή.
• Για τις τάξεις Γ’ και Δ΄ Δημοτικού προτείνονται τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή, τα παιχνίδια ρόλων (RPG) και οι ταινίες cartoons.
• Για τις τάξεις Ε’ και ΣΤ΄ Δημοτικού προτείνονται τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή, τα παιχνίδια ρόλων (RPG), οι δραματοποιημένες δραστηριότητες και τα βιωματικά εργαστήρια.

Γυμνάσιο

Για τις τάξεις του Γυμνασίου, οι εκπαιδευτικοί προτείνουν ως μέσο διδασκαλίας σε ποσοστό που αγγίζει το 80% τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή, ενώ ακολουθούν αμέσως μετά τα παιχνίδια ρόλων σε ποσοστό 86%. Οι ταινίες με cartoons και τα βιωματικά εργαστήρια είναι τα επόμενα σε σειρά προτίμησης προτεινόμενα μέσα διδασκαλίας. Σχεδόν το 80% των ερωτώμενων προτείνουν το νέο πρόγραμμα είτε να ενταχθεί ως ενότητα σε ήδη υπάρχον μάθημα είτε να υλοποιηθεί στο πλαίσιο ομαδικών εργασιών ή projects. Η μέθοδος που απορρίπτεται είναι αυτή της ένταξής τους ως αυτόνομο μάθημα. Τα συσχετιζόμενα μαθήματα στο Γυμνάσιο για τη σχετική επιμόρφωση είναι η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή και η Οικιακή Οικονομία.

• Για την Α’ τάξη προτείνονται τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή και τα παιχνίδια ρόλων (RPG).
• Για την Β’ τάξη προτείνονται τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή και τα παιχνίδια ρόλων.
• Για την Γ’ τάξη προτείνονται τα παιχνίδια ρόλων, τα βιωματικά εργαστήρια, διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή και η επιμόρφωση σε πραγματικές συνθήκες.

Λύκειο

Για τις πρώτες τάξεις του Λυκείου, οι εκπαιδευτικοί προτείνουν ως μέσο διδασκαλίας σε ποσοστό της τάξης του 83% τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή, ενώ ακολουθούν αμέσως μετά τα παιχνίδια ρόλων σε ποσοστό 81%. Τα βιωματικά εργαστήρια και η επιμόρφωση σε πραγματικές συνθήκες είναι τα αμέσως επόμενα μέσα στις προτιμήσεις τους σε ποσοστό 78% περίπου. Για την Γ’ τάξη του Λυκείου, οι εκπαιδευτική δίνουν προτεραιότητα στην επιμόρφωση σε πραγματικές συνθήκες (ποσοστό 80%), στις συζητήσεις και ομιλίες με εκπροσώπους των αρμόδιων φορέων, ενώ την τρίτη θέση καταλαμβάνουν τα βιωματικά εργαστήρια.

Το 75,85% των ερωτώμενων προτείνουν στο Λύκειο το νέο πρόγραμμα είτε να υλοποιηθεί στο πλαίσιο ομαδικών εργασιών ή projects είτε να ενταχθεί ως ενότητα σε ήδη υπάρχον μάθημα, ενώ η ένταξή του ως αυτόνομο μάθημα βρίσκει σύμφωνους το 1/4 των ερωτώμενων. Αξίζει να σημειωθεί ότι στο Λύκειο υπερισχύει η διδασκαλία του προτεινόμενου προγράμματος στο πλαίσιο εργασιών ή projects σε ποσοστό 45%, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες βαθμίδες (Δημοτικό και Γυμνάσιο), όπου η πρώτη επιλογή των ερωτώμενων ήταν η ένταξή του ως ενότητα σε υπάρχον μάθημα. Τα συσχετιζόμενα μαθήματα στο Λύκειο για τη σχετική επιμόρφωση είναι η Κοινωνική και Πολιτική Αγωγή, οι Αρχές Οικονομίας και Διοίκησης, οι Αρχές Οικονομικής Θεωρίας και η Κοινωνιολογία.

• Για την Α’ τάξη προτείνονται τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή, τα παιχνίδια ρόλων και τα βιωματικά εργαστήρια.
• Για την Β’ τάξη προτείνονται η επιμόρφωση σε πραγματικές συνθήκες, τα βιωματικά εργαστήρια και τα διαδραστικά παιχνίδια στον υπολογιστή.
• Για την Γ’ τάξη προτείνονται επιμόρφωση σε πραγματικές συνθήκες, συζητήσεις και ομιλίες με εκπροσώπους των αρμόδιων φορέων και βιωματικά εργαστήρια.

Ο ρόλος του εκπαιδευτικού

Αυτό που είναι εξαιρετικά σημαντικό είναι πως οι ερωτώμενοι εκπαιδευτικοί στην πλειοψηφία τους θεωρούν ότι η προσωπικότητα του διδάσκοντα επηρεάζει απόλυτα ή μερικώς την επιτυχία του προτεινόμενου προγράμματος. Οι ερωτηθέντες που δήλωσαν ότι διαφωνούν απόλυτα με την πρόταση ότι το πρόγραμμα πρέπει να διδάσκεται από συγκεκριμένη ειδικότητα εκπαιδευτικού, είναι απόλυτα σύμφωνοι με την πρόταση ότι το πρόγραμμα μπορεί να υποστηριχθεί από όλες τις ειδικότητες.

Συνολικά 7 στους 10 εκπαιδευτικούς επιθυμούν να συμμετάσχουν στο πρόγραμμα, ανεξαρτήτως εκπαιδευτικής βαθμίδας, συνολικά 8 στους 10 εκπαιδευτικούς επιθυμούν να επιμορφωθούν πάνω στο πρόγραμμα, ανεξαρτήτως εκπαιδευτικής βαθμίδας, ενώ ο 1 στους 3 που δεν επιθυμεί να συμμετάσχει είναι πρόθυμος να επιμορφωθεί.

Σύμφωνα με την έρευνα το 48% των εκπαιδευτικών που κρίνουν την υποδομή στα σχολεία τους επαρκή, θεωρούν ότι το πρόγραμμα δεν απαιτεί την χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών, ενώ το 44% των εκπαιδευτικών που κρίνουν την υποδομή στα σχολεία τους ανεπαρκή, θεωρούν ότι το προτεινόμενο πρόγραμμα μπορεί να υλοποιηθεί μόνο με την χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών. Από το σύνολο των αναλύσεων συμπεραίνεται ότι δεν υπάρχει γραμμική συσχέτιση ανάμεσα στην επάρκεια των υλικοτεχνικών υποδομών και στην υλοποίηση του προγράμματος με αποκλειστική χρήση των ηλεκτρονικών υπολογιστών.