«Φορτωμένα» με μέτρα το Μεσοπρόθεσμο και το «τεχνικό» Μνημόνιο
Μπορεί τα προαπαιτούμενα, το κλείσιμο της αξιολόγησης και η εκταμίευση της δόσης των 7,5 δισ. ευρώ να είναι στο προσκήνιο του ελληνικού προγράμματος, ωστόσο στο «παρασκήνιο» βρίσκεται σε εξέλιξη η κατάρτιση δύο κειμένων που θα συνοδεύουν το ελληνικό πρόγραμμα έως το 2020.
Το ένα κείμενο είναι το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2017-2020 και το δεύτερο κείμενο το «Τεχνικό Μνημόνιο Κατανόησης» (Technical Memorandum of Understanding) που συνοδεύει το τρίτο Μνημόνιο. Το EuroWorking Group της 23ης Μαΐου ζήτησε από την Ελλάδα και τους θεσμούς τα δύο αυτά κείμενα να έχουν καταρτισθεί πριν από τις αρχές Ιουλίου 2016, προκειμένου να αποτελέσουν τον οδικό χάρτη του τρέχοντος προγράμματος, αλλά και το «εγχειρίδιο» της μετά το μνημόνιο εποχής.
Το «Τεχνικό Μνημόνιο Κατανόησης» είναι ένα ειδικό κείμενο που συνοδεύει όλα τα Μνημόνια από το 2010 και μετά και συντάσσεται στη βάση της εμπειρίας του ΔΝΤ. Θα πρέπει να σημειωθεί πως επειδή το ΔΝΤ δεν μετείχε στην κατάρτιση του προγράμματος του ESM τον Αύγουστο του 2015 (19/8) το τρίτο ελληνικό Μνημόνιο δεν είχε ως παράρτημα «Τεχνικό Μνημόνιο Κατανόησης». Αυτό εκ των υστέρων δημιούργησε πολλά προβλήματα κατανόησης και ορισμών τόσο στη κυβέρνηση όσο και στους θεσμούς.
Αυτό δεν είναι υπερβολή. Το Τεχνικό MoU καθορίζει τους ορισμούς των δεικτών που υπόκεινται σε ποσοτικούς στόχους (κριτήρια απόδοσης και ενδεικτικοί στόχοι) και οι οποίοι επισυνάπτονται στο Μνημόνιο. Περιγράφει επίσης τις μεθόδους που πρέπει να χρησιμοποιούνται για την αξιολόγηση της απόδοσης του προγράμματος, καθώς και τις απαιτήσεις πληροφόρησης για να διασφαλιστεί η επαρκής παρακολούθηση των στόχων.
Ενδεικτικά το«Τεχνικό Μνημόνιο Κατανόησης» θα προσδιορίζει ρητά το τι θα ισχύσει με τα κόκκινα δάνεια που είναι εγγυημένα από το Δημόσιο και θα πωληθούν σε funds στην περίπτωση που αυτές οι εγγυήσεις καταπέσουν. Συγκεκριμένα, θα αναφέρει πως οι εγγυήσεις που θα καταπέσουν δεν θα επηρεάζουν τον ετήσιο στόχο για τα πρωτογενή πλεονάσματα και θα υπολογίζονται μόνο στο δημόσιο χρέος. Ακόμη, το«Τεχνικό Μνημόνιο Κατανόησης» θα παρέχει διευκρινήσεις για το πώς θα κατανέμονται τα έσοδα του νέου υπερ- ταμείου (50% για την εξυπηρέτηση του χρέους και 50% για τη τόνωση της ανάπτυξης).
Το Μεσοπρόθεσμο
Πολύ πιο σημαντικό είναι το Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) 2017-2020 που έχει αρχίσει να καταρτίζεται στο Γενικό Λογιστήριο του Κράτους υπό την επίβλεψη του αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών Γιώργου Χουλιαράκη. Αυτό διότι το Μεσοπρόθεσμο θέτει συγκεκριμένους στόχους, χρονοδιαγράμματα και δείκτες υλοποίησης για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων ακόμη και για μετά τη λήξη του προγράμματος. Μάλιστα, περιέχει τους προϋπολογισμούς σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα και δεν εστιάζει μόνο στην Κεντρική Διοίκηση, αλλά στη Γενική Κυβέρνηση.
Το ΜΠΔΣ 2017-2020 περιλαμβάνει την περιγραφή και αξιολόγηση των δημοσιονομικών αποτελεσμάτων των δύο προηγούμενων ετών (2014-2015), καθώς και τις προβλέψεις των δημοσιονομικών προοπτικών για το τρέχον έτος (2016), το έτος προϋπολογισμού (2017) και τα τρία επόμενα έτη (2018-2020).
Το νέο Μεσοπρόθεσμο θα δίνει μια σαφή εικόνα των δημοσιονομικών ορίων και των δεσμεύσεων που αναλαμβάνονται για την επόμενη περίοδο, των βασικών πολιτικών κατευθύνσεων, καθώς και των προτεραιοτήτων της οικονομικής και κοινωνικής πολιτικής. Κυρίως θα θέτει τα ανώτατα όρια (κόφτες) δαπανών για όλη την περίοδο για τα υπουργεία, καθώς και τους στόχους ισοζυγίου για τους λοιπούς φορείς της Γενικής Κυβέρνησης.
Δεδομένου ότι οι ευρωπαϊκοί θεσμοί και το ΔΝΤ έχουν ταχθεί υπέρ της θέσπισης χαμηλότερων πρωτογενών πλεονασμάτων για μετά το 2018 έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον το πώς θα αποτυπωθούν στο Μεσοπρόθεσμο τα μεγέθη για το πλεόνασμα των ετών 2019 και 2020.