Συνταξιοδότηση: Ποιες ευκαιρίες έχουν οι ασφαλισμένοι να εξαγοράσουν ένσημα
Δύο ευκαιρίες παρέχονται στους ασφαλισμένους για σύνταξη με 15 έτη ασφάλισης, αφού για πρώτη φορά μπορούν να εξαγοραστούν από 6 έως 36 μήνες.
Αυτό προβλέπεται με τον πρόσφατο νόμο 4921/2022, μέσω του οποίου δίδεται η δυνατότητα σε όσους δεν έχουν εξασφαλίσει τη «θεμελιωτική» 15ετία (4.500 ημέρες ασφάλισης - ΗΑ) για να τύχουν σύνταξης να μπορούν να εξαγοράσουν μέχρι 6 μήνες (150 ένσημα) ή να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση έως 36 μήνες (3 χρόνια).
Σύμφωνα με έρευνα της ΕΝΥΠΕΚΚ, τα τελευταία χρόνια χιλιάδες ασφαλισμένοι αδυνατούσαν να συνταξιοδοτηθούν επειδή τους έλειπαν τα ένσημα ορισμένων μηνών ή ακόμα και ημερών. Επισημαίνεται ότι για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος από όσους δεν έχουν συμπληρώσει 15ετία o νέος νόμος προσφέρει τις εξής δύο δυνατότητες-διευκολύνσεις:
Συμπλήρωση χρόνου ασφάλισης μέχρι 6 μήνες (150 ΗΑ) με καταβολή εισφορών. Στην πρώτη αυτή κατηγορία υπάγονται όσοι ασφαλισμένοι έχουν 14 χρόνια και 6 μήνες ασφαλιστικού βίου (4.350 ΗΑ). Σε αυτούς παρέχεται η δυνατότητα να εξαγοράσουν έως 6 μήνες (150 ΗΑ) για να φτάσουν στον θεμελιωτικό χρόνο συνταξιοδότησης των 15 ετών ή 4.500 ενσήμων. Η εξαγορά των 150 ενσήμων κοστίζει 20% του νέου κατώτατου μισθού (713 ευρώ μεικτά), ήτοι 142,6 ευρώ για κάθε μήνα ή 855,60 ευρώ για 6 μήνες. Στην περίπτωση αυτή, η σύνταξη θα ανέρχεται σε 466,35 ευρώ. Τονίζεται ότι ο νόμος καλύπτει περιπτώσεις ασφαλισμένων σε φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, πλην του Οργανισμού Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΟΓΑ), οι οποίοι:
- συμπληρώνουν το 67ο έτος της ηλικίας τους μέχρι 31-12-2022,
- έχουν διακόψει οριστικά την απασχόληση και την πραγματική ή προαιρετική τους ασφάλιση,
- δεν έχουν υποβάλει αίτηση συνταξιοδότησης,
- δεν έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί από καμία πηγή στην Ελλάδα ή στο εξωτερικό,
- δεν δικαιούνται σύνταξη από οποιαδήποτε άλλη αιτία σύμφωνα με τις καταστατικές διατάξεις των φορέων που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ ή με διατάξεις που εφαρμόζονται στο Δημόσιο ή την Τράπεζα της Ελλάδος ή από ασφαλιστικούς φορείς του εξωτερικού,
- χρειάζονται 150 ή λιγότερες ημέρες ασφάλισης για να συμπληρώσουν τις ελάχιστες απαιτούμενες 4.500 ημέρες. Στους ασφαλισμένους που πληρούν σωρευτικά όλες τις παραπάνω προϋποθέσεις, παρέχεται η δυνατότητα εφάπαξ καταβολής των εισφορών ασφαλισμένου και εργοδότη που αντιστοιχούν στις αναγνωριζόμενες ημέρες ασφάλισης με βάση το ισχύον κατά την αναγνώριση ημερομίσθιο ανειδίκευτου εργάτη.
Υπαγωγή στην προαιρετική ασφάλιση για διάστημα μέχρι 3 έτη (9.000 ΗΑ). Ο νόμος καλύπτει περιπτώσεις ασφαλισμένων σε όλους τους φορείς κοινωνικής ασφάλισης που εντάχθηκαν στον e-ΕΦΚΑ, οι οποίοι έχουν ασφαλιστεί για τουλάχιστον 500 ΗΑ εντός της πενταετίας πριν από την ημερομηνία υποβολής της αίτησης συνταξιοδότησης και χρειάζονται μέχρι 3 έτη ασφάλισης προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα συνταξιοδότησης. Σύμφωνα με τα Νέα, στους ασφαλισμένους που πληρούν σωρευτικά τις ανωτέρω προϋποθέσεις παρέχεται η δυνατότητα να υποβάλουν, μαζί με την αίτηση συνταξιοδότησης, αίτημα να υπαχθούν στην προαιρετική ασφάλιση ή να τη συνεχίσουν για χρονικό διάστημα μέχρι 3 έτη που είναι απαραίτητο ώστε να συμπληρώσουν τον ελάχιστο χρόνο που απαιτείται για να θεμελιώσουν δικαίωμα σύνταξης.
Επομένως, η επιλογή αυτή ενδείκνυται για ασφαλισμένους όλων των φορέων κοινωνικής ασφάλισης (συμπεριλαμβανομένου και του ΟΓΑ) που χρειάζονται περισσότερες από 150 ΗΑ ή δεν μπορούν να προχωρήσουν σε άμεση καταβολή των υπολειπομένων ασφαλιστικών εισφορών.
Αν συντρέχουν όλες οι ανωτέρω προϋποθέσεις για την απονομή σύνταξης, εκδίδεται προσωρινή πράξη απονομής σύνταξης, που περιλαμβάνει:
- την αποδοχή της αίτησης για προαιρετική συνέχιση της ασφάλισης,
- τον χρόνο της προαιρετικής συνέχισης,
- το καταβλητέο ποσό,
- την ημερομηνία συμπλήρωσης των προϋποθέσεων για τη λήψη σύνταξης γήρατος,
- την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης (πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα από την ημερομηνία συμπλήρωσης των προϋποθέσεων για τη λήψη σύνταξης γήρατος), χωρίς να απαιτείται εκ νέου υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης. Μέχρι την ημερομηνία έναρξης της συνταξιοδότησης ο αιτών δεν είναι συνταξιούχος αλλά προαιρετικά ασφαλισμένος του e-ΕΦΚΑ.