Προς λύση ο «γόρδιος δεσμός» των δανείων σε ελβετικό φράγκο

Από τα μέσα του 2007 η ισοτιμία ευρώ - ελβετικού φράγκου κατέγραψε μεγάλη μείωση σε βάρος του ευρώ με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι μηνιαίες δόσεις που έπρεπε να καταβάλουν οι δανειολήπτες προς αποπληρωμή των δανείων τους όπως και το οφειλόμενο ποσό σε ευρώ για την αποπληρωμή του δανείου. Είναι ενδεικτικό πως δάνειο αρχικού ύψους 125.000 ευρώ έχει βρεθεί σήμερα στα 220.000 ευρώ μόνο και μόνο λόγω της αλλαγής της ισοτιμίας.

Αν και τα εν λόγω δάνεια σε ελβετικό φράγκο είναι οι πρωταθλητές μεταξύ των «κόκκινων» δανείων, οι τράπεζες δεν προχώρησαν σε μια μόνιμη λύση για να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα, παρά τις χιλιάδες προσφυγές δανειοληπτών στα δικαστήρια. Ωστόσο, τους τελευταίους μείνε εκδόθηκαν μια σειρά από δικαστικές αποφάσεις που πλέον επιτρέπουν στην κυβέρνηση να λάβει μέτρα προς την κατεύθυνση συμμόρφωσης με αυτές.

Μια σημαντική απόφαση με την οποία δικαιώνει τους δανειολήπτες σε ελβετικό φράγκο εξέδωσε προ εβδομάδων το Πολυμελές Πρωτοδικείο Αθηνών. Το Πρωτοδικείο δέχθηκε το σκεπτικό της συλλογικής αγωγής που κατέθεσαν η Γενική Ομοσπονδία Καταναλωτών Ελλάδας και οι ενώσεις καταναλωτών Κρήτης και Αιτωλοακαρνανίας, με την πρόσθετη παρέμβαση του Συλλόγου Δανειοληπτών Ελβετικού Φράγκου (ΣΥΔΑΝΕΦ) και απαγόρευσε σε τράπεζα να διατυπώνει, να επικαλείται και να χρησιμοποιεί στις συναλλαγές της με τους εν λόγω καταναλωτές τον γενικό όρο σύμφωνα με τον οποίο «η αποπληρωμή του δανείου λαμβάνει χώρα με την τρέχουσα τιμή πώλησης του νομίσματος την ημέρα της καταβολής».

Επίσης, απαγόρευσε την καταγγελία των συμβάσεων των δανείων, εάν οι δανειολήπτες καταβάλλουν στο ισόποσό τους σε ευρώ τις τοκοχρεωλυτικές τους δόσεις σε ελβετικό φράγκο, βάσει της ισοτιμίας των δύο νομισμάτων κατά τον χρόνο εκταμίευσης του δανείου και χορήγησης σε ευρώ. Πρακτικά το δικαστήριο επανέφερε την ισοτιμία αποπληρωμής των δανείων σε ελβετικό φράγκο στην αρχική ισοτιμία εκταμίευσης, τόσο για τις μελλοντικές καταβολές, όσο και για τις παρελθοντικές. Οι παραδοχές του δικαστηρίου που οδήγησαν στη θετική έκβαση για τους δανειολήπτες αναφέρουν ότι οι συμβάσεις αυτές δεν ήταν συνηθισμένες, αλλά έφεραν έντονο το στοιχείο του επενδυτικού εγχειρήματος.

Με άλλη απόφασή του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Πειραιά ξεκαθαρίστηκε πως η υπογραφή και παραλαβή προδιατυπωμένων συμβάσεων κι επιστολών, μεταξύ των οποίων και η επιστολή για την ενημέρωση συναλλαγματικού κινδύνου, δεν θεωρείται ορθή εκτέλεση των προσυμβατικών υποχρεώσεων για επαρκή πληροφόρηση εκ μέρους των τραπεζών.

Εστιάζοντας σε όρο των εν λόγω συμβάσεων που προέβλεπε ότι εφόσον το δάνειο ή οποιοδήποτε τμήμα αυτού έχει χορηγηθεί σε συνάλλαγμα, ο οφειλέτης υποχρεούται να εκπληρώσει τις εντεύθεν υποχρεώσεις του προς την τράπεζα είτε στο νόμισμα της χορήγησης είτε σε ευρώ με βάση την τρέχουσα τιμή πώλησης του νομίσματος χορήγησης την ημέρα της καταβολής, το Πρωτοδικείο Πειραιά έκρινε πως επιβάλλεται ακυρότητα του επίμαχου όρου και αναπλήρωσή του από τις αρχές της καλής πίστης και των συναλλακτικών ηθών.

Στη βάση αυτή ζήτησε οι καταβολές που πραγματοποιούν οι δανειολήπτες σε ευρώ να πρέπει να υπολογίζονται από την τράπεζα σε ελβετικά φράγκα με βάση την ισοτιμία μεταξύ των δύο νομισμάτων, που ίσχυε κατά την ημέρα εκταμίευσης των δανείων.

Μετά από τις αποφάσεις αυτές η κυβέρνηση εκκίνησε τις θεσμικές διαδικασίες προκειμένου τα 70.000 αυτά δάνεια μέσης λήξεως από 15 έως 25 έτη να ξεκινήσουν να αποπληρώνονται στη βάση της αρχικής ισοτιμίας εκταμίευσης, κάτι που θα επιτρέψει στο τέλος της περιόδους αποπληρωμής να διαγραφεί το πρόσθετο ποσό που προέκυψε από την υποχώρηση του ευρώ έναντι του φράγκου.

Είναι ενδεικτικό πως η ισοτιμία ευρώ -ελβετικού φράγκου από το 1,67 το 2007 είναι σήμερα στο 1,08.