Eurogroup: Εκταμίευση 10,3 δισ. με ΔΝΤ εντός και αλλαγές σε μέτρα –Για το 2018 παραπέμπεται το χρέος

Πριν από την εκταμίευση θα πρέπει να πραγματοποιηθούν νομοτεχνικές διορθώσεις σε ό,τι αφορά στα κόκκινα δάνεια, στο ασφαλιστικό και στις ιδιωτικοποιήσεις, καθώς –όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση– «το Eurogroup δίνει εντολή στο EWG να επιβεβαιώσει τις επόμενες ημέρες την πλήρη εφαρμογή των εκκρεμών προαπαιτουμένων στη βάση της αξιολόγησης των θεσμών και ειδικότερα τις διορθώσεις στη νομοθεσία για το άνοιγμα της αγοράς πώλησης δανείων, της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης αλλά και την ολοκλήρωση όλων των προαπαιτούμενων που σχετίζονται με τις εν αναμονεί κυβερνητικές δράσεις στο πεδίο των αποκρατικοποιήσεων».

Παράλληλα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αναμένεται να εγκρίνει τη συμμετοχή του στο ελληνικό πρόγραμμα πριν από το τέλος του χρόνου, εξετάζοντας προηγουμένως μια νέα ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους, αλλά και την αποδοτικότητα των μέτρων για το χρέος που αποφασίστηκαν σήμερα. Το Ταμείο υποχώρησε από την αρχική του θέση για εμπροσθοβαρή μέτρα για το χρέος, αλλά κατάφερε να βάλει οριστικά στο ευρωπαϊκό τραπέζι το ζήτημα της ελάφρυνσης του χρέους και, κυρίως, να επιβάλλει τη γραμμή πως το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο.

Ντάισελμπλουμ: Πλήρης συμφωνία

«Έχουμε μια πλήρη συμφωνία», τόνισε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ (Jeroen Dijsselbloem), παίρνοντας πρώτος το λόγο στη συνέντευξη Τύπου που ακολούθησε το πέρας της μαραθώνιας συνεδρίασης.

Ο πρόεδρος του Eurogroup αναγνώρισε το μέγεθος της νομοθετικής εργασίας από την πλευρά της ελληνικής κυβέρνησης, κάνοντας λόγο πλήρη συμφωνία στο πακέτο μεταρρυθμίσεων, ενώ αναφέρθηκε στον έκτακτο μηχανισμό (contingency mechanism, τον λεγόμενο «κόφτη») που θα διασφαλίσει ότι η Ελλάδα θα παραμείνει εντός δημοσιονομικής τροχιάς.

Σημειώνοντας ότι ο ESM θα μπορέσει να υποστηρίξει το νέο πρόγραμμα, ανακοίνωσε ότι θα εκταμιευτούν 10,3 δισ. ευρώ, αναγνωρίζοντας την πρόοδο των εμπλεκόμενων μερών στην θετική κατάληξη της αξιολόγησης.

Στη συνέχεια, ο κ. Ντάισελμπλουμ υπενθύμισε την παλαιότερη υπόσχεση των θεσμών να συζητηθεί το χρέος και οι ετήσιες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας. Ως προς αυτό, το ετήσιο κόστος της εξυπηρέτησης του χρέους διαμορφώνεται σε πλαφόν 15% επί του ΑΕΠ, που θα ανέβει στο 20% όταν διαπιστωθεί υποχώρηση του χρέους. (Με αυτήν την απόφαση η βιωσιμότητα του χρέους αποσυνδέεται από το ύψος της ονομαστικής του αξίας και εξαρτάται από την δυνατότητα εξυπηρέτησής του).

Στο πνεύμα των αποφάσεων του έκτακτου Eurogroup της 9ης Μαΐου, η ελάφρυνση του χρέους θα γίνει σε τρεις φάσεις, για τις οποίες υπάρχει συμφωνία από μεθοδολογικής άποψης, όπως σημείωσε. Βάσει αυτής έκανε λόγο για σειρά βραχυπρόθεσμων μέτρων, έτοιμα μέτρα σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα (δηλαδή έως τη λήξη του προγράμματος) «αν και όποτε χρειαστούν», προσθέτοντας ότι έχουν σχεδιαστεί και μακροπρόθεσμα μέτρα.

Στην πρώτη περίπτωση, που βασικά συνίσταται σε «διαχείριση χρέους» («debt management»), ο Γερούν Ντάισελμπλουμ ανάφερε ότι ζητήθηκε από τον ESM να εξετάσει μέτρα για τη μείωση των μελλοντικών κινδύνων από τη μεταβολή των επιτοκίων, στην οποία συμπεριέλαβε «και ένα waiver για το 2017», (παραίτηση από την ενεργοποίηση ρήτρας του 2012 που προέβλεπε –σε περίπτωση μη ολοκλήρωσης του προγράμματος– την αύξηση/επιβάρυνση του επιτοκιακού περιθωρίου σε δάνειο 11,3 δισ. ευρώ που είχε ληφθεί από τον EFSF για επαναγορά ελληνικών ομολόγων από τη δευτερογενή αγορά).

«Είναι δύσκολο να πούμε ποιος θα είναι ο οικονομικός αντίκτυπος», ανέφερε για τις βραχυπρόθεσμες αυτές κινήσεις, οι οποίες επαφίονται στις διαχειριστικές ικανότητες των τεχνοκρατών του ESM. Για τη δεύτερη περίπτωση των μεσοπρόθεσμων μέτρων, είπε ότι επανεξεταστεί έως τα μέσα του 2018 –οπότε και λήγει το τρίτο πρόγραμμα τον Ιούλιο– με βάση την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος.

Ο πρόεδρος του Eurogroup υπενθύμισε την υπόσχεση που είχε δοθεί στο δεύτερο πρόγραμμα για επιστροφή μέρους των κερδών της ΕΚΤ, η οποία είχε διακοπεί το 2014. Το ποσό είναι πλέον ξανά διαθέσιμο από το 2017 και εντεύθεν, όπως είπε.

Επίσης, αναφέρθηκε στα 25 δισ. ευρώ της ανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών, από τα οποία τελικά χρειάστηκαν μόλις 5 δισ., άρα υπάρχουν 20 δισ. που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση του κόστους των επιτοκίων, συνυπολογίζοντας βεβαίως τους όπους μελλοντικούς κινδύνους.

Αναφέρθηκε δε στον EFSF, για τον οποίο είπε ότι θα μπορούσε να εξετάσει τις μελλοντικές αποσβέσεις, με τρόπο ώστε να μην υπαρξουν επιπλέον κόστη τόσο για τον EFSF όσο και για τις χώρες που βρίσκονταν σε πρόγραμμα.

Ο Γερούν Ντάισελμπλουμ δεν εισήλθε σε τεχνικές λεπτομέρειες, για τις οποίες παρέπεμψε στον Κλάους Ρέγκλινγκ. Επαναλαμβάνοντας ότι η Ελλάδα οφείλει «να συμμορφωθεί με το δημοσιονομικό μας πλαίσιο» διατήρησε τον αρχικό πανηγυρικό τόνο, κυρίως όταν αναφέρθηκε στη συμμετοχή του Ταμείου. Αποκάλυψε δε ότι θα υπάρξει σχετική εισήγηση προς το διοικητικό του συμβούλιο έως το τέλος του έτους, ώστε να αξιολογηθούν τα πιθανά μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους που αποφασίστηκαν σήμερα.

Σε αυτό το σημείο, ο Ολλανδός αξιωματούχος έκανε λόγο για πιθανή ελάφρυνση του χρέους στα μέσα του 2018, με αναθεώρηση του μηχανισμού που θα έχει σχεδιαστεί έως τότε με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς. Τόνισε δε ότι θα πρέπει να ληφθεί υπόψη το πολιτικό πλαίσιο της συμφωνίας, καθώς η Ελλάδα θα παραμείνει σε δημοσιονομική εποπτεία και μετά τη λήξη του προγράμματος.

«Ανυπομονούμε για την επιτυχή έκβαση της αξιολόγησης και χαιρετίζουμε την απόφαση του Ταμείου να μείνει στο πρόγραμμα», είπε ο κ. Ντάισελμπλουμ, κάνοντας λόγο για «αποκατάσταση της μεταξύ μας εμπιστοσύνης από το περασμένο καλοκαίρι». Αφού ευχαρίστησε τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τους συνεργάτες του έδωσε τον λόγο στον Πιερ Μοσκοβισί (Pierre Moscovici).

Μοσκοβισί: Απομένουν οι συνήθεις λεπτομέρειες

Αφού με τη σειρά του ευχαρίστησε κι αυτός τον Έλληνα υπουργό Οικονομικών, ο Γάλλος επίτροπος συνεχάρη τους πάντες για αυτό που χαρακτήρισε ως «σημαντική απόφαση» και «νέα σελίδα στη μεγάλη ιστορία του ελληνικού προγράμματος».

Όπως σημείωσε στη δική του τοποθέτηση, οι ελληνικές αρχές υπέδειξαν υπευθυνότητα, καθώς αποφάσισαν δύο δύσκολα πακέτα μεταρρυθμίσεων –στο συνταξιοδοτικό και τα εισοδήματα. Ο κ. Μοσκοβισί αναφέρθηκε στη ψήφιση του πολυνομοσχεδίου την Κυριακή και συγκεγκριμένα «το ταμείο ιδιωτικοποιήσεων και επενδύσεων, το νέο πλαίσιο για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια και τις ρυθμίσεις δημοσιονομικού χαρακτήρα που επιθυμούσαμε», ενώ έδωσε έμφαση στον μηχανισμό έκτακτης ανάγκης, ο οποίος πληροί τα κριτήρια που συμφωνήθηκαν στο Eurogroup του Απριλίου στο Άμστερνταμ: «είναι νομοθετημένος, αξιόπιστος, αντικειμενικός και αυτόματος».

Ο Ευρωπαίος αξιωματούχος επισήμανε ότι γίνεται επεξεργασία κάποιων λεπτομερειών, μικρών αλλαγών, που όμως δεν αναιρούν τη μεταρρυθμιστική προσπάθεια, ενώ διαβεβαίωσε πως τα 10,3 δισ. ευρώ ανταποκρίνονται στις ανάγκες της Ελλάδας.

Δεν παρέλειψε να πει ότι «η συζήτηση δεν ήταν εύκολη ούτε στο τεχνικό ούτε στο πολιτικό επίπεδο», προσθέτοντας ότι οι σημερινές αποφάσεις στηρίζονται στη συμφωνία του περασμένου καλοκαιριού. «Θέλουμε η Ελλάδα να επανέλθει σε ανάπτυξη και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη επενδυτών», τόνισε, υπογραμμιζοντας ότι δόθηκε μια σαφής, αξιόπιστη απάντηση στο ζήτημα του χρέους, ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή του ΔΝΤ.

Αναλαμβάνοντας τις πολιτικές διατυπώσεις λίγο μετά τη μία, ο Πιερ Μοσκοβισί επανέλαβε ότι πρόκειται για μια συνολική συμφωνία, που ανοίγει το δρόμο για την ανάκτηση της εμπιστοσύνης και την οικονομική ανάκαμψή· «κοινό σκοπό» –όπως τόνισε κλείνοντας– Ελλάδας και θεσμών.

Ρέγκλινγκ: Προαπαιτούμενα σε ιδιωτικοποιήσεις, ταμείο, ενέργεια

Το βάρος της εξήγησης των τεχνικών λεπτομερειών έπεσε στον Κλάους Ρέγκλινγκ (Klaus Regling), ο οποίος, χαιρετώντας τη συμφωνία, αναφέρθηκε στα 10,3 δισ. ευρώ ως συνέχεια της πρώτης δόσης των 21 δισ. ευρώ του διαστήματος Σεπτεμβρίου–Δεκεμβρίου 2015.

Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) εμφανίστηκε κατηγορηματικός ότι η ελληνική πλευρά χρειάζεται να εφαρμόσει όλα τα προαπαιτούμενα, ώστε τα μέλη του ESM να ξεκινήσουν τις διαδικασίες, που με τις απαραίτητες εγκρίσεις από τα κοινοβούλια θα οδηγήσουν στην αποδέσμευση των δύο υποδόσεων: η πρώτη στο δεύτερο μισό του Ιουνίο και οι επόμενη μετά το καλοκαίρι.

Ο κ. Ρέγκλινγκ μίλησε για προαπαιτούμενα στις ιδιωτικοποιήσεις, στο ταμείο ιδιωτικοποιήσεων, στη διοίκηση των τραπεζών, αλλά και στον τομέα της ενέργειας. Κάνοντας λόγο για «σημαντική συναίνεση», αναφέρθηκε με τη σειρά του στην απόφαση για το πλαφόν στις δαπάνες εξυπηρέτησης του χρέους και εξήγησε τις βραχυπρόθεσμες και μεσοπρόθεσμες κινήσεις του Μηχανισμού.

Στο βραχυπρόθεσμο στάδιο θα υπάρξει ένας μηχανισμός εργαλείων που θα απαλύνει την αποπληρωμή των υποχρεώσεων της χώρας. Ο ίδιος παρέπεμψε στo μαξιλάρι ασφαλείας των 10,9 δισ. ευρώ, που είχαν επιστραφεί πέρυσι στον EFSF από το ΤΧΣ. Όπως είπε, η διαχείριση αυτή χρέους (debt management) στο ελληνικό χαρτοφυλάκιο του EFSF (των 130,9 δισ. ευρώ) αποσκοπεί στην κάλυψη των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας για έτη με υψηλές χρηματοδοτικές ανάγκες, «όπως είναι μερικά στις δεκαετίες 2030 και 2040». Παρόλο που αφορούν την μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους, ο Γερμανός αξιωματούχος σημείωσε ότι «τα μέτρα αυτά θα ληφθούν σύντομα».

Η εξομάλυνση αυτή σχετίζεται με την τρέχουσα μέση ωρίμανση του χρέους με τον επικεφαλής του ESM να αναφέρει ότι μπορεί να υπάρξει επιμήκυνση των ωριμάνσεων, ώστε να μειωθεί ο επιτοκιακός κίνδυνος για την Ελλάδα. Αυτό θα εξεταστεί σε συνδυασμό με την κατάσταση που θα επικρατεί στις αγορές από τις οποίες αντλεί κεφάλαια ο Μηχανισμός (σήμερα με ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια), ιδίως «αν αυξηθούν οι προσδοκίες για την ελληνική οικονομία».

Ο κ. Ρέγκλινγκ αναφέρθηκε και αυτός στην επαναγορά ελληνικών ομολόγων το 2012, που διακρατούσαν ιδιώτες (το λεγόμενο τότε PSI plus). Λέγοντας ότι το συγκεκριμένο είναι ένα ιδιαίτερα τεχνικό ζήτημα, εξήγησε ότι εκείνο το δάνειο των 11,3 δισ. ευρώ είχε σκοπό την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων, με τις οποίες θα αποπληρωνόταν. Καθώς, πλέον, «οι ιδιωτικοποιήσεις καλύπτονται με διαφορετικό μηχανισμό», δεν χρειάζεται η ρήτρα των αυξημένων επιτοκιακών περιθωρίων. Ως εκ τούτου, με την κατάργησή των τόκων αυτών το 2017 θα εξοικονομηθούν 220 εκατ. ευρώ για την Ελλάδα.

Τα παραπάνω θα επεκταθούν και στο μεσοπρόθεσμο στάδιο των επόμενων δύο ετών, που έχει και τη μεγαλύτερη πολιτική σημασία καθώς υπερβαίνει το ορόσημο των γερμανικών εκλογών. Όπως είπε, υπάρχει μια γκάμα μέτρων που είναι πιο δύσκολα στην ποσοτικοποίησή τους και τα οποία θα οριστικοποιηθούν μόνο αν το πρόγραμμα εφαρμοστεί όπως συμφωνήθηκε.

Μεταξύ άλλων αναφέρθηκε και στα κέρδη των εθνικών κεντρικών τραπεζών από το πρόγραμμα SΜP της ΕΚΤ για το 2014 (ελληνικά ομόλογα που είχε αγοράσει η ΕΚΤ στην δευτερογενή αγορά, δεν κουρεύτηκαν και τα κέρδη τους μοιράστηκαν στο Ευρωσύστημα με την υπόσχεση από τον Νοέμβριο του 2012 να επιστραφούν στην Ελλάδα), λεφτά που βρίσκονται ήδη σε ξεχωριστό λογαριασμό του ESM και ανέρχονται σε 1,8 δισ. ευρώ, άλλα και στα 19,6 δισ. ευρώ που περίσσεψαν από την ανακεφαλαιοποίηση των τράπεζων, πάντα με την προϋποθεση ότι «θα ικανοποιηθούν» και οι τελευταίες «διορθώσεις» («corrections») που ζητούν οι δανειστές.

Από την τοποθέτηση του Κλάους Ρέγκλινγκ προέκυψε ότι η συμβολή του ESM αφορά κατά βάση στην μείωση του επιτοκιακού κινδύνου με τα καταγεγραμμένα ποσά να είναι τέσσερα: τα 10,9 δισ. από το μαξιλάρι του ΤΧΣ, τα 220 εκατ. από το waiver, τα 1,8 δισ. από τις κεντρικές τράπεζες του Ευρωσυστήματος και τα αδιάθετα 19,6 δισ. της ανακεφαλαιοποίησης.

H ήπια αναδόμηση (reprofiling) του χρέους προς τον EFSF παραπέμπεται σε μεσομακροπρόθεσμο στάδιο, που θα προσδιοριστεί, όμως, με ακρίβεια μετά την ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους· φράσης–κλειδί για τον τέταρτο και τελευταίο των ομιλητών.

Τόμσεν: Το ελληνικό χρέος δεν είναι βιώσιμο

Ο Πόουλ Τόμσεν (Poul Thomsen) αναγνώρισε το σημαντικό πακέτο μέτρων που έλαβαν οι ελληνικές αρχές, κατανοώντας τη λεπτότητα και τη δυσκολία του ζητήματος. «Όλες οι πλευρές έπρεπε να συμβιβαστούν», σημείωσε και στάθηκε ιδιαίτερα στην ανεξάρτητη αρχή των εσόδων.

Στην πρώτη του τέτοια συνέντευξη Τύπου, ο Δανός αξιωματούχος εξήγησε ότι μια αξιόπιστη συμφωνία απαιτεί δύο πράγματα: πακέτο μεταρρυθμίσεων και μέτρα/ρύθμιση για το χρέος.

Στην πιο βαρυσήμαντη, ίσως, τοποθέτησή του, ο Τόμσεν ανέφερε ότι όλοι στις Βρυξέλλες αναγνώρισαν πως το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο.

Καλωσορίζουμε το γεγονός ότι αναγνωρίζεται από όλους πως το ελληνικό χρέος είναι μη βιώσιμο και ότι η Ελλάδα χρειάζεται ανακούφιση του χρέους για να καταστεί αυτό βιώσιμο, καθώς δεν μπορεί να το επιτύχει μόνο με τις δικές της προσπάθειες. Καλωσορίζουμε ό,τι συμφωνήθηκε η μεθοδολογία για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του χρέους και οι στόχοι για την επίτευξη της ελάφρυνσης.

Ο επικεφαλής του ευρωπαϊκού τμήματος του ΔΝΤ είπε ότι τα μέτρα προς αυτήν την κατεύθυνση, όπως αναλύθηκαν από τον Κλάους Ρέγκλινγκ, είναι σημαντικά και βασίζονται «στη σημαντική προσπάθεια που έχει προηγηθεί εκ μέρους των Ευρωπαίων εταίρων για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους».

Στη συνέχεια ανέφερε ότι από την πλευρά του Ταμείου «θα πρέπει εξετάσουμε τα μέτρα τους ερχόμενους μήνες, για να είμαστε σίγουροι πως βασίζονται σε αξιόπιστη αναλυση βιωσιμότητας (DSA)».

Αντανακλώντας το κλίμα που επικράτησε στη συνεδρίαση, ο Πόουλ Τόμσεν παραδέχτηκε ότι «το ΔΝΤ έκανε μια μεγάλη παραχώρηση», καθώς η Ουάσιγκτον ζητούσε τα μέτρα για το χρέος να είναι εμπροσθοβαρή, ενώ τελικά συμφωνήθηκε να εγκριθούν με το τέλος του τρέχοντος προγράμματος. Σε κάθε περίπτωση, όμως, πριν από κάθε απόφαση το λόγο έχει η αναθεωρημένη για τότε DSA.

Στο δια ταύτα, είπε με τη σειρά του (μετά την προαναγγελία Ντάισελμπλουμ) ότι πρόθεση του προσωπικού του Ταμείου είναι να συστήσει στο διοικητικό συμβούλιο του οργανισμού να εγκρίνει τη συμμετοχή του πριν από το τέλος του έτους.

Διευκρίνισε ότι η σημερινή συμφωνία αποτελεί βάση για τη στήριξη του προγράμματος από την πλευρά του Ταμείου. Έθεσε, βεβαίως, ως προϋπόθεση το τι θα προκύψει από τη αναθεωρημένη έκθεση βιωσιμότητας του χρέους και επανέλαβε ότι όλα τα παραπάνω αποτελούν εισήγηση· την τελική απόφαση θα πάρει το διοικητικό συμβούλιο του ΔΝΤ (που ως γνωστόν ελέγχεται από τους Ευρωπαίους και τις ΗΠΑ).

Κατά μία έννοια, το ΔΝΤ συμφώνησε να περιμένει μέχρι να αποχωρήσει ηρωικά ο Βόλφγκανγκ Σόιμπλε (Wolfgang Schäuble) από το προσκήνιο και, αφού οι Ευρωπαίοι θα έχουν τακτοποιήσει τα του οίκου τους, να πάρει αυτό που θέλει εδώ και τέσσερα χρόνια κάθε φορά που θέτα ζήτημα βιωσιμότητας του χρέους της Ελλάδας: τη χαμένη του αξιοπιστία.

Η ανακοίνωση του Eurogroup

Η δήλωση του Eurogroup για την Ελλάδα αναφέρει αναλυτικά τα εξής:

To Εurogroup καλωσορίζει το staff-level agreement που συμφωνήθηκε μεταξύ της Ελλάδας και των θεσμών. Παράλληλα το Eurogroup τονίζει με ικανοποίηση τη συμφωνία μεταξύ των ελληνικών αρχών και των θεσμών για τον προληπτικό μηχανισμό, όπως συμφωνήθηκε στο ανακοινωθέν της 9ης Μαΐου και ειδικότερα την πιθανή υιοθέτηση μόνιμων διαρθρωτικών μέτρων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων για τα έσοδα, που θα συμφωνηθούν με τους θεσμούς. Αυτός παρέχει περαιτέρω διασφαλίσεις ότι η Ελλάδα θα επιτύχει τους στόχους του ESM για τα πρωτογενή πλεονάσματα (3,5% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα).

Επίσης, το Eurogroup καλωσορίζει την νομοθέτηση από το ελληνικό κοινοβούλιο των περισσότερων προαπαιτούμενων της πρώτης αξιολόγησης και ιδιαίτερα την υιοθέτηση παραμετρικών δημοσιονομικών μέτρων που αντιστοιχούν στο 3% του ΑΕΠ και τα οποία θα επιτρέψουν να επιτευχθούν οι στόχοι του 2018, αλλά και το άνοιγμα της αγοράς για την πώληση δανείων, όπως επίσης την δημιουργία του Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων που θα είναι πλήρως ανεξάρτητο. Το Eurogroup έδωσε εντολή στο EWG να επιβεβαιώσει τις επόμενες ημέρες την πλήρη εφαρμογή όλων των προαπαιτουμένων και ειδικότερα τις διορθώσεις στη νομοθεσία για το άνοιγμα της αγοράς πώλησης δανείων, της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης αλλά και την ολοκλήρωση όλων των προαπαιτούμενων από το μέτωπο των αποκρατικοποιήσεων.

Μετά την πλήρη εφαρμογή όλων των προαπαιτούμενων και υπό την αίρεση της έγκρισης από τα εθνικά κοινοβούλια ο ESM αναμένεται να εγκρίνει το συμπληρωματικό ΜοU και την δεύτερη δόση του προγράμματος. Η δεύτερη δόση του προγράμματος ανέρχεται στα 10,3 δισ. ευρώ και θα δοθεί στην Ελλάδα σε δόσεις, η πρώτη εκ των οποίων θα καταβληθεί τον Ιούνιο (7,5 δισ.) ώστε να καλύψει ανάγκες εξυπηρέτησης χρέους αλλά και να επιτρέψει την αρχική κάλυψη καθυστερούμενων οφειλών ως μέσου για την στήριξη της πραγματικής οικονομίας. Οι επόμενες δόσεις που θα καταβληθούν για την κάλυψη καθυστερούμενων οφειλών και την κάλυψη περαιτέρω υποχρεώσεων για το χρέος θα καταβληθούν μετά το καλοκαίρι. Οι δόσεις για την εκκαθάριση οφειλών θα είναι υπό την αίρεση αναφοράς των ευρωπαϊκών θεσμών για την πορεία της εκκαθάρισης. Οι δόσεις για την περαιτέρω εξυπηρέτηση του χρέους θα σχετίζονται με ορόσημα που αφορούν τις ιδιωτικοποιήσεις, συμπεριλαμβανομένου του νέου Ταμείου Αποκρατικοποιήσεων, της εταιρικής διακυβέρνησης στις τράπεζες, τη ΓΓΔΕ, τον ενεργειακό κλάδο. Tα ορόσημα θα αξιολογηθούν από τους ευρωπαϊκούς θεσμούς και θα επαληθευτούν από το EWG και το διοικητικό συμβούλιο του ESM.

Σε συνέχεια της ανακοίνωσης της 9ης Μαΐου και υπό την προοπτική της πλήρους ολοκλήρωσης όλων των προαπαιτούμενων από την Ελλάδα και την ολοκλήρωση της αξιολόγησης, το Eurogroup εξέτασε τη βιωσιμότητα του ελληνικού δημοσίου χρέους.

To Εurogroup αξιολόγησε τη βιωσιμότητα του χρέους σε σχέση με το δείκτη των ακαθάριστων χρηματοδοτικών αναγκών (GFN): Με βάση το κύριο σενάριο αυτές οι δαπάνες θα πρέπει να παραμείνουν κάτω από το 15% του ΑΕΠ μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος μεσοπρόθεσμα και ακολούθως κάτω από το 20% του ΑΕΠ.
Το Eurogroup τονίζει το μεσοπρόθεσμο στόχο πρωτογενούς πλεονάσματος 3,5% του ΑΕΠ για το 2018 και υπογραμμίζει την τη σημασία μιας δημοσιονομικής πορείας σε συνάφεια με τις δημοσιονομικές δεσμεύσεις στο πλαίσιο της ΕΕ.

Το Εurogroup θυμίζει τις παρακάτω γενικές κατευθυντήριες αρχές για πιθανά επιπρόσθετα μέτρα για το χρέος που συμφωνήθηκαν στις 9 Μαίου:

1. Τη διευκόλυνση πρόσβασης στις αγορές για να αναπληρωθεί το κρατικό χρέος με ιδιωτικό.
2. Tην εξομάλυνση του προφίλ πληρωμών.
3. Kίνητρα για τη διαδικασία αναπροσαρμογής ακόμα και μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος.
4. Ευελιξία για αβέβαιες εξελίξεις στην αύξηση του ΑΕΠ και τα επιτόκια στο μέλλον.

Στις 9 Μαΐου το Eurogroup επαναβεβαίωσε ότι το ονομαστικό κούρεμα εξαιρείται και πως όλα τα μέτρα που θα αναληφθούν θα ευθυγραμμίζονται με τους νόμους της ΕΕ και των ESM και EFSF.

Με γνώμονα αυτές τις αρχές και υπό την προϋπόθεση ολοκλήρωσης του τεχνικού μέρους της όλης εργασίας από το EWG, το Eurogroup συμφώνησε σήμερα σε ένα πακέτο μέτρων για το χρέος, τα οποία θα εφαρμοστούν σταδιακά, ώστε να καλύψουν τις μικτές χρηματοδοτικές ανάγκες και θα είναι προκαθορισμένα πλήρως ευθυγραμμισμένο με το πρόγραμμα του ESM.

Σε βραχυπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup συμφωνεί σε ένα πρώτο πακέτο μέτρων, που θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης έως και το τέλος του προγράμματος και θα περιλαμβάνουν:

• Χαλάρωση του προφίλ αποπληρωμών των δανείων του EFSF βάσει των τρέχοντων σταθμισμένων ωριμάνσεων.
• Χρήση της διευρυμένης στρατηγικής χρηματοδότησης των ESM/EFSF για να μειωθεί ο κίνδυνος των επιτοκίων χωρίς να επιβαρύνονται οικονομικά οι χώρες που συμμετείχαν αρχικά στο πρόγραμμα.
• Επιβολή ορίου στην αύξηση επιτοκιακού περιθωρίου που αφορούν την επαναγορά χρέους του 2ου ελληνικού προγράμματος για το 2017.
  
  

Το Eurogroup ζητά από τις διοικήσεις ESM και EFSF να θέσουν σε εφαρμογή αυτά τα μέτρα βάσει των κανονισμών τους, αφού έχει γίνει πρώτα προπαρασκευαστική εργασία από το EWG και όπου κριθεί απαραίτητο, να προετοιμαστεί η λήψη αποφάσεων από τα αρμόδια όργανα των ESM και EFSF. Η απόφαση για τη χαλάρωσης του προφίλ πληρωμών των δανείων του EFSF και της μείωσης του κινδύνου των επιτοκίων είναι δράσεις που πρέπει να αναληφθούν κατά προτεραιότητα.

Σε μεσοπρόθεσμο ορίζοντα, το Eurogroup αναμένει την πιθανή εφαρμογή του δεύτερου μέρους των προαπαιτούμενων μέτρων, μετά την επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος του ESM. Αυτά τα μέτρα θα τεθούν σε εφαρμογή εάν η επικαιροποιημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους την οποία θα συντάξουν οι θεσμοί στο τέλος του προγράμματος δείξει ότι είναι απαραίτητα ώστε να επιτευχθεί το όριο του GFN. Tα μέτρα υπόκεινται στη θετική αξιολόγηση των θεσμών και του Eurogroup για την εφαρμογή του προγράμματος.

• Κατάργηση της αύξησης του επιτοκιακού περιθωρίου για την αποπληρωμή της δόσης για το χρέος του 2018.
• Χρήση των κερδών του 2014 από τα ελληνικά ομόλογα από τον λογαριασμό του ESM, την παροχή στην Ελλάδα των κερδών από ANFA και SMPs (από το δημοσιονομικό έτος 2017) και την χρήση τους ως «μαξιλάρι» για τη μείωση των μελλοντικών χρηματοδοτικών αναγκών.
• Διαχείριση παθητικού – πρόωρη μερική αποπληρωμή των υπαρχόντων επισήμων δανείων προς την Ελλάδα, με μείωση του επιτοκιακού κόστους και επέκτασης της περιόδου ωρίμανσης.
• Εφόσον απαιτηθεί αναδιάρθρωση για ορισμένα δάνεια του ESFF (π.χ. παράταση του χρόνου αποπληρωμής, αναδιάρθρωση των αποσβέσεων του EFSF και της επιτοκιακής διαφοράς), ώστε το ύψος του GFN να παραμείνει στο επίπεδο που έχει ορισθεί, για να είναι σύμφωνο το ΔΝΤ αλλά χωρίς εξτρά επιβάρυνση του EFSF ή των κρατών που συμμετείχαν αρχικά στο πρόγραμμα.

Μακροπρόθεσμα, το Eurogroup είναι πεπεισμένο ότι η εφαρμογή αυτής της συμφωνίας στα βασικά χαρακτηριστικά για το χρέος, μαζί με την επιτυχημένη ολοκλήρωση του προγράμματος από την Ελλάδα και την επίτευξη των στόχων για το πρωτογενές πλεόνασμα, θα φέρει το ελληνικό χρέος σε βιώσιμο μονοπάτι τόσο σε μεσοπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα και θα επιτρέψει τη σταδιακή επιστροφή στις αγορές. Την ίδια στιγμή, το Eurogroup συμφωνεί σε έναν προληπτικό μηχανισμό για το χρέος που θα τεθεί σε εφαρμογή μετά την ολοκλήρωση του προγράμματος και θα διασφαλίζει τη βιωσιμότητα του χρέους σε μακροχρόνιο ορίζοντα ακόμη και στην περίπτωση που υπάρξει το χειρότερο σενάριο. Το Eurogroup θα εξετάσει την ενεργοποίηση του μηχανισμού εάν χρειαστούν επιπλέον μέτρα για το χρέος ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι για τις χρηματοδοτικές ανάγκες. Αυτός θα είναι υπό την αίρεση του Eurogroup, το οποίο και θα επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα συμμορφώνεται με τις δεσμεύσεις του SGP. Αυτός ο μηχανισμός θα περιλαμβάνει μέτρα για περαιτέρω αναδιάρθρωση των δανείων του EFSF αλλά και την αναβολή πληρωμών επιτοκίων. Επίσης, το Eurogroup δεσμεύεται για μακροχρόνια τεχνική βοήθεια με στόχο την αύξηση της ελληνικής ανάπτυξης.

Το Eurogroup αναγνωρίζει ότι μετά από το ιδιαίτερα εκτεταμένο χρονικό διάστημα για την εξέταση της βιωσιμότητας του χρέους δεν μπορούν να γίνουν περαιτέρω προβλέψεις, μόνο υποθέσεις, με δεδομένη και την υψηλή αβεβαιότητα για τις μακροοικονομικές εξελίξεις.

Με την προοπτική της επερχόμενης επιτυχούς ολοκλήρωσης της πρώτης αξιολόγησης και της συμφωνίας για την ανακούφιση χρέους, το Eurogroup καλωσορίζει την πρόθεση του ΔΝΤ να προτείνει στο διοικητικό συμβούλιο του Ταμείου να εγκρίνει την επίτευξη χρηματοδοτικής συμφωνίας πριν από το τέλος του 2016, δεδομένο που θα βοηθήσει στην εφαρμογή των συμφωνηθέντων δημοσιονομικών και δομικών μεταρρυθμίσεων. Αναγνωρίζεται πως, σε συνάφεια με τους κανόνες του ΔΝΤ, η έγκριση αυτής της συμφωνίας θα βασιστεί σε μία νέα ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους και της αξιολόγησης των πιθανών μέτρων ανακούφισης του χρέους που καταγράφηκαν παραπάνω.
Η πιθανή ελάφρυνση του χρέους θα εφαρμοστεί μετά το τέλος του προγράμματος στα μέσα του 2018 και ο τρόπος θα αποφασιστεί από το Eurogroup και με βάσει την αναθεωρημένη ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους και σε συνεργασία με τους ευρωπαϊκούς θεσμούς, υπό την αίρεση της πλήρους εφαρμογής του προγράμματος.

Το Eurogroup παραμένει έτοιμο, όπως συμβαίνει σταθερά, να στηρίξει την ολοκλήρωση μελλοντικών αξιολογήσεων βάσει του πακέτου μέτρων που συμφωνήθηκαν σήμερα, συμπεριλαμβανομένου του προληπτικού μηχανισμού. Το Eurogroup επαναλαμβάνει ότι η εφαρμογή του προγράμματος, καθώς και των στόχων, θα εξετάζονται σε σταθερά χρονικά διαστήματα με βάση τα στοιχεία που θα παρέχουν οι θεσμοί».