Eurogroup: Ελάφρυνση χρέους το 2018 και νομοθέτηση του μηχανισμού προληπτικών μέτρων
Στο τέλος του προγράμματος το 2018 ή το 2019 και εφόσον υπάρξει πλήρης εφαρμογή των συμφωνηθέντων θα γίνει η ελάφρυνση του ελληνικού χρέους σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε ο πρόεδρος του Eurogroup, Γερούν Ντάισελμπλουμ μετά την ολοκλήρωση της συνεδρίασης του Eurogroup.΄
Σχετικά με το μηχανισμό εφεδρικών μέτρων, ο πρόεδρος του Eurogroup ανέφερε ότι αναμένεται να ολοκληρωθεί ο σχεδιασμός του τις επόμενες εβδομάδες, και πως η βάση του θα είναι η ελληνική πρόταση. Όπως είπε ο Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο μηχανισμός αυτός θα καθιστά ξεκάθαρο το ποιος θα κάνει τι και πότε όταν διαπιστώνονται αποκλίσεις. «Δεν ζητάμε μέτρα εκ των προτέρων. Έχουμε εγκαταλείψει αυτην τη λογική και έχουμε προσχωρήσει στην ελληνική θέση», ανέφερε και προσέθεσε: «Πρέπει να υπάρχουν σε όλο το φάσμα περικοπές και σημειώσαμε ότι πρέπει να υπάρχει ένα πιο ισορροπημένο πακέτο και γι’ αυτό να υπάρχει πρόβλεψη και για συμπλήρωσή του με έσοδα. Παράλληλα, συμφωνήσαμε ότι πρέπει να υπάρχει συμφωνία με τους Θεσμούς για τα μέτρα που θα εφαρμοστούν. Έτσι θα πρέπει να υπάρχει συμφωνία εκ των προτέρων. Με αυτό τον τρόπο ενισχύσαμε την ελληνική πρόταση, αλλά ξεκινήσαμε από την ελληνική πρόταση».
Ο Ντάισελμπλουμ αναφέρθηκε σε μια προσέγγιση τριών βημάτων για τη λήψη των μέτρων που θα καταστήσουν βιώσιμο το ελληνικό χρέος, η οποία εν συνεχεία αποτυπώθηκε και στο ανακοινωθέν του Eurogroup. Όπως τόνισε, βραχυπρόθεσμα μέτρα θα περιλαμβάνουν τη βελτιστοποίηση της εξυπηρέτησης του χρέους, μεσοπρόθεσμα μέτρα θα περιλαμβάνουν συγκεκριμένες αποφάσεις που θα εφαρμοστούν στο τέλος του προγράμματος (υπό την προϋπόθεση την πλήρους εφαρμογής του προγράμματος) και τα μακροπρόθεσμα μέτρα θα αφορούν τις επόμενες δεκαετίες. «Σε κάποιο βαθμό στο μέλλον υποθέτουμε ότι υπάρχει θέμα βιωσιμότητας του χρέους που πρέπει να το συζητήσουμε», είπε
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας, Κλάους Ρέγκλινγκ, σε ότι αφορά στο βραχυπρόθεσμο κομμάτι της ρύθμισης του χρέους σημείωσε ότι υπάρχει χώρος για κάποιους χειρισμούς σε ότι αφορά στο κόστος δανεισμού. Ο επικεφαλής του ESM ανέφερε πως τα όποια μέτρα ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους δεν θα περιλαμβάνουν κούρεμα ή επιβαρύνσεις για τους άλλους προϋπολογισμούς των κρατών. Ο ίδιος σημείωσε πως «σύντομα» θα πραγματοποιηθεί η εκταμίευση της επόμενης δόσης του δανείου. «Σύντομα θα φτάσουμε στο σημείο κατά το οποίο ο ESM θα καταφέρει να προχωρήσει στην εκταμίευση της επόμενης δόσης», είπε , αναγνωρίζοντας πως «η ρευστότητα στην Ελλάδα στενεύει».
Από την πλευρά του ο Επίτροπος Οικονομικών Υποθέσεων Πιερ Μοσκοβισί, εξέφρασε την ελπίδα πως μια «θετική απόφαση» για την Ελλάδα μπορεί να ληφθεί στην επόμενη συνεδρίαση του Eurogroup, στις 24 Μαΐου. «Σήμερα σημειώθηκε σημαντική πρόοδος προς μια συμφωνία» δήλωσε ο Μοσκοβισί .
Το ανακοινωθέν του Eurogroup :
«Το Eurogroup χαιρετίζει την ολοκλήρωση ενός πακέτου μέτρων πολιτικής, που θα ανοίξει το δρόμο για την επιτυχή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολογησης του προγράμματος του ESM, μετά την έγκριση των συμφωνηθέντων προαπαιτούμενων.
»Η Ελλάδα θα εφαρμόσει ως μέρος των προαπαιτούμενων για την πρώτη αξιολόγηση:
-Μια πρώτη δέσμη δημοσιονομικών παραμετρικών μέτρων ύψους μέχρι 3% του ΑΕΠ μέχρι το 2018. Αυτό το πακέτο περιλαμβάνει τη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος, τη μεταρρύθμιση του φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και πρόσθετα δημοσιονομικά ς μέτρα, όπως η μεταρρύθμιση του ΦΠΑ και των μέτρα για το μισθολογικό κόστος στο δημόσιο τομέα.
- Ένα πρόσθετο μηχανισμό έκτακτης ανάγκης, ο οποίος θα πρέπει να νομοθετηθεί για να εξασφαλιστεί ότι μια δέσμη μέτρων, συμπεριλαμβανομένων μέτρων χωρίς διακρίσεις, θα εφαρμοστεί αυτόματα, μόλις υπάρχουν αντικειμενικές ενδείξεις μη τήρησης των ετήσιων στόχων του πρωτογενούς πλεονάσματος στο πρόγραμμα (3, 5% σε μεσοπρόθεσμη βάση). Εάν προσωρινού χαρακτήρα μέτρα θεσπιστούν όταν ο μηχανισμός ενεργοποιηθεί, μόνιμα διαρθρωτικά μέτρα που έχουν συμφωνηθεί με τους φορείς, συμπεριλαμβανομένων μέτρων στο σκέλος των εσόδων, θα πρέπει να τεθούν σε ισχύ το επόμενο έτος, ως μέρος της τακτικής διαδικασίας του προϋπολογισμού, προκειμένου να φέρουν τον προϋπολογισμό σε καλό δρόμο. Οι όποιες εξαιρέσεις από την ενεργοποίηση του μηχανισμού θα περιορίζονται σε εξαιρετικά γεγονότα με σημαντικές οικονομικές επιπτώσεις πέραν από τον έλεγχο της κυβέρνησης. Οι εξαιρέσεις αυτές πρέπει να συμφωνηθούν με τα θεσμικά όργανα.
»Η πρώτη αξιολόγηση περιλαμβάνει επίσης την εφαρμογή της στρατηγικής των μη εξυπηρετούμενων δανείων, η οποία θα συμβάλει στην ενίσχυση των ισολογισμών των τραπεζών και θα επιτρέψει την επιστροφή των πιστώσεων προς την ελληνική οικονομία. Όπως πριν από τις ενέργειες αυτές, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα ώστε να ανοίξει αμέσως η αγορά για την πώληση και τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, με την προσωρινή εξαίρεση των μικρών δανείων που εξασφαλίζονται με υποθήκη κύριες κατοικίες.
»Το Eurogroup υπενθυμίζει ότι ένα σημαντικά ενισχυμένο πρόγραμμα ιδιωτικοποιήσεων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο του νέου προγράμματος του ESM. Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup χαιρετίζει τη συμφωνία για την επικείμενη ψήφιση του νόμου για την ίδρυση του Ελληνικού Ταμείου Ιδιωτικοποιήσεων και Επενδύσεων, συμπεριλαμβανομένης μιας αρχικής μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων, ως μέρος των προγενέστερων δράσεων για την πρώτη αξιολόγηση. Το εποπτικό συμβούλιο του Ταμείου θα διοριστεί μέχρι τον Ιούνιο του 2016 και το Ταμείο θα τεθεί σε πλήρη λειτουργία το αργότερο τον Σεπτέμβριο.
»Σύμφωνα με τις δηλώσεις της συνόδου κορυφής του ευρώ και το Eurogroup, το καλοκαίρι του 2015, η Ευρωομάδα είναι έτοιμη να εξετάσει, εάν είναι απαραίτητο να ληφθούν πιθανά πρόσθετα μέτρα για το ελληνικό χρέος με στόχο τη διασφάλιση ότι οι ανάγκες αναχρηματοδότησης της Ελλάδας θα διατηρηθούν σε βιώσιμα επίπεδα μακροπρόθεσμα. Αυτά τα μέτρα για το χρέος θα εξαρτηθούν από την πλήρη εφαρμογή των μέτρων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος ESM, και θα εξεταστούν μετά την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης, όταν θα έχουν εφαρμοστεί πλήρως όλες οι προηγούμενες ενέργειες.
»Το Eurogroup συμφωνεί με τις ακόλουθες γενικές κατευθυντήριες αρχές για τα πιθανά μέτρα για το χρέος: (i) διευκόλυνση της πρόσβασης στην αγορά (ii) ηπιότερο προφίλ αποπληρωμής (iii) παροχή κινήτρων για τη διαδικασία προσαρμογής της χώρας, ακόμη και μετά τη λήξη του προγράμματος και (iv) ευελιξία να φιλοξενήσει αβέβαιες εξελίξεις αύξηση του ΑΕΠ και των επιτοκίων στο μέλλον.
»Η Ευρωομάδα συμφωνεί επίσης να καθοριστεί ένα σημείο αναφοράς για την αξιολόγηση της βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους, σύμφωνα με το βασικό σενάριο της ανάλυσης βιωσιμότητας του χρέους (DSA), ώστε οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας να παραμείνουν σε μια βιώσιμη πορεία.
»Tο Eurogroup προβλέπει μια σταδιακή προσέγγιση, σύμφωνα με την οποία μια δέσμη μέτρων για το χρέος μπορεί να εφαρμόζεται σταδιακά, ανάλογα με τις ανάγκες για την κάλυψη του συμφωνηθέντος στόχου για τις ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδος και με την επιφύλαξη των προκαθορισμένων όρων του προγράμματος του ESM. Η Ευρωομάδα επιβεβαιώνει ότι οι ονομαστικές περικοπές χρέους εξαιρούνται, και ότι όλα τα μέτρα που θα ληφθούν θα είναι σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία της ΕΕ και του ΕΜΣ και του ESFS. Το Eurogroup θα εξετάσει:
-Για βραχυπρόθεσμα: τις δυνατότητες βελτιστοποίησης της διαχείρισης του χρέους στα πλαίσια του προγράμματος.
-Για μεσοπρόθεσμα: το Eurogroup ζητεί από το EWG να διερευνήσει ειδικά μέτρα (περίοδος χάριτος και προθεσμίες πληρωμής), τα οποία μπορούν να χρησιμοποιηθούν, εάν είναι απαραίτητο, κατά τη λήξη του προγράμματος του ESM, και μετά την επιτυχή εφαρμογή του προγράμματος ΕΜΣ, όπως η χρήση των ισοδύναμων κερδών των ομολόγων SMP και ANFA.
-Σε μακροπρόθεσμη βάση: η Ευρωομάδα είναι έτοιμη, αν χρειαστεί, και κα εφόσον τηρηθούν οι στόχοι για το πρωτογενές πλεόνασμα, να αξιολογήσει περαιτέρω, στο τέλος του προγράμματος, την ανάγκη για πιθανά μέτρα ελάφρυνσης του χρέους ώστε να εξασφαλίσει ότι οι ακαθάριστες χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας θα παραμείνουν σε βιώσιμη πορεία .
Η Ευρωομάδα έδωσε εντολή στο EWG να εργαστεί περαιτέρω για τις τεχνικές λεπτομέρειες αυτής της δέσμης μέτρων του χρέους και να υποβάλει έκθεση στο επόμενο τακτικό Eurogroup στις 24 Μαΐου.
»Μαζί η συμφωνία και η εφαρμογή της δέσμης μέτρων, η συμφωνία για το χρέος και οι διαβεβαιώσεις από τους Ευρωπαίους εταίρους για επαρκή χρηματοδότηση της Ελλάδας αναμένεται να επιτρέψουν στο ΔΝΤ να συμμετάσχει στο πρόγραμμα.
»Το Eurogroup καλεί τα θεσμικά όργανα και τις ελληνικές αρχές να ολοκληρώσουν τις επόμενες ημέρες τις τεχνικές εργασίες σχετικά με τη συμφωνία σε υπηρεσιακό επίπεδο για την πρώτη αξιολόγηση, συμπεριλαμβανομένου του μηχανισμού έκτακτης ανάγκης. Στο πλαίσιο αυτό, το Eurogroup αναμένει να λάβει γρήγορα το σχέδιο συμπληρωματικού μνημονίου συμφωνίας, συμπεριλαμβανομένου του τελικού πλήρη κατάλογου των προαπαιτούμενων ενεργειών, καθώς και την έκθεση συμμόρφωσης για την πρώτη αξιολόγηση. Καλεί τις ελληνικές αρχές να λάβουν άμεσα μέτρα για την υλοποίηση των προαπαιτούμενων ενεργειών μεταξύ άλλων και μέσω της θέσπισης της απαραίτητης νομοθεσίας. Μετά την πλήρη εφαρμογή των προαπαιτούμενων δράσεων από τις ελληνικές αρχές και τις εθνικές διαδικασίες, όπου είναι απαραίτητο, το Eurogroup θα είναι έτοιμο να υποστηρίξει την εκταμίευση της δεύτερης δόσης του προγράμματος ESM.»