Νέο ενεργειακό τοπίο: Πετρέλαιο, LNG και φυσικό αέριο
Αντιμέτωποι με έναν νέο, παγκόσμιο ενεργειακό χάρτη βρίσκονται κυβερνήσεις, επιχειρήσεις και καταναλωτές.
Η εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου, η επιθυμία της Ευρώπης να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη Ρωσία, το παγκόσμιο μπρα-ντε-φερ για το πετρέλαιο και η ζέση για κάλυψη των ενεργειακών αναγκών φέρνουν ένα πρωτόγνωρο ενεργειακό μείγμα.
Καταλύτης εξελίξεων σε όλα τα μέτωπα αποτελεί η εκτίναξη των τιμών του φυσικού αερίου και η συνακόλουθη επιθυμία (ή κατά άλλους ανάγκη) της Ευρώπης να απεξαρτηθεί πλήρως από το ρωσικό αέριο.
Στην πραγματικότητα, κανείς δεν ξέρει τι πρόκειται να συμβεί βραχυπρόθεσμα, καθώς από τη μία δεν φαίνεται να υπάρχει συμφωνία για την επιβολή πανευρωπαϊκού πλαφόν, ουδείς όμως μπορεί να πει με βεβαιότητα αν ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα κλείσει ο ίδιος μόνιμα την παροχή.
Απέναντι σε αυτό το δυσεπίλυτο πρόβλημα, για τη χώρα μας η βασική εναλλακτική δείχνει να είναι το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG), το οποίο έρχεται από τις Ηνωμένες Πολιτείες και από μια σειρά από άλλες χώρες. Για να γίνει πράξη αυτό απαιτούνται όμως ειδικοί σταθμοί για την αεριοποίησή του, με χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτόν στη Ρεβυθούσα, όπου ήδη λειτουργεί η σχετική πλατφόρμα και έχει αποκτήσει τεράστια σημασία.
Την ίδια στιγμή, σε τροχιά υλοποίησης έχουν μπει άλλες τέσσερις αντίστοιχες επενδύσεις, οι δύο εκ των οποίων στην Αλεξανδρούπολη, η μία στην Κόρινθο και η τελευταία στη Θεσσαλονίκη.
Την ίδια στιγμή, αναφορικά με το πετρέλαιο, η πρόσφατη απόφαση των χωρών-μελών του ΟΠΕΚ+ να μειώσουν, έστω και οριακά, την παραγωγή πετρελαίου, δείχνει πως επιθυμία τους είναι οι τιμές να παραμείνουν ψηλά, πέριξ των 100 δολαρίων το βαρέλι. Στον αντίποδα όμως, οι φόβοι για παγκόσμια ύφεση εντείνουν τις πιέσεις στις τιμές του «μαύρου χρυσού». Έτσι, η πορεία του πετρελαίου τους επόμενους μήνες παραμένει δυσεπίλυτος γρίφος, ο οποίος όμως έχει τη δυναμική να ανατρέψει τα δεδομένα στην παγκόσμια ενεργειακή σκακιέρα.
Παράλληλα, άγνωστο παραμένει το τι θα γίνει και στο μέτωπο των εγχώριων υδρογονανθράκων. Λίγους μήνες πριν, ο πρωθυπουργός ανακοίνωσε πως εκκινούν ξανά οι διαδικασίες για την έρευνα και εν συνεχεία, εφόσον επιβεβαιωθούν τα σχετικά στοιχεία για την ύπαρξη κοιτασμάτων, να ξεκινήσουν οι διαδικασίες εξόρυξης.
Όμως, με δεδομένο ότι πρόκειται για ένα μεσο-μακροπρόθεσμο σχέδιο, θα πρέπει μέχρι τότε να εκτιμηθεί το πού θα βρίσκονται οι τιμές του φυσικού αερίου, ώστε η εξόρυξη να παραμένει συμφέρουσα, και αντίστοιχα σε ποιο σημείο θα κινείται η ενεργειακή μετάβαση.
Και αυτό γιατί, με γοργούς ρυθμούς κινούνται και στη χώρα μας αλλά καις την υπόλοιπη Ευρώπη τα έργα ανάπτυξης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, τόσο στο σκέλος της παραγωγής όσο και σε αυτό της αποθήκευσης και διανομής «πράσινης» ενέργειας.
Είναι δε ξεκάθαρο, ότι παρά το ενδεχόμενο πρόσκαιρο πισογύρισμα σε τεχνολογίες όπως ο λιγνίτης, που εξασφαλίζουν άμεση αλλά «βρώμικη» παραγωγή ενέργειας, το μέλλον βρίσκεται στις ΑΠΕ που θα πολλαπλασιάζονται με γοργούς ρυθμούς.
Την ίδια στιγμή, τεχνολογίες όπως το βιοαέριο αλλά και το πράσινο υδρογόνο έρχονται να προστεθούν στο ενεργειακό μείγμα, προσφέρονται και άλλες, «πράσινες» λύσεις στη μάχη για τη μείωση των εκπομπών CO2 με σχετικές επενδύσεις να πραγματοποιούνται ήδη και επί ελληνικού εδάφους.
Ενδεικτικό είναι πως οι μεγαλύτερες ενεργειακές εταιρείες της χώρας έχουν ανακοινώσει και ξεκινήσει να υλοποιούν κολοσσιαία έργα, τόσο φωτοβολταϊκών όσο και αιολικών πάρκων ανά την επικράτεια. Το συνολικό ύψος των έργων αναμένεται να ξεπεράσει τα 20 δισεκατομμύρια ευρώ σε ορίζοντα πενταετίας, αλλάζοντας άρδην τον ενεργειακό χάρτη της Ελλάδας και ταυτόχρονα εξασφαλίζοντας σε μεγάλο βαθμό ενεργειακή αυτάρκεια. Ζητούμενο είναι, σε συνδυασμό με τις επενδύσεις που γίνονται στην αποθήκευση της ενέργειας, η χώρα μας να μπορεί να καλύπτει σε μεγάλο βαθμό τις ανάγκες της για σχεδόν όλο το χρόνο και υπό προϋποθέσεις να μετατραπεί σε καθαρό εξαγωγέα (net exporter) ενέργειας, έναντι καθαρού εισαγωγέα (net importer) που είναι σήμερα.