Το ελληνικό χρέος σε νέες αναζητήσεις στην εποχή του Τραμπ

Προ μηνός κατά την Ετήσια Σύνοδο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας στην Ουάσιγκτον οι δύο υπουργοί είχαν συναντήσεις με αξιωματούχους του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών οι οποίοι τους είχαν διαβεβαιώσει πως η σύνθεση του οικονομικού επιτελείου των ΗΠΑ σε περίπτωση επικράτησης της Χίλαρι Κλίντον δεν θα άλλαζε, όπως δεν θα άλλαζε και η ατζέντα της αμερικανικής κυβέρνησης για το ελληνικό χρέος.

Το οικονομικό επιτελείο είχε εκλάβει πολύ θετικά τις αναφορές αυτές προεξοφλώντας παραμονή του αμερικανού υπουργού Οικονομικών Τζακ Λιού στο «τιμόνι» του «Θησαυροφυλακίου» των ΗΠΑ. Μάλιστα, η ελληνική πλευρά εκτιμούσε πως οι πιέσεις των ΗΠΑ προς Γερμανία και ΔΝΤ τόσο για το χρέος όσο και για το μείγμα της δημοσιονομικής πολιτικής θα συνεχίζονταν σε μια κυβέρνηση της Χίλαρι Κλίντον. Ωστόσο, η ξεκάθαρη επικράτηση του Ντόναλντ Τραμπ αλλάζει τα πλάνα της ελληνικής κυβέρνησης και καθώς θεωρείται βέβαιος ο επαναπροσδιορισμός συμμαχίών που είχε ήδη αρχίσει να χτίζει με την απερχόμενη κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Αυτό κατά κάποιους θα διαφανεί και με την επικείμενη επίσκεψη του απερχόμενου προέδρου των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα στην Αθήνα την προσεχή εβδομάδα.

Για να καταλάβει κανείς το βαθμό στον οποίο η ελληνική πλευρά στηριζόταν στην επικράτηση των Δημοκρατικών στην υπόθεση του χρέους αρκεί να τονισθεί πως στις 6 Οκτωβρίου ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ Τζακ Λιού είχε δηλώσει δημοσίως πως η μόνη σταθερή απάντηση σε ένα μη βιώσιμο χρέος, είναι η αναδιάρθρωσή του.

Συγκεκριμένα είχε τονίσει τα εξής:

«Εδώ και πολύ καιρό έχουμε εμπλακεί σε βάθος με την Ελλάδα και στα θέματα που αφορούν την οικονομική κατάσταση και στο θέμα του χρέους. Ευτυχώς, δεν είμαστε σε φάση άμεσης κρίσης. Το θέμα είναι τι μπορούμε να κάνουμε για να αποφύγουμε να βρεθούμε και πάλι σε φάση κρίσης.

»Ήταν σημαντικό ότι στην τελευταία συμφωνία που έκανε η Ελλάδα με τους εταίρους της αποφασίσθηκε ότι η αναδιάρθρωση του χρέους έπρεπε να βρίσκεται στο τραπέζι, ότι το χρέος δεν είναι βιώσιμο, και ότι η Ελλάδα έπρεπε να σημειώσει πρόοδο στην υλοποίηση του σχεδίου. Και πως στη συνέχεια θα πρέπει να υπάρξει μια συναίνεση που θα περιλαμβάνει και αναδιάρθρωση του χρέους. Πάντα πίστευα ότι το συντομότερο που θα φθάσουμε σε αυτό, το καλύτερο, διότι η μόνη σταθερή απάντηση σε ένα μη βιώσιμο χρέος, είναι η αναδιάρθρωση του χρέους. Όσο καθυστερείς να το κάνεις, τόσο πιο δύσκολο γίνεται για την οικονομία που στηρίζει το χρέος.

»Όταν όλοι μιλούν για τη σχέση χρέους με το ΑΕΠ, πρέπει πάντα να θυμόμαστε ότι το ποσοστό μειώνεται όταν η οικονομία αναπτύσσεται. Έτσι, ακόμη και αν το χρέος παραμένει σταθερό, χρειάζεσαι μια αναπτυσσόμενη οικονομία. Το χρέος αυξάνεται όταν η οικονομία συρρικνώνεται. Καθώς η Ελλάδα συνεχίζει να εργάζεται με όλους τους θεσμούς, το ζήτημα της αναδιάρθρωσης του χρέους παραμένει στο τραπέζι».

Η «ρηχή» ως προς τις διεθνείς οικονομικές σχέσεις ατζέντα του Ντόναλντ Τραμπ ερμηνεύεται από πολλούς, εντός και εκτός της ελληνικής κυβέρνησης, ως σημάδι πως η νέα αμερικανική κυβέρνηση θα σταματήσει να παρεμβαίνει στο ζήτημα του χρέους. Θεωρούν δε δεδομένο πως η παρέμβαση των ΗΠΑ υπέρ της Ελλάδας στο ΔΝΤ θα γίνει πολύ λιγότερο ενεργητική. Άλλωστε η θέση του Ντόναλντ Τραμπ αναφορικά με το ελληνικό χρέος είχε εκφραστεί με την ακόλουθη φράση, όταν είχε ερωτηθεί σχετικώς σε τηλεοπτική του συνέντευξη: "Εμείς έχουμε ήδη αρκετά προβλήματα. θα το φροντίσει η Γερμανία, για την Γερμανία δεν είναι τίποτα αυτό, Η Γερμανία είναι πολύ δυνατή, μπορει να το χειριστεί". Αυτές οι δηλώσεις του Τραμείχαν συνδεθεί ευθέως με τις απόψεις αλλά και τις προθέσεις του αναφορικά με την Ε.Ε. και το ρόλο της.

Την ίδια στιγμή, κάποιοι άλλοι προεξοφλούν πως η επικράτηση των Ρεπουμπλικάνων και στο Κογκρέσο θα αυξήσει τον έλεγχο στα προγράμματα χρηματοδότησης του ΔΝΤ και θα «δυσκολέψει τη ζωή» της Κριστίν Λαγκάρντ και του Ταμείου συνολικά.

Να τονισθεί πως οι Ρεπουμπλικανοί μπλόκαραν την περίοδο 2010-2015 την αλλαγή των ποσοστώσεων στο ΔΝΤ επικαλούμενοι μείωση της επιρροής των ΗΠΑ σε αυτό και χρησιμοποιούσαν την Ελλάδα ως επιχείρημα για να μην προχωρήσει η αλλαγή των ποσοστώσεων. Στη βάση αυτή πολλοί βλέπουν πως το μάτι του Ντόναλντ Τραμπ και του υπουργού Οικονομικών που θα επιλέξει θα είναι διαρκώς στραμμένο στα πεπραγμένα της Κριστίν Λαγκάρντ.