ΕΚΤ: Η αβεβαιότητα απειλή για την ευρωζώνη
Το μήνυμα πως «δεν κάνει να παίζει κανείς με την αβεβαιότητα» έστειλε εμφατικά χθες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, δημοσιοποιώντας μελέτη που δείχνει πως οι διακυμάνσεις της αβεβαιότητας μπορούν να επιδράσουν καθοριστικά στη διαμόρφωση της οικονομικής συγκυρίας και των οικονομικών προοπτικών.
Η μελέτη της ΕΚΤ περιγράφει τα κανάλια μετάδοσης των διακυμάνσεων της αβεβαιότητας στην οικονομία και παρέχει αποδεικτικά στοιχεία για τις επιπτώσεις της στη δραστηριότητα της ζώνης του ευρώ.
Τα αποτελέσματα της μελέτης δείχνουν ότι η αβεβαιότητα στην ευρωζώνη αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της ύφεσης του 2009, κατά την διάρκεια της ελληνικής κρίσης χρέους του 2012 κατά την ελληνική κρίση του 2015, καθώς και μετά το δημοψήφισμα για το Brexit.
Βάσει της έκθεσης της ΕΚΤ η κορύφωση της αβεβαιότητας στην ευρωζώνη σχετίζεται με ιστορικά γεγονότα όπως οι τρομοκρατικές επιθέσεις στη Νέα Υόρκη το Σεπτέμβριο του 2001, αλλά και η πρώτη ελληνική κρίση την άνοιξη του 2010.
Δείκτης που εμπεριέχεται στην έκθεση δείχνει πως η αβεβαιότητα στη ζώνη του ευρώ είχε μειωθεί κάτω του μέσου όρου το 2014, αλλά επέστρεψε στο ιστορικό μέσο όρο από τις αρχές του 2015, λόγω της αναθέρμανσης της κρίσης χρέους στην Ελλάδα και, πιο πρόσφατα, λόγω του Brexit.
Συμφωνά με τη μελέτη η οποία επικαλείται διάφορά οικονομικά μοντέλα η αβεβαιότητα από μόνη της επηρεάζει καθοριστικά τις διακυμάνσεις στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ της ζώνης του ευρώ. Όπως αναφέρει η μελέτη ένα σοκ αβεβαιότητας επιδρά κατά 20% στις μακροοικονομικές επιδώσεις της ευρωζώνης, όταν η παγκόσμια ζήτηση επηρεάζει κατά 6%, η πραγματική ιδιωτική κατανάλωση κατά 5%, το ποσοστό αποταμίευσης κατά 5%, οι επενδύσεις κατά 5% και η πορεία των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων επιδρά κατά 5%!
Στη μελέτη αναφέρεται χαρακτηριστικά πως η αβεβαιότητα μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την οικονομία της ευρωζώνης μέσω της αύξησης των ασφαλίστρων κινδύνου.
«Οι επενδυτές θέλουν να αποζημιώνονται για τον υψηλότερο κίνδυνο και η αύξηση της αβεβαιότητας τους οδηγεί να απαιτούν υψηλότερα ασφάλιστρα κινδύνου», σημειώνεται και προστίθεται πως η αβεβαιότητα θα μπορούσε επίσης να οδηγήσει σε αύξηση του κόστους χρηματοδότησης του χρέους; Καθώς οι τράπεζες είναι πιθανό να χρεώνουν υψηλότερα επιτόκια καθώς η αβεβαιότητα αυξάνει η πιθανότητα αθέτησης υποχρεώσεων.
«Σε αμφότερες τις περιπτώσεις, το προκύπτον υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης θα επηρεάσει αρνητικά την οικονομία μέσω της επίδρασής στις επενδύσεις και στην κατανάλωση», αναφέρει η μελέτη.
Οι επισημάνσεις της ΕΚΤ είναι εξαιρετικά σημαντικές για την Ελλάδα, αλλά και για τις λοιπές οικονομίες της Νομισματικής Ένωσης, δεδομένου ότι οι εκλογές σε Γαλλία, Ολλανδία και Γερμανία το 2017 θα αυξήσουν την αβεβαιότητα, ενώ ακόμη μεγαλύτερη θα είναι η επίπτωση σε περίπτωση προώρων εκλογών στην Ιταλία.