Χρέη 12 δισ. στον ΟΑΕΕ. Πληρώνει ένας στους δύο επαγγελματίες
Τρίζουν τα θεμέλια του ΟΑΕΕ λόγω των τεράστιων οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζει ο Οργανισμός. Αν δεν δοθεί άμεσα λύση – και παρά τις πλέον αισιόδοξες προβλέψεις του νέου ασφαλιστικού – το μέλλον είναι ιδιαιτέρως αβέβαιο.
Το σύνολο των ληξιπρόθεσμων οφειλών του ΟΑΕΕ ανέρχεται σε 12 δισεκατομμύρια ευρώ, ενώ το έλλειμμα στα ταμεία αναμένεται να φτάσει στο ένα δισεκατομμύριο. Σήμερα είναι 495 εκατομμύρια ευρώ. Με τα μέχρι στιγμής στοιχεία φαίνεται πως μόλις ένας στους δύο ασφαλισμένους πληρώνει μέρος των εισφορών του. Συγκεκριμένα από τους 701.148 ασφαλισμένους, οι 538,087 είτε είναι οφειλέτες είτε έχουν κάνει διακοπή και οφείλουν εισφορές στο Ταμείο.
Το νέο ασφαλιστικό, το οποίο θα επιβάλλει για όλους τους ελεύθερους επαγγελματίες και τα «μπλοκάκια» εισφορά 26,95% για ασφάλιση και υγεία από κάθε πηγή εισοδήματος, θα κάνει την κατάσταση ακόμη δυσκολότερη. Τα έσοδα αναμένεται να μειωθούν αντί να αυξηθούν διότι ο νέος νόμος μειώνει τις εισφορές στα κατώτερα εισοδηματικά κλιμάκια, άρα τα καθαρά έσοδα του οργανισμού θα είναι λιγότερα, αν συνεχίσουν να πληρώσουν οι ίδιοι ασφαλισμένοι. Σκοπός πλέον έχει γίνει να προστεθούν στην λίστα με τους πληρωτές ένα μέρος όσων οφείλουν σήμερα στο ταμείο.
Στον σχεδιασμό του ΕΦΚΑ, του νέου οργανισμού κύριας ασφάλισης που θα ενταχθεί και ο ΟΑΕΕ, υπάρχει πρόβλεψη η οποία στηρίζεται μόνο σε εμπειρικά δεδομένα που λέει ότι αυτοί που θα πληρώνουν ΟΑΕΕ το 2017 θα αυξηθούν κατά περίπου 100.000. Η εκτίμηση αυτή ενσωματώνεται και στον ενδεικτικό προϋπολογισμό του ΕΦΚΑ για το ίδιο έτος.
Με ένα πρόχειρο προϋπολογισμού τα έσοδα του Οργανισμού υπολογίζεται ότι θα είναι 1,162 δισ. ευρώ έναντι 1,149 δισ. το 2016 ενώ η συνταξιοδοτική δαπάνη φαίνεται να έχει οριακή αύξηση κατά 90 εκατομμύρια - από 3,608 δισ. σε 3,692 δισ. ευρώ. Τα προβλήματα λοιπόν του οργανισμού μπορούν στην καλύτερη περίπτωση να παραμείνουν σταθερά και να μην επιδεινωθούν.
Το μέλλον των συντάξεων του ΟΑΕΕ, ξεκάθαρα επαφίεται στο Ταμείο Αλληλεγγύης των Γενεών. Όχι το «μικρό ΑΚΑΓΕ» από όπου ο Οργανισμός έχει ήδη εξασφαλίσει 350 εκατομμύρια ευρώ για να βγάλει τις συντάξεις μέχρι και το 2016. Η πηγή κάλυψης των ελλειμμάτων θα είναι ο μεγάλος κουμπαράς του Ασφαλιστικού, το μεγάλο ΑΚΑΓΕ όπου υποτίθεται ότι έχουν συγκεντρωθεί - λογιστικά - περίπου 5 δισεκατ. ευρώ πόρων από τις έως τώρα περικοπές στις συντάξεις.
Ως το 2018 αναμένεται πως το ΑΚΑΓΕ θα έχει συγκεντρώσει πόρους περίπου 8 δισεκατομμυρίων ευρώ, τους οποίους θα διαθέσει σταδιακά για την κάλυψη μελλοντικών ελλειμμάτων του ΕΦΚΑ (αφού αυτός θα είναι ο βασικός φορέας κύριας ασφάλισης) και κατ΄ επέκταση και του ΟΑΕΕ, που αναμένεται να μην απαλλαγεί από τα οικονομικά του προβλήματα λόγω οικονομικής κρίσης.
Όλα τα θετικά σενάρια βασίζονται στην ελπίδα της επιστροφής της οικονομίας σε θετικούς ρυθμούς ανάπτυξης το 2017. Ακόμη θα βοηθήσουν η αύξηση της απασχόλησης και της κατανάλωσης, που θα επιτρέψουν στους επιχειρηματίες να ξεκινήσουν να πληρώνουν εκ νέους τις εισφορές τους.
Το μέτρο που εξήγγειλε ο Πρωθυπουργός από την ΔΕΘ για πάγωμα των παλιών χρεών σε όσους εφεξής πληρώνουν κανονικά τις τρέχουσες εισφορές τους αναμένεται να αποτελέσει καταλύτη στο μέλλον του ΟΑΕΕ. Δυστυχώς το μέτρο προσκρούει στον σκεπτικισμό των δανειστών, οι οποίοι περιμένουν να δουν πρώτα πως θα εξελιχθεί το θέμα του εξωδικαστικού μηχανισμού διευθέτησης οφειλών πριν αρχίσουν να το συζητούν.
Μέχρι στιγμής το μόνο που μπορεί να εγγυηθεί ο Οργανισμός είναι οι συντάξεις Οκτωβρίου. Και αυτό γιατί έχει το ποσό και δεν θα χρειαστεί πρόσθετη χρηματοδότηση από τον προϋπολογισμό. Άλλωστε η προϋπολογισμένη χρηματοδότηση των 830 εκ ευρώ για το 2016 έχει απορροφηθεί στο σύνολο της στο τέλος Σεπτεμβρίου.
Στο άμεσο μέλλον και για τους τρεις μήνες που απομένουν ως το τέλος του χρόνου ο Οργανισμός έχει να υπολογίζει μόνο στις εισπράξεις ασφαλιστικών εισφορών για τις οποίες δεν υπάρχει κάποια αισιόδοξη πρόβλεψη για αύξηση και τα 350 εκατομμύρια ευρώ που έχει εξασφαλίσει από το «μικρό ΑΚΑΓΕ». Έχει «σπάσει» την χρηματοδότηση των 350 εκατομμυρίων ευρώ σε τρείς δόσεις, 150 εκατομμυρίων ευρώ για τον Οκτώβριο, 100 εκατομμυρίων ευρώ για το Νοέμβριο και 100 εκατομμυρίων ευρώ για τον Δεκέμβριο.
Επιπλέον χρηματοδότηση από τον κρατικό προϋπολογισμό θα εξαρτηθεί από εισροές των ασφαλιστικών εισφορών για τον επόμενο και τον μεθεπόμενο μήνα του χρόνου.