Με διαφανέστερες διαδικασίες η σύναψη στεγαστικών δανείων

Το νομοσχέδιο που στοχεύει να αντιμετωπίσει μεταξύ άλλων φαινόμενα πλημμελούς προσυμβατικής ενημέρωσης των δανειοληπτών προβλέπει την υποχρέωση οι τράπεζες να παρέχουν τη δανειακή σύμβαση στον καταναλωτή πριν από την τελική υπογραφή και να του δίνουν εύλογο χρονικό διάστημα να τη διαβάσει και να ενημερωθεί για τυχόν σημεία που δεν κατανοεί πλήρως, πριν προχωρήσει στην υπογραφή της. Η ανάγκη αυτή προέκυψε καθώς στο παρελθόν υπήρξαν περιπτώσεις στεγαστικών δανείων, όπως αυτά σε ελβετικό φράγκο, για τα οποία οι δανειολήπτες δεν είχαν αντιληφθεί πλήρως τον μηχανισμό λειτουργίας τους και τα επέλεξαν μόνο για το χαμηλό επιτόκιο που είχαν.

Ειδικά για τα στεγαστικά δάνεια προβλέπει πως θα πρέπει να ενημερώνεται ενδελεχώς ο δανειολήπτης και συγκεκριμένα για τους κίνδυνους αλλαγής των ισοτιμιών ή των επιτοκίων, και μάλιστα με σχετικά παραδείγματα για τον υπολογισμό της δόσης αποπληρωμής του δανείου, το κεφάλαιο και τους τόκους.

Μεταξύ άλλων το νομοσχέδιο προβλέπει ότι στις περιπτώσεις συμβάσεων πίστωσης σε ξένο νόμισμα, ο πιστωτικός φορέας θα πρέπει είτε να συμπεριλάβει στη σύμβαση πίστωσης όρο, σύμφωνα με τον οποίο ο καταναλωτής δικαιούται να μετατρέψει τη σύμβαση πίστωσης σε εναλλακτικό νόμισμα, τουλάχιστον όταν η διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας υπερβαίνει το 20% σε σχέση με αυτή που ίσχυε κατά το χρόνο σύναψης της σύμβασης. Είτε να διασφαλίζει ότι η σύμβαση πίστωσης συνοδεύεται καθ' όλη τη διάρκεια αυτής με χρηματοπιστωτικό μέσο αντιστάθμισης συναλλαγματικού κινδύνου.

Αναφορικά με το κυμαινόμενο επιτόκιο ορίζεται ότι οι δείκτες ή τα επιτόκια αναφοράς που χρησιμοποιούνται από τον πιστωτικό φορέα για τον υπολογισμό του επιτοκίου χορήγησης πρέπει να είναι σαφείς, προσιτοί και επαληθεύσιμοι από τον δανειολήπτη.

Σε ό,τι αφορά την πρόωρη αποπληρωμή του δανείου, προβλέπεται πως ο καταναλωτής έχει δικαίωμα να εκπληρώσει πλήρως ή εν μέρει τις υποχρεώσεις του που απορρέουν από τη σύμβαση πίστωσης πριν τη λήξη της. Στην περίπτωση αυτή, ο καταναλωτής δικαιούται μείωση του συνολικού κόστους της πίστωσης. Η μείωση συνίσταται στους τόκους και τις επιβαρύνσεις για το εναπομένον χρονικό διάστημα μέχρι τη λήξη της σύμβασης.

Αν η άσκηση του δικαιώματος πρόωρης εξόφλησης εκ μέρους του καταναλωτή γίνεται εντός χρονικού διαστήματος για το οποίο έχει συμφωνηθεί σταθερό επιτόκιο χορηγήσεων, ο πιστωτικός φορέας δικαιούται εύλογη και αντικειμενικά αιτιολογημένη αποζημίωση προς αποκατάσταση. Η εν λόγω αποζημίωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το ποσό των τόκων που θα κατέβαλλε ο καταναλωτής για το χρονικό διάστημα μεταξύ της πρόωρης εξόφλησης και της συμφωνηθείσας ημερομηνίας λήξης του σταθερού επιτοκίου.

Πριν την υπογραφή δανειακής σύμβασης, ο πιστωτικός φορέας και κατά περίπτωση ο μεσίτης πιστώσεων παρέχουν στον καταναλωτή τις εξατομικευμένες πληροφορίες οι οποίες είναι απαραίτητες για τη σύγκριση των πιστώσεων που διατίθενται στην αγορά, την αξιολόγηση των επιπτώσεων τους και τη λήψη τεκμηριωμένης απόφασης σχετικά με τη σύναψη σύμβασης πίστωσης: α) χωρίς αδικαιολόγητη καθυστέρηση αφού ο καταναλωτής δώσει τις απαραίτητες πληροφορίες για τις ανάγκες του, την οικονομική του κατάσταση και τις προτιμήσεις του, και β) εγκαίρως, πριν από την παροχή δεσμευτικής για τον πιστωτικό φορέα προσφοράς και σε κάθε περίπτωση, πριν ο καταναλωτής δεσμευθεί με σύμβαση ή προσφορά πίστωσης.

Τέλος το νομοσχέδιο αναφέρει πως πριν από την παροχή δεσμευτικής προσφοράς, ο πιστωτικός φορέας θα πρέπει να πραγματοποιεί ενδελεχή αξιολόγηση της πιστοληπτικής ικανότητας του καταναλωτή που δεν θα βασίζεται κατά κύριο λόγο στην παραδοχή ότι η αξία του ακινήτου που προορίζεται για κατοικία υπερβαίνει το ποσό της πίστωσης ή στην παραδοχή ότι η αξία του εν λόγω ακινήτου θα αυξηθεί, εκτός αν ο σκοπός της σύμβασης πίστωσης είναι η κατασκευή ή ανακαίνιση ακινήτου που προορίζεται για κατοικία.