Αντίθετες πορείες για ΕΚΤ και Fed
Σήμα ότι η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ θα προχωρήσει «σχετικά σύντομα» σε αύξηση των επιτοκίων δανεισμού σε δολάρια έδωσε η επικεφαλής της Fed Τζάνετ Γέλεν, την ίδια ώρα που οι ισορροπίες που καλείται να κρατήσει τους αμέσως επόμενους μήνες η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, ζυγίζοντας προσεκτικά τις επιπτώσεις του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης αλλά και των μηδενικών επιτοκίων στην ευρωζώνη, είναι λεπτές.
Προς το παρόν, η ΕΚΤ δεν εξετάζει άμεσα να μειώσει τη ρευστότητα που παρέχει στην αγορά, όμως πληθαίνουν οι φωνές στο εσωτερικό της οι οποίες ζητούν να αλλάξει ρότα με την πρώτη ευκαιρία η νομισματική πολιτική.
Εκφραστής του γρίφου που καλείται να λύσει η Κεντρική Τράπεζα ήταν χθες το μέλος του εκτελεστικού της συμβουλίου Ιβ Μερς, ο οποίος προειδοποίησε ότι η ΕΚΤ θα είναι πολύ προσεκτική για να αποφασίσει πότε θα σταματήσει η ποσοτική χαλάρωση των 1,7 τρισ. ευρώ και ότι τέτοιες σκέψεις είναι πρόωρες. Οι δηλώσεις αυτές του Μερς ερμηνεύονται ώς σήμερα ότι η ΕΚΤ θα επεκτείνει το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που λήγει τον Μάρτιο και ότι δεν θα βιαστεί να προχωρήσει σε αύξηση επιτοκίων.
Ο ίδιος ο Μερς πάντως προσέθεσε ότι τα μέτρα χορήγησης άπλετης ρευστότητας δεν πρέπει να παραμείνουν σε ισχύ για μεγάλο χρονικό διάστημα και ότι θα πρέπει να αποσυρθούν με την πρώτη ευκαιρία. Ο ίδιος επανέλαβε επίσης την πάγια θέση της ΕΚΤ και του προέδρου της Μάριο Ντράγκι ότι από μόνη της η νομισματική πολιτική δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα της ευρωζώνης και ότι «χρειάζεται ισχυρότερη δημοσιονομική πολιτική», όπως είπε.
Οι αγορές ομολόγων και τα μηδενικά επιτόκια βοηθούν να ενισχυθεί η ανάκαμψη της οικονομίας της ευρωζώνης και να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος του αποπληθωρισμού. Εχουν δημιουργήσει όμως και παρενέργειες, καθώς έχουν ρίξει πολύ χαμηλά το κόστος δανεισμού των κυβερνήσεων, μειώνοντας τα κίνητρά τους να προχωρήσουν με ταχύτερους ρυθμούς σε εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών τους, όπως ανέφερε χθες ο Μερς κατά τη διάρκεια τραπεζικού φόρουμ στη Φρανκφούρτη.
Η ΕΚΤ καλείται στις 8 Δεκεμβρίου να λάβει αποφάσεις νομισματικής πολιτικής και να ανακοινώσει εάν θα παραταθεί το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων που κανονικά έχει προγραμματιστεί να ολοκληρωθεί τον Μάρτιο.