Γιατί το ΔΝΤ είναι επιφυλακτικό με Ελλάδα και Ευρώπη

Θέλοντας να συνοψίσει το περιεχόμενο των συζητήσεων του ΔΝΤ τόσο με τους ΕΚΤ,ESM και ΕΕ, όσο και με την ελληνική κυβέρνηση, η πηγή ξεκαθάρισε πως θα ήταν λάθος να δει κανείς τις διαπραγματεύσεις αποσπασματικά και να τις αποκόψει από το ιστορικό τους πλαίσιο.

«Πρέπει να καταλάβετε πως το ΔΝΤ δεν ζητά τυχαία να μειωθούν τα πλεονάσματα σε μεσοπρόθεσμη βάση στο 1,5% του ΑΕΠ. Το κάνει αυτό βάσει της εμπειρίας του με την Ελλάδα. Μιας εμπειρίας που περιλαμβάνει 16 αξιολογήσεις μέσα σε 7 χρόνια εκ των οποίων μόλις το 15% ήταν εντός του στόχου», τονίζει η πηγή.

Η εμπειρία του δεύτερου προγράμματος

Για το θέμα πρώην πολιτικός που πρωταγωνίστησε στις διαβουλεύσεις για το PSI εξηγεί πως αυτό που κάνει το Ταμείο σήμερα είναι απλά να κρατά μια πιο επιφυλακτική στάση έναντι των όσων υποστηρίζουν πως μπορούν να επιτύχουν Έλληνες και Ευρωπαίοι. Αποκαλύπτει μάλιστα και ένα ενδιαφέρον παρασκήνιο του παρελθόντος που δικαιολογεί τη συμπεριφορά της ηγεσίας του ΔΝΤ. Συγκεκριμένα αναφέρει τα εξής:

«Στις 21 Φεβρουαρίου 2012 όταν συμφωνήθηκε το δεύτερο πρόγραμμα στήριξης της Ελλάδος- το οποίο συνοδεύθηκε με το κούρεμα του χρέους των ιδιωτών το ΔΝΤ –το Ταμείο είχε χαρακτηρίσει ως εξαιρετικά φιλόδοξο το στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων που είχε τοποθετηθεί στο 4,5% του ΑΕΠ. Ωστόσο, Έλληνες και Ευρωπαίοι διαφωνούσαν και έλεγαν ότι μπορούν να τον επιτύχουν. Όταν τα στελέχη του ΔΝΤ ζήτησαν από Ελλάδα και Ευρώπη να δείξουν πως θα επιτευχθεί ο στόχος, δηλαδή το μείγμα των μέτρων, τότε όλοι έπεσαν επάνω τους, επικρίνοντας το ΔΝΤ πως επιμένει στη λιτότητα. Αλλά ήταν οι Ευρωπαίοι και η Ελλάδα που αποδέχτηκαν τότε το στόχο».

Ο δημοσιονομικός κόφτης

Κυβερνητικό στέλεχος αναγνωρίζει πως το ΔΝΤ δεσμεύεται εκ του ρόλου του και δεν μπορεί να πει δημοσίως πως οι στόχοι για το πλεόνασμα δεν θα βγουν, ειδικά χωρίς να δώσει πρώτα μια ευκαιρία στους Έλληνες να αποδείξουν πως μπορούν να το κάνουν. Ο μηχανισμός που θεσπίστηκε το Μάιο και προβλέπει το δημοσιονομικό κόφτη σχετίζεται με την ευκαιρία αυτή. Είναι δε πιθανόν ο κόφτης να ισχύσει και για τα έτη μετά το 2018, εάν υπάρξει συμφωνία επί τούτου. Το CNN Greece απευθύνθηκε για το ζήτημα του κόφτη σε εκπρόσωπο του ΔΝΤ, αλλά εκείνος απάντησε «κανένα σχόλιο».

«Το ΔΝΤ θεωρεί πως οι μεταρρυθμίσεις που εφαρμόζονται δεν υποστηρίζουν μεγαλύτερο πρωτογενές πλεόνασμα από το 1,5% του ΑΕΠ. Εάν η Ελλάδα συμφωνήσει με τους Ευρωπαίους εταίρους της σε πιο φιλόδοξους στόχους σε σχέση με το πλεόνασμα, δηλαδή σε 3,5% ή και 2,5% του ΑΕΠ, τότε το Ταμείο θέλει να δει τα μέτρα που θα καλύψουν τη διαφορά. Δεν ζητά το ΔΝΤ από την Ελλάδα να έχει πιο φιλόδοξους στόχους. Είναι ζήτημα επιλογής. Αυτό είναι κάτι που πρέπει να το επιλύσουν η Ελλάδα και οι εταίροι της. Μεγαλύτερο πλεόνασμα σημαίνει μικρότερη ελάφρυνση χρέους εκ μέρους των Ευρωπαίων. Η Ευρώπη ρίχνει το βάρος στην Ελλάδα και όχι το ΔΝΤ», ξεκαθαρίζει σχετικά ανώτατη τραπεζική πηγή.

Επαναλαμβάνοντας απόψεις που το ΔΝΤ έχει διατυπώσει δημοσίως, η ίδια πηγή, αποσαφηνίζει πως ακόμη και με τους χαμηλούς στόχους για τα πρωτογενή πλεονάσματα (1,5%) πρέπει να υπάρξουν παρεμβάσεις σε φορολογία και ασφαλιστικό.«Οι φοροαπαλλαγές που δίνονται στο 55% των νοικοκυριών είναι ένα στοιχείο που δείχνει γιατί η Ελλάδα δεν μπορεί να προσφέρει επαρκή στήριξη σε αυτούς που έχουν πραγματική ανάγκη. Το ασφαλιστικό σύστημα της Ελλάδος είναι πανευρωπαϊκά το πλέον δαπανηρό από άποψης κρατικής επιχορήγησης. Η λειτουργία του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) από την 1η Ιανουαρίου 2017 είναι μια πρόκληση και η επιτυχία του εγχειρήματος δεν είναι διασφαλισμένη. Αυτά είναι ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Σε κάθε περίπτωση η ασφαλιστική και της φορολογική μεταρρύθμιση μπορούν να δρομολογηθούν με πολλούς τρόπους και άπτεται της Ελλάδας να αποφασίσει», ανέφερε σχετικά, προσθέτοντας πως στα εργασιακά το «ακανθώδες» ζήτημα δεν είναι τόσο οι ομαδικές απολύσεις, όσο το τι θα συμβεί με τις συλλογικές διαπραγματεύσεις.

Τι μέλλει γενέσθαι;

Για το τι μέλλει γενέσθαι με το χρέος, το ίδιο στέλεχος παρουσιάζει σχετικά απλά τα πράγματα: «Τα μεσοπρόθεσμα μέτρα για το χρέος που ζητεί το ΔΝΤ δεν χρειάζεται να εγκριθούν από τα ευρωπαϊκά κοινοβούλια, αλλά απλά να περιγραφούν. Το Ταμείο δεν είχε εξαρχής αντίρρηση αυτές οι παρεμβάσεις να δρομολογηθούν μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM τον Αύγουστο του 2018 και να συσχετιστούν με την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων. Το κούρεμα του χρέους δεν είναι προς συζήτηση. Αλλά υπάρχουν λύσεις που οδηγούν σε παρόμοια αποτέλεσμα. Όπως για παράδειγμα να κλειδώσουν σε χαμηλά επίπεδα για 30 με 35 χρόνια τα επιτόκια όλων των δανείων που έχουν δώσει οι Ευρωπαίοι στην Ελλάδα. Κάτι τέτοιο θα ικανοποιούσε το ΔΝΤ».

Πηγή του Ευρωσυστήματος απορρίπτει τις αναφορές πως το ΔΝΤ προσχηματικά δεν μπαίνει στο πρόγραμμα. «Το ΔΝΤ είναι πλήρως δεσμευμένο στο πρόγραμμα. Η Ελλάδα το θέλει, τα κράτη μέλη το θέλουν. Αλλά η Ντέλια (σ.σ.Βελκουλέσκου) θα πάει στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του ΔΝΤ όταν οι προτεινόμενες πολιτικές και τα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους θα βγαίνουν. Είναι μια διαδικασία γεμάτη προκλήσεις και πολύ φιλόδοξη. Το ανακοινωθέν του Eurogroup του Μάιου χαιρέτιζε την πρόθεση της διοίκησης του ΔΝΤ να εισηγηθεί στο Εκτελεστικό Συμβούλιο του Ταμείου μια οικονομική συμφωνία πριν από το τέλος του 2016. Αυτό το ανακοινωθέν καταλάβαμε πως δεν ήταν σωστά διατυπωμένο. Δεν έπρεπε να λέει πριν από το τέλος του 2016, αλλά όταν ολοκληρωθεί η δεύτερη αξιολόγηση. Αυτό και θα συμβεί», αναφέρει σχετικά.

Τέλος, η ίδια πηγή ξεκαθαρίζει πως όσοι υποστηρίζουν πως η αξιολόγηση θα μπορούσε να συρθεί μέσα στο 2017 σφάλουν. «Η Ελλάδα δεν μπορεί να περιμένει μέχρι τις γερμανικές εκλογές. Θα ξεμείνει από χρήματα μέχρι τότε και θα πρέπει να πάρει δόσεις από τον ESM. Και για να γίνει αυτό θα πρέπει να δοθούν κοινοβουλευτικές εγκρίσεις. Στην περίπτωση της Γερμανίας η έγκριση αυτή προϋποθέτει πως το ΔΝΤ θα έχει μπει στο ελληνικό πρόγραμμα. Είναι ξεκάθαρο λοιπόν πως η αξιολόγηση πρέπει να κλείσει, το χρέος να διευθετηθεί και το ΔΝΤ να μπει στο πρόγραμμα. Και όλα αυτά να γίνουν έγκαιρα και όχι εν ευθέτω χρόνο», καταλήγει σχετικά.