ΙΟΒΕ: Βελτιώθηκε το οικονομικό κλίμα το Σεπτέμβριο

Ο Δείκτης Οικονοµικού Κλίµατος στην Ελλάδα ανέκαμψε το Σεπτέµβριο σε σχέση µε τον Ιούλιο, κινούµενος στις 91,4 μονάδες από 90,9 µονάδες, σε επίδοση υψηλότερη έναντι της αντίστοιχης περυσινής (83,8 µονάδες). Κατά το ΙΟΒΕ, η εξέλιξη αυτή είναι αποτέλεσµα της µικρής βελτίωσης των προσδοκιών σε όλους τους τοµείς, αλλά και της αισθητής ανόδου στην καταναλωτική εµπιστοσύνη, η οποία από τον Μάρτιο και µετά κυµαινόταν σε εξαιρετικά χαµηλά επίπεδα από τα οποία σταδιακά ανακάµπτει.

Συνολικά, ο δείκτης καταγράφει σταδιακή ανάκαµψη των προσδοκιών µετά το κατώτατο σηµείο στο οποίο είχαν φτάσει το καλοκαίρι του 2015 και αποτυπώνει επιστροφή στην κανονικότητα σε πλευρές της οικονοµίας και εκτέλεση του προγράµµατος προσαρµογής. Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι το οικονοµικό κλίµα δεν έχει επιστρέψει στα επίπεδα που είχε φτάσει το 2014 πρέπει να αποδοθεί, κατά ένα µέρος, στις πρόσθετες πιέσεις, φορολογικές και λοιπές, που αντιµετωπίζουν τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις.

Από περισσότερο βραχυχρόνια άποψη, στην πλευρά των επιχειρήσεων, χωρίς να καταγράφεται κάτι αξιοσηµείωτα θετικό, φαίνεται να διαµορφώνεται ένα περιβάλλον µεγαλύτερης σταθερότητας, σε σχέση µε την αβεβαιότητα που υπήρχε στις αρχές τουλάχιστον του έτους για την πορεία υλοποίησης του προγράµµατος. Στην πλευρά των καταναλωτών, η πολύ δύσκολη συγκυρία που αντιµετωπίζουν οι πολίτες, ειδικότερα σε σχέση µε το φορολογικό και ασφαλιστικό, φαίνεται ότι έχει σε ένα βαθµό προεξοφληθεί ήδη από τους προηγούµενους λίγους µήνες, µε αποτέλεσµα τον Σεπτέµβριο να καταγράφεται οριακή άµβλυνση της απαισιοδοξίας.

Αναλυτικότερα:

• Ο Δείκτης Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης ενισχύθηκε αισθητά τον Σεπτέµβριο, φθάνοντας στις - 65,9 (από -69,2 τον Ιούλιο) µονάδες. Μετά τα νέα δηµοσιονοµικά µέτρα που έφερε η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, τα οποία όµως είχαν προεξοφληθεί από τα νοικοκυριά τους προηγούµενους µήνες, φαίνεται ότι σταδιακά αυτά εµπεδώνουν τη δυνατότητα βελτίωσης των οικονοµικών προοπτικών της χώρας, καθώς µια διαδικασία λήψης πολύ σηµαντικών πολιτικών αποφάσεων και υψηλών κινδύνων που την περιέβαλαν έχει πλέον ολοκληρωθεί.Αυτή η άποψη αποτυπώνεται στη βελτίωση του δείκτη προβλέψεων για την οικονοµική κατάσταση της χώρας, εξέλιξη η οποία -σύµφωνα µε τις εκτιµήσεις των νοικοκυριών- θα διαχυθεί και σε αυτά. Πάντως, παρά τη σηµαντική άνοδο, ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης συνεχίζει να βρίσκεται το 2016 χαµηλότερα του περυσινού του επιπέδου.
• Ο Δείκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία βελτιώνεται το Σεπτέµβριο σε σχέση µε τον Ιούλιο, φθάνοντας στις 94 (από 88,3) µονάδες, παραµένοντας πάντως σε υψηλότερα επίπεδα, έναντι της αντίστοιχης περυσινής του επίδοσης (78,8 µον.). Από τις βασικές µεταβλητές του δείκτη, οι θετικές προβλέψεις για την παραγωγή τους προσεχείς µήνες ενισχύονται, το ισοζύγιο στις εκτιµήσεις για τα αποθέµατα παραµένει σταθερό, ενώ οι αρνητικές εκτιµήσεις για τις παραγγελίες και τη ζήτηση υποχωρούν ελαφρά.
• Ο Δείκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στις Κατασκευές βελτιώνεται ελαφρά τον Σεπτέµβριο σε σχέση µε τον Ιούλιο και διαµορφώνεται στις 43,8 (από 41,5) µονάδες, χαµηλότερα πάντως ακόµα και σε σχέση µε την αντίστοιχη περυσινή του επίδοση (56,3 µον.). Σε κλαδικό επίπεδο καταγράφεται ελαφρά άνοδος του δείκτη στις Ιδιωτικές Κατασκευές και οριακή βελτίωση στα ∆ηµόσια Έργα, ενώ από τα βασικά στοιχεία του δείκτη, αµβλύνονται οι πολύ απαισιόδοξες προβλέψεις για το πρόγραµµα εργασιών των επιχειρήσεων, ενώ επιδεινώνονται οι προβλέψεις για την απασχόληση.

• Ο Δείκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εµπόριο βελτιώνεται τον Σεπτέµβριο σε σχέση µε τον Ιούλιο, κινούµενος στις 99,6 (από 98) µονάδες, σηµαντικά υψηλότερα σε σύγκριση µε την αντίστοιχη περσινή του επίδοση (69 µον.), όταν ακόµη ήταν έντονη η αρνητική επίδραση στο εµπόριο από την επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων. Από τις κύριες µεταβλητές του δείκτη, οι εκτιµήσεις για τις τρέχουσες πωλήσεις ανακάµπτουν, όπως συµβαίνει και µε τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσµη εξέλιξή τους, µε το δείκτη των αποθεµάτων όµως να κινείται αυξητικά.
• Ο Δείκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες βελτιώνεται ελαφρά και τον Σεπτέµβριο σε σχέση µε τον Ιούλιο και διαµορφώνεται στις 80 (από 77,7) µονάδες, σε υψηλότερη επίδοση από την αντίστοιχη περσινή (75,4 µον.). Από τις επιµέρους µεταβλητές του δείκτη, οι αρνητικές εκτιµήσεις για την τρέχουσα κατάσταση των επιχειρήσεων αµβλύνονται και δίνουν τη θέση τους σε θετικό ισοζύγιο, όπως και οι εκτιµήσεις για την τρέχουσα ζήτηση, µε τις προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσµη εξέλιξη της ζήτησης αντίθετα να χάνουν έδαφος.