Αναβάθμιση ελληνικών τραπεζών από τον οίκο αξιολόγησης Moody's

Στην έκθεσή του ο οίκος τονίζει ότι η αναβάθμιση στηρίζεται στα ακόλουθα τρία δεδομένα:

• Ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου αλλά και των κανόνων διακυβέρνησης στην Ελλάδα, εξέλιξη η οποία βελτιώνει το μακροοικονομικό προφίλ.
• Βελτιωμένη ποιότητα ενεργητικού και επαναλαμβανόμενη κερδοφορία για τις τράπεζες, όπως αυτά καταγράφηκαν στους ισολογισμούς του 2021 για τις τέσσερις συστημικές. Η βελτίωση αποδίδεται στη βελτίωση των συνθηκών λειτουργίας αλλά και πιστώσεων και στην εφαρμογή των προγραμμάτων μετασχηματισμού που έχουν ανακοινωθεί.
• Για την Attica Bank η αναβάθμιση οφείλεται κατά κύριο λόγω στην Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου, γεγονός που οδηγεί την τράπεζα σε υψηλότερη βαθμίδα.

Οι θετικές προοπτικές και για τις έξι τράπεζες αντικατοπτρίζουν τις εκτιμήσεις του οίκου ότι εντός των επόμενων 12 έως 18 μηνών θα συνεχίσουν να βελτιώνουν τα πιστωτικά προφίλ τους και θα βρίσκονται σε θέση να αντιμετωπίσουν αποτελεσματικά τυχόν δημιουργία νέων προβληματικών δανείων τα οποία θα προκύψουν ως αποτέλεσμα της πανδημίας αλλά και των πρόσφατων πληθωριστικών πιέσεων.

Εθνική Τράπεζα

Αναβαθμίζεται η αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων καταθέσεων σε B1 από Β3. Η αναβάθμιση κατά δύο βαθμίδες οφείλεται στο βελτιωμένο μακροοικονομικό προφίλ της Ελλάδας, αλλά και στη βελτίωση τόσο της ποιότητας ενεργητικού όσο και της κερδοφορίας της Εθνικής Τράπεζας, σε συνδυασμό με σχετικά σταθερές συνθήκες κεφαλαιοποίησης και χρηματοδότησης.

Η αναβάθμιση της τράπεζας λαμβάνει υπόψη την εκπλήρωση του στόχου της για επίτευξη μονοψήφιου δείκτη μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (NPE), μέσω της δραστικής μείωσης των προβληματικών δανείων της. Μετά την ολοκλήρωση στις 20 Δεκεμβρίου 2021 της μεγάλης τιτλοποίησης NPE ύψους 5,7 δισεκατομμυρίων ευρώ με την επωνυμία «Frontier» μέσω του κυβερνητικού συστήματος προστασίας περιουσιακών στοιχείων (HAPS), η Εθνική κατάφερε να επιτύχει δείκτη NPE 7% τον Δεκέμβριο του 2021 σε σύγκριση με 31,3% τον Δεκέμβριο του 2019.

Αυτός είναι ο δεύτερος χαμηλότερος δείκτης μεταξύ των ελληνικών τραπεζών και δημιουργεί στην τράπεζα την ευχέρεια να αντιμετωπίσει πιθανούς καθοδικούς κινδύνους από τυχόν νέες εισροές προβληματικών δανείων, ειδικά από δανειολήπτες που επλήγησαν από την πανδημία και έλαβαν κρατική στήριξη ή υπήρξε «πάγωμα» των δανείων τους . Η αναβάθμιση της αξιολόγησης της τράπεζας λαμβάνει επίσης υπόψη την κάλυψη προβλέψεων NPE 77,2% τον Δεκέμβριο του 2021, η οποία είναι η υψηλότερη μεταξύ όλων των ελληνικών τραπεζών.

Το χαμηλότερο επίπεδο NPEs της Εθνικής τη βοήθησε επίσης να ενισχύσει την επαναλαμβανόμενη κερδοφορία της τα τελευταία τρίμηνα, καθώς ανέφερε σημαντική αύξηση των κερδών μετά από φόρους από τις συνεχιζόμενες δραστηριότητες το 2021 στα 833 εκατ. ευρώ από 590 εκατ. ευρώ το 2020. Αυτή η σχετικά ισχυρή απόδοση οφείλεται κυρίως σε χαμηλότερες πιστωτικές απομειώσεις, ισχυρότερα βασικά έσοδα, εμπορικά κέρδη και μειωμένα λειτουργικά έξοδα.

Η Moody's πιστεύει ότι η Εθνική έχει τη δυνατότητα να ενισχύσει περαιτέρω τα βασικά της μεγέθη, μέσω και παρ0χής νέου δανεισμού το 2022, υψηλότερων εσόδων από προμήθειες και μεγαλύτερης συγκράτησης των προβλέψεων για ζημίες από επισφαλή δάνεια και των λειτουργικών εξόδων της, με στόχο η τράπεζα να επιτύχει απόδοση ιδίων κεφαλαίων (ROE) περίπου 10% τα επόμενα έτη από 8,1% που ήταν το 2021. Παράλληλα λαμβάνεται υπόψη και η βελτίωση του δείκτη CET1 αλλά και του δείκτη CAR που έφθασαν στα τέλη Δεκεμβρίου 2021 στο 16,9% και 17,5% αντίστοιχα.

Eurobank

Αναβαθμίζεται η αξιολόγηση των μακροπρόθεσμων καταθέσεων σε B1 από Β3, λαμβάνοντας υπόψη τις ισχυρές οικονομικές επιδόσεις και την κερδοφορία της το 2021, αλλά και τη σημαντική βελτίωση της ποιότητας ενεργητικού, με δείκτη NPE 6,8% τον Δεκέμβριο του 2021 (29% τον Δεκέμβριο 2019) και προοπτικές περαιτέρω μείωσης του μέχρι το τέλος του 2022.

Η ισχυρή πρόοδος στη μείωση του αποθέματος των μη εξυπηρετούμενων δανείων την τελευταία διετία οφείλεται στην ολοκλήρωση στις 20 Δεκεμβρίου 2021 της τιτλοποίησης NPE ύψους 5,2 δισεκατομμυρίων ευρώ (Mexico) μέσω του HAPS.

Η Moody's εκτιμά ότι ο αρνητικός σχηματισμός NPE της τράπεζας το 2021 σε συνδυασμό με το μειωμένο ετήσιο κόστος κινδύνου και την κάλυψη προβλέψεων NPE κατά 69,2% είναι επίσης θετικοί πιστωτικοί παράγοντες. Η Eurobank έχει σχεδόν εκκαθαρίσει πλήρως τον ισολογισμό της και συνεχίζει να χορηγεί νέα δάνεια (εκταμιεύσεις δανείων στην Ελλάδα 7,8 δισ. ευρώ το 2021), στηρίζοντας τα κέρδη της. Οποιεσδήποτε νέες εισροές προβληματικών δανείων, είναι πλήρως διαχειρίσιμες.

Η αναβάθμιση οφείλεται και στα ικανοποιητικά οικονομικά αποτελέσματα της Eurobank Ergasias Services and Holdings A.E., όπου καταγράφηκε αύξηση 18,7% στα καθαρά έσοδα από προμήθειες το 2021 και παρά τη μείωση κατά 2,1% των καθαρών εσόδων από τόκους, λόγω και των πωλήσεων NPE.

Ο όμιλος κατάφερε να επιτύχει ικανοποιητική απόδοση 8,2% επί της ολικής λογιστικής αξίας του τον Δεκέμβριο του 2021, ενώ είχε ζημίες 1,2 δισ. ευρώ το 2020, υποστηριζόμενη επίσης από τη θετική συμβολή των διεθνών δραστηριοτήτων του που παρέχουν κάποιο επίπεδο γεωγραφικής διαφοροποίησης. Ο δείκτης CET1 του ομίλου ήταν ικανοποιητικός 14,5% τον Δεκέμβριο του 2021 και ο CAR στο 16,8%.

Alpha Bank

Η αξιολόγηση αναβαθμίζεται σε Β2 από Β3 και αντικατοπτρίζει τη σημαντική πρόοδό της τράπεζας στην αντιμετώπιση των προβληματικών δανείων της, με τον δείκτη NPE του ομίλου να φθάνει στο 13% τον Δεκέμβριο του 2021, από 42,5% τον Δεκέμβριο του 2020 κυρίως λόγω της τιτλοποίησης Galaxy (NPEs ύψους 10,8 δισεκατομμυρίων ευρώ) που ολοκληρώθηκε στις 22 Ιουνίου 2021, επιπλέον των άλλων τιτλοποιήσεων NPE και των πωλήσεων σχεδόν 7 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Αν και η Alpha Bank σχεδιάζει να βελτιώσει σημαντικά την ποιότητα του ενεργητικού της μειώνοντας το υπόλοιπο NPE σε 1,1 δισεκατομμύρια ευρώ έως το τέλος του 2024, δεν έχει επιτύχει ακόμη τον μονοψήφιο στόχο NPE της και επομένως υστερεί ελαφρώς σε σχέση με ορισμένες άλλες τράπεζες. Η Moody's αναμένει ότι η Alpha Bank θα παρουσιάσει υψηλό μονοψήφιο δείκτη NPE μέχρι το τέλος του 2022, καθώς συνεχίζει να εφαρμόζει το σχέδιο μείωσης τους. Η κάλυψη προβλέψεων NPE της τράπεζας ήταν στο 47% τον Δεκέμβριο του 2021, η οποία είναι επίσης χαμηλότερη από άλλες τράπεζες. Ωστόσο, η Alpha Bank μπόρεσε επίσης να μειώσει το υποκείμενο/κανονικοποιημένο κόστος κινδύνου (εξαιρουμένων των εφάπαξ απομειώσεων έναντι των συναλλαγών NPE) σε σχέση με τα καθαρά δάνεια σε περίπου 85 μονάδες βάσης το 2021 από 180 μονάδες βάσης το 2020.

Ταυτόχρονα, οφείλεται στην ικανοποιητική κεφαλαιακή της θέση, μετά την αύξηση του μετοχικού της κεφαλαίου κατά 800 εκατ. τον Ιούλιο του 2021. Οι δείκτες CET1 και CAR της ήταν στο 13% και 15,9% αντίστοιχα τον Δεκέμβριο του Το σταδιακά βελτιωμένο προφίλ κερδών της τράπεζας αποτελεί επίσης κινητήριο παράγοντα αναβάθμισης, με κέρδη μετά από φόρους στην εταιρεία χαρτοφυλακίου περίπου 330 εκατ. ευρώ το 2021 (87 εκατ. ευρώ το 2020), επωφελούμενη από νέες εκταμιεύσεις δανείων ύψους 5,4 δισ. ευρώ και αύξηση 21% στα καθαρά έσοδα από αμοιβές και προμήθειες.

Τράπεζα Πειραιώς

Η αξιολόγηση αναβαθμίζεται στο B3 από Caa1, λόγω της μείωσης των ΝΡΕ αλλά και τη λειτουργική αποτελεσματικότητα στη διαχείρισή τους και στο νέο δανεισμό, ο οποίος αναμένεται ότι θα στηρίξει την κερδοφορία.

Με τη συνεχιζόμενη εκτέλεση του σχεδίου Sunrise, η τράπεζα μείωσε τα NPE της σε 4,9 δισεκατομμύρια ευρώ τον Δεκέμβριο του 2021 από 22,5 δισεκατομμύρια ευρώ τον Δεκέμβριο του 2020, που μεταφράζεται σε μείωση του δείκτη NPE στο 13% από 45%. Η κάλυψη προβλέψεων της τράπεζας ήταν 41% τον Δεκέμβριο του 2021, χαμηλότερη από τον μέσο όρο του κλάδου. Η αναβάθμιση του εξετάζει επίσης τις δυνατότητες περαιτέρω βελτιώσεων στην ποιότητα των περιουσιακών στοιχείων κατά το 2022, μέσω ορισμένων συναλλαγών που στοχεύουν σε υπόλοιπο NPE περίπου 3,4 δισεκατομμύρια ευρώ και αναλογία NPE μικρότερο από 8%.

Σύμφωνα με τη Moody's, το ιστορικό της τράπεζας μέχρι στιγμής παρέχει εμπιστοσύνη ότι αυτά τα σχέδια θα μπορέσουν να εφαρμοστούν με επιτυχία. Στα θετικά η αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της τράπεζας κατά 1,4 δισ. τον Απρίλιο του 2021 και πρόσθετων κεφαλαιακών στηρίξεων 600 εκατ. (ΑΤ1) τον Ιούνιο του 2021.

Παρά το ότι ένα μεγάλο μέρος αυτών των νέων κοινών μετοχικών κεφαλαίων έχει καταναλωθεί για την απορρόφηση ζημιών από τις τιτλοποιήσεις NPE, η κεφαλαιακή επάρκεια ήταν υψηλότερη των ορίων που έχουν θέσει οι αρμόδιες ρυθμιστικές αρχές. Οι δείκτες CET1 και CAR έφθασε στο 11,1% και 15,8% τον Δεκέμβριο του 2021

Ένας άλλος παράγοντας που στήριξε την αναβάθμιση είναι οι ευνοϊκές προοπτικές για τη βασική κερδοφορία της τράπεζας. Η εταιρεία συμμετοχών (Piraeus Financial Holdings SA) παρουσίασε μικρή μείωση στα καθαρά έσοδα από τόκους (5% το 2021) λόγω της μείωσης των εσόδων από την εκκαθάριση NPE, που εν μέρει αντισταθμίστηκε από ολοένα και υψηλότερα νέα δάνεια (6,5 δισ. ευρώ το 2021). , συνεισφορά από το χαρτοφυλάκιο ομολόγων της και βελτιωμένο κόστος χρηματοδότησης.

Επιπλέον, η Moody's σημειώνει την επαναλαμβανόμενη συγκράτηση του λειτουργικού κόστους (-4% εξαιρουμένων των έκτακτων στοιχείων το 2021), τη σημαντική αύξηση των καθαρών εσόδων από αμοιβές κατά 25% και ένα κανονικοποιημένο κόστος κινδύνου 0,74% (εξαιρουμένων των τελών που καταβάλλονται στον εξυπηρετητή NPE ) που έθεσε τα θεμέλια για την Τράπεζα Πειραιώς να επιτύχει απόδοση ROE 10% έως το τέλος του 2024 από 7,1% το 2021.

Attica Bank

Η αναβάθμιση σε Caa2 από Caa3 αντανακλά την πρόσφατη ΑΜΚ ύψους 240 εκατ. ευρώ τον Δεκέμβριο του 2021, ως μέρος του σχεδίου μετασχηματισμού της, με αποτέλεσμα των pro forma δεικτών CET1 και CAR σε 12,2% και 15,6% αντίστοιχα τον Σεπτέμβριο του 2021.

Το φιλόδοξο σχέδιο μείωσης των NPEs της τράπεζας προβλέπει ότι θα διαμορφωθούν χαμηλότερα από 10 εκατ. ευρώ τους επόμενους 12-18 μήνες, από 702 εκατ. ευρώ και 43,4% τον Σεπτέμβριο του 2021. Η τράπεζα αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε διαδικασία δέουσας επιμέλειας για τον ποσοτικό προσδιορισμό τυχόν κενού προβλέψεων, ενώ ανέφερε επίσης καθαρή ζημία 27 εκατομμυρίων ευρώ για τους πρώτους εννέα μήνες του 2021.

Συνεπώς, οι πρόσθετες προβλέψεις που θα εγγραφούν για το τέλος του έτους 2021 πιθανότατα θα οδηγήσουν σε μια άλλη ζημιογόνο χρονιά, που θα ενεργοποιούσε τον νόμο DTC για δεύτερο διαδοχικό έτος και θα δημιουργούσε πρόσθετες κεφαλαιακές ανάγκες για την τράπεζα. Ταυτόχρονα, η θετική προοπτική αξιολόγησης της τράπεζας αντανακλά τη δυνητική εκκαθάριση του ισολογισμού της και βελτιώσεις στο προφίλ κερδών της, επωφελούμενη από τις ευνοϊκές οικονομικές προοπτικές της χώρας.

Παγκρήτια Τράπεζα

Η επιβεβαίωση της αξιολόγησης λαμβάνει υπόψη τον σχετικά χαμηλό δείκτη CET1 στο 7,3% τον Σεπτέμβριο του 2021, τον χαμηλότερο μεταξύ των εγχώριων τραπεζών. Επιπλέον, ο δείκτης εποπτικών κεφαλαίων της τράπεζας υπονομεύεται από τα υψηλά αναβαλλόμενα φορολογικά στοιχεία ενεργητικού (DTAs), περίπου 66 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 41 εκατ. ευρώ είναι επιλέξιμα για μετατροπή σε αναβαλλόμενες φορολογικές πιστώσεις (DTC) υπό ορισμένες προϋποθέσεις και αποτελούν περίπου το 40% του του CET1 του από τον Σεπτέμβριο του 2021.

Η θετική προοπτική αξιολόγησης της τράπεζας αντικατοπτρίζει τα σχέδια της για άντληση πρόσθετων κεφαλαίων τους επόμενους 12-18 μήνες, γεγονός που θα διευκολύνει την εκκαθάριση του ισολογισμού της και τις βελτιώσεις στο προφίλ κερδών της, κάτι που είναι πιθανό να ενισχυθεί από την πρόσφατη ανακοίνωσή της για απόκτηση των δραστηριοτήτων της HSBC στην Ελλάδα.