Πως η λύση για το ΕΚΑΣ επηρεάζει τον «κόφτη» δαπανών
Σε διαβούλευση με τους δανειστές προκειμένου να βρεθεί ένας τρόπος 110.000 συνταξιούχοι πρώην δικαιούχοι του ΕΚΑΣ να μην επιστρέψουν τα συνολικά 80 εκατ. ευρώ που έλαβαν στο διάστημα Ιανουαρίου - Ιουνίου 2016 ως επίδομα αλληλεγγύης βρίσκεται η κυβέρνηση.
Για να γίνει αυτό η ελληνική πλευρά ζητά να χρησιμοποιηθούν πόροι που θα μεταφερθούν στο υπό σύσταση Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης από το πρωτογενές πλεόνασμα του 2015. Ωστόσο, οι θεσμοί θεωρούν πως κάτι τέτοιο είναι προβληματικό και έχουν ήδη προειδοποιήσει πως θα υπάρξουν προβλήματα με την εκτέλεση του τρέχοντος προϋπολογισμού.
Στελέχη των θεσμών θεωρούν πως το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης που θέλει να συστήσει η κυβέρνηση με τον τρόπο που θέλει να το κάνει, μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στην ενεργοποίηση του Αυτόματου Μηχανισμού Δημοσιονομικής Προσαρμογής.
Σύμφωνα με τις πρωθυπουργικές εξαγγελίες το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα χρηματοδοτηθεί με το 40% του υπερβάλλοντος πλεονάσματος του κρατικού προϋπολογισμού. Δεδομένου ότι το πρωτογενές πλεόνασμα το 2015 ήταν 1,7 δισ. ευρώ, η κυβέρνηση προσδιόρισε στα 680 εκατ. ευρώ τη χρηματοδότηση του Ταμείου.
Οι θεσμοί δεν συμφωνούν με την κυβερνητική εξαγγελία και επικαλούνται το Μνημόνιο που αναφέρει πως η «θετική απόκλιση» , δηλαδή το ποσό που ξεπερνά τον ετήσιο στόχο του πρωτογενούς πλεονάσματος, μοιράζεται μόνον εάν το πλεόνασμα κρίνεται διατηρήσιμο, ήτοι εάν και ο προϋπολογισμός του έτους που ακολουθεί είναι πλεονασματικός. Έτσι, αν και το 2015 έκλεισε με πλεόνασμα 1,7 δισ. ευρώ, για να δοθεί το 40% αυτού του ποσού στο Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα πρέπει και ο προϋπολογισμός του 2016 να κλείσει με πλεόνασμα 0,50% του ΑΕΠ.
Στο πλαίσιο αυτό ΔΝΤ ,ΕΕ και ΕΚΤ έχουν εκφράσει τον προβληματισμό πως εάν μεταφερθούν τα 680 εκατ. ευρώ από το περυσινό πλεόνασμα του 1,7 δισ. ευρώ στο Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης και δοθούν για τις δράσεις στήριξης των ασθενέστερων οικονομικά στρωμάτων και εν προκειμένου για να μην επιστραφούν τα αναδρομικά του ΕΚΑΣ, αυτά τα χρήματα θα αθροιστούν στις δημόσιες δαπάνες του 2016, επιβαρύνοντας ισόποσα τον προϋπολογισμό.
Εάν το οικονομικό επιτελείο δεν βρει τρόπο να καλύψει το έλλειμμα που θα προκαλέσει η δαπάνη αυτή και τελικά υπάρξει απόκλιση μεγαλύτερη του 0,26% του ΑΕΠ στο στόχο για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2016, τότε λόγω του χειρισμού αυτού θα ενεργοποιηθεί ο Αυτόματος Μηχανισμός Δημοσιονομικής Προσαρμογής και η κυβέρνηση θα αναγκαστεί να λάβει μέτρα προσαρμογής ύψους 875 εκατ. ευρώ!
Στη βάση αυτή η κυβέρνηση φέρεται να κάνει ένα βήμα πίσω και να συζητά το Ταμείο Κοινωνικής Αλληλεγγύης να χρηματοδοτηθεί αρχικά μόνον με 80 εκατ. ευρώ, ποσό που θα εμφανιστεί στον εφετινό προϋπολογισμό ως έκτακτο επίδομα προς τους 110.000 συνταξιούχους που κανονικά δεν έπρεπε να λαμβάνουν το ΕΚΑΣ από την 1η Ιανουαρίου 2016. Έτσι, με λογιστικό τρόπο θα καλυφθεί το έλλειμμα των 80 εκατ. ευρώ που έχει προκληθεί από τη μη περικοπή της δαπάνης για το ΕΚΑΣ (σε ετήσια βάση έχει υπολογισθεί πως θα μειωθεί κατά 168 εκατ. ευρώ).
Η λύση αυτή φαίνεται πως έχει καλές πιθανότητες να περάσει δεδομένου ότι απέχει από τις αρχικές σκέψεις της κυβέρνησης που υπό προϋποθέσεις θα μπορούσαν να οδηγήσουν ακόμη και στην ενεργοποίηση του «κόφτη».