Το όριο της 24ης Μαΐου και το σενάριο για νέο δάνειο-γέφυρα

Υστερα από αυτή την ημερομηνία η κυβέρνηση θα εισέλθει στη ζώνη του ατυχήματος. Ο Ιούνιος θεωρείται στις Βρυξέλλες «νεκρός μήνας» λόγω του βρετανικού δημοψηφίσματος στις 23 Ιουνίου, η έκβαση του οποίου παραμένει αβέβαιη, ενώ το ευρωπαϊκό πολιτικό σκηνικό περιπλέκεται λόγω των νέων εκλογών στην Ισπανία.

Παράλληλα, η πληρωμή του ομολόγου της ΕΚΤ στις 20 Ιουλίου δεν επιτρέπει τον παραμικρό εφησυχασμό. Αν η αξιολόγηση δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως, τότε ορισμένοι δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο η Αθήνα να χρειαστεί ένα νέο δάνειο-γέφυρα για να αποφύγει τα χειρότερα, κατά το πρότυπο του περασμένου καλοκαιριού.

Ως εκ τούτου, οι επιλογές της κυβέρνησης αυτή τη στιγμή είναι απολύτως συγκεκριμένες: ή θα οδηγηθεί σε συμβιβαστική λύση με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο ή θα οδηγηθεί σε εκλόγές, καθώς επιμένει ότι δεν πρόκειται να νομοθετήσει "προληπτικά μέτρα".

Γόρδιος δεσμός

Η εμπλοκή που έχει δημιουργηθεί με το πακέτο προληπτικών μέτρων, το οποίο έχει μετατραπεί στο κλειδί που θα ξεκλειδώσει την εκταμίευση της επόμενης δόσης, τη συμμετοχή του ΔΝΤ και την έναρξη της συζήτησης για το χρέος αποδεικνύεται προς το παρόν υψηλό εμπόδιο για την κυβέρνηση.

«Δεν πρόκειται να ψηφίσουμε προληπτικά μέτρα για τον προϋπολογισμό του 2018 ή του 2019, όπως απαιτεί το ΔΝΤ. Τηρήσαμε τη συμφωνία του καλοκαιριού, αποδεχθήκαμε να υπάρχει μηχανισμός δέσμευσης για να εξασφαλισθεί η επιτυχία των στόχων με τους αυτόματους σταθεροποιητές, αλλά καμία κυβέρνηση στην Ευρώπη δεν μπορεί να ψηφίσει προληπτικά περικοπές μισθών για το μέλλον», αναφέρουν στενοί συνεργάτες του Ευκλείδη Τσακαλώτου.

Αυτό που πρότεινε η Ελλάδα για τα προληπτικά μέτρα είναι τον Μάρτιο του 2017, του 2018 και του 2019 με την ανακοίνωση των στοιχείων από τη Eurostat να συνεδριάζουν οι θεσμοί και αν υπάρχουν αποκλίσεις από τον στόχο για πρωτογενές πλεόνασμα να αποφασίζονται οι διορθωτικές κινήσεις και όλα τα αναγκαία μέτρα. Το ΔΝΤ δεν αποδέχθηκε να αναγνωρίζονται ως βάση συζητήσεων τα στοιχεία της Eurostat. Απαίτησε δε η συζήτηση να στηρίζεται στις δικές του εκτιμήσεις.

Πλέον η κυβέρνηση προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα: από το να υπάρξει συμφωνία που θα υποστηρίξουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η ΕΚΤ και το ESM και να κλείσει η αξιολόγηση ως το να αποδεχθεί το Eurogroup την «υπερβολική», όπως τη χαρακτηρίζουν, απαίτηση του ΔΝΤ που θα παρατείνει το αδιέξοδο.

Σε αυτή τη δεύτερη περίπτωση και με δεδομένο ότι τα ταμειακά διαθέσιμα της χώρας επαρκούν ως τον Μάιο και το πολύ ως το πρώτο δεκαπενθήμερο του Ιουνίου κανείς δεν αποκλείει να δρομολογηθούν πολιτικές εξελίξεις, δηλαδή πρόωρη προσφυγή στις κάλπες.

Οι ίδιες πηγές εξηγούν ότι στις διαπραγματεύσεις συμφωνήθηκαν:

- Η ασφαλιστική μεταρρύθμιση που οδηγεί σε εξοικονόμηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης άνω των 5 δισ. ευρώ ως και το 2019, καθώς η απόδοση των μέτρων αυξάνεται χρόνο με τον χρόνο.

- Η αλλαγή στην άμεση φορολογία που αποδίδει ετησίως πρόσθετα έσοδα ύψους 1,7 δισ. ευρώ, ποσό το οποίο θα αυξηθεί με την περαιτέρω μείωση του αφορολογήτου για άγαμους και οικογένειες χωρίς παιδιά.

- Η αλλαγή στην έμμεση φορολογία που προβλέπει σειρά επιβαρύνσεων από το 2017 (αύξηση συντελεστή ΦΠΑ, αυξήσεις ειδικών φόρων στα ποτά, στα τσιγάρα και στα καύσιμα, αύξηση τελών ταξινόμησης ΙΧ αυτοκινήτων και από το 2018 φόρο στις διανυκτερεύσεις τουριστών στα ξενοδοχεία) που θα ψηφιστούν από την παρούσα Βουλή.

- Οι περιορισμοί στις προσλήψεις στο Δημόσιο με αναλογία πέντε αποχωρήσεις - μία πρόσληψη, η απορρόφηση φορέων του ευρύτερου δημόσιου τομέα από τα εποπτευόμενα υπουργεία και οι αλλαγές στα ειδικά μισθολόγια από το 2017.

Τα μέτρα αυτά εντάχθηκαν στους συμφωνημένους στόχους του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος της περιόδου 2015-2019 το οποίο θα έρθει προς ψήφιση στη Βουλή. Ειδικά για τη συνταξιοδοτική δαπάνη έχει τεθεί οροφή και στο ασφαλιστικό νομοσχέδιο που βρίσκεται στη Βουλή και αυτή είναι ίση με τη δαπάνη του 2009 συν 2,5 μονάδες του ΑΕΠ.