Κατατέθηκε με τη μορφή τροπολογίας στη Βουλή ο δημοσιονομικός κόφτης

Αν και κύκλοι του υπουργείου Οικονομικών είχαν καλλιεργήσει την εντύπωση πως οι διατάξεις για το λεγόμενο «κόφτη» θα καθυστερούσαν να κατατεθούν ωστόσο αυτές ήρθαν στη Βουλή ελάχιστη ώρα μετά το βασικό κορμό του πολυνομοσχεδίου.

Σύμφωνα με τις διατάξεις για τον «κόφτη» έως την 10η Μαΐου εκάστου έτους, ο υπουργός Οικονομικών συντάσσει έκθεση, η οποία γνωστοποιείται στη Βουλή και στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και με την οποία:

α) Διαπιστώνει τυχόν αρνητική απόκλιση και ταυτόχρονα αποτυπώνει σε ποσό το συνολικό ύψος, σύμφωνα με το οποίο η εκτέλεση του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης πρέπει να περιοριστεί κατά το έτος που συντάσσεται και δημοσιεύεται η έκθεση του Υπουργού Οικονομικών. Ταυτόχρονα διαπιστώνει τη δημοσιονομική επίπτωση από τυχόν υστέρηση του πραγματικού ρυθμού μεγέθυνσης του ΑΕΠ για το έτος αναφοράς, όπως αυτή προκύπτει από τη διαφορά μεταξύ της πρόβλεψης του πραγματικού ρυθμού ετήσιας μεγέθυνσης του ΑΕΠ και όσων προβλέπονταν.

β) Αποτυπώνει σε ποσό και σε ποσοστό επί του ΑΕΠ τη δημοσιονομική επίδραση των μέτρων προσαρμογής που λαμβάνονται, επί των εσόδων του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης, σύμφωνα με το εκάστοτε Τεχνικό Μνημόνιο Συνεργασίας (TMU).

γ) Σε ειδικό παράρτημα της Έκθεσης προσδιορίζονται όλες οι κατηγορίες δαπανών του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης επί των οποίων εφαρμόζεται η αυτόματη δημοσιονομική προσαρμογή καθώς επίσης και το επιβαλλόμενο ποσοστό περιορισμού δαπανών για την υλοποίηση αυτής. Η προσαρμογή επιβάλλεται αποκλειστικά στην περίπτωση που το Προεδρικό Διάταγμα δεν εκδοθεί μέσα στην προβλεπόμενη αποκλειστική προθεσμία.

Το μαχαίρι στις δαπάνες

Σε περίπτωση που στην έκθεση διαπιστωθεί αρνητική απόκλιση περιορίζεται από την 1η Ιουνίου του ιδίου οικονομικού έτους με αντίστοιχη μείωση των δαπανών, κατ' ανώτατο όριο σε 2% του ΑΕΠ του τρέχοντος οικονομικού έτους, σύμφωνα με τα ακόλουθα:

α) Εάν η απόκλιση είναι μικρότερη ή ίση με 0,25% του ΑΕΠ, δεν λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής.

β) Εάν η απόκλιση είναι από 0,26% έως και 0,75% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 0,5% του ΑΕΠ.

γ) Εάν η απόκλιση είναι από 0,76% έως και 1,25% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 1% του ΑΕΠ.

δ) Εάν η απόκλιση είναι από 1,26% έως και 1,75% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 1,5% του ΑΕΠ.

ε) Εάν η απόκλιση είναι από 1,76% έως και 2,25% του ΑΕΠ, λαμβάνονται μέτρα προσαρμογής ύψους 2% του ΑΕΠ.

Σύμφωνα με την τροπολογία ποσοστό ίσο με 10% των πιστώσεων του προϋπολογισμού της Γενικής Κυβέρνησης και των ετήσιων προϋπολογισμών όλων των φορέων της Γενικής Κυβέρνησης (εκτός των κάτωθι εξαιρέσεων) δεν διατίθεται και δεν αναλαμβάνεται έως την 30η Ιουνίου κάθε οικονομικού έτους.

Όπως διευκρινίζεται στη διάταξη οι περικοπές παραμένουν σε ισχύ για όσο χρονικό διάστημα απαιτείται προκειμένου να εξασφαλιστούν οι δημοσιονομικοί στόχοι της περιόδου των οικονομικών ετών 2017-2019 του προγράμματος και τουλάχιστον έως την 31 Μαΐου του έτους που έπεται της έναρξης εφαρμογής τους, οπότε και επανεξετάζονται.

Η κυβέρνηση θα έχει το δικαίωμα να λάβει μόνιμα διαρθρωτικά μέτρα, τα οποία θα ενσωματωθούν στον Προϋπολογισμό του επόμενου οικονομικού έτους από αυτό που παρουσιάστηκε η απόκλιση, συμπεριλαμβανομένων μέτρων επί του σκέλους των εσόδων, κατόπιν ειδικής διαβούλευσης με τους Θεσμούς.

Να σημειωθεί τέλος ότι ο μηχανισμός δεν τίθεται σε εφαρμογή σε περίπτωση φυσικών καταστροφών ή ανωτέρας βίας κατά τη διάρκεια του προηγούμενου οικονομικού έτους με δημοσιονομική επίπτωση που ξεπερνάει το 0,5% του ΑΕΠ.

Οι εξαιρούμενες δαπάνες

Από τον κόφτη εξαιρούνται οι ακόλουθες κατηγορίες δαπανών που σχετίζονται με τη βασική λειτουργία των Φορέων της Γενικής Κυβέρνησης, με την κοινωνική προστασία και την προστασία των δημοσίων επενδύσεων:

α) Δαπάνες απορρέουσες από αξιώσεις ιδιωτών από την εκτέλεση δημοσίων συμβάσεων, από τις ήδη συναφθείσες συμβάσεις μισθώσεων, από καταπτώσεις εγγυήσεων και από αμετάκλητα επιδικασθείσες απαιτήσεις εις βάρος του Δημοσίου.

β) Δαπάνες Ύδρευσης, Ηλεκτρικής Ενέργειας και Χρήσης Φυσικού Αερίου.

γ) Δαπάνες συντήρησης και επισκευής μεταφορικών μέσων ξηράς, πλωτών μέσων και αεροσκαφών.

δ) Το σύνολο των δαπανών της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων

ε) Το σύνολο των δαπανών υγείας.

στ) Δαπάνες για επιδόματα πολυτέκνων, θέρμανσης, ανεργίας και προνοιακά επιδόματα, που καταβάλλονται μέσω Κεντρικών Αυτοτελών Πόρων (ΚΑΠ).

ζ) Δαπάνες για ενισχύσεις νοικοκυριών ορεινών και μειονεκτικών περιοχών, οικογενειών με χαμηλά εισοδήματα και τέκνα που φοιτούν στην υποχρεωτική εκπαίδευση ή με τέκνα που σπουδάζουν μακριά του τόπου κατοικίας τους.

η) Δαπάνες για το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.

θ) Δαπάνες για το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι».

ι) Δαπάνες σχετικές με το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων.