Πόλεμος στην Ουκρανία: Ηλεκτρικούς διαδρόμους για τη μεταφορά πράσινης ενέργειας κτίζει η Ελλάδα

Φορέας για την υλοποίηση των ηλεκτρικών διεθνών διασυνδέσεων είναι ο Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΑΔΜΗΕ), ο οποίος την περίοδο αυτή επιταχύνει τέτοια έργα.

Η τελευταία συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τις προηγούμενες ημέρες ανάμεσα στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον πρόεδρο της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ ΣΙΣ επιβεβαίωσε την απόφαση των δύο κρατών να διασυνδέσουν τα συστήματα μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Ήδη ο ΑΔΜΗΕ και ο αντίστοιχος Διαχειριστής της Αιγύπτου EETC συνεργάζονται στενά.

Σύμφωνα με τα Νέα σύντομα πρόκειται να αναθέσουν σε διεθνή οίκο τη διενέργεια μελέτης σκοπιμότητας για το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, ισχύος 2 γιγαβάτ. Η μελέτη πρόκειται να αποτυπώσει το κοινωνικό και οικονομικό όφελος του έργου, να εντοπίσει τις τεχνικές παραμέτρους (οδεύσεις, ενίσχυση υποδομών, μεταφορική ικανότητα κ.λπ.) αλλά και να προσδιορίσει τις χρηματοδοτικές δυνατότητες της επένδυσης. Στόχος του project είναι η μεταφορά πράσινης ηλεκτρικής ενέργειας από φωτοβολταϊκά πάρκα που αναπτύσσονται στην Αίγυπτο προς την ΕΕ.

Δεύτερο μεγάλο διεθνές έργο στον τομέα ηλεκτρικής διασύνδεσης είναι η ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ που «τρέχει» ο φορέας EuroAsia Interconnector. Για τη διασύνδεση των τριών χωρών με υποβρύχιο καλώδιο συνολικού μήκους 1.208 χλμ., ισχύος 1.000 MW και προϋπολογισμού 2,4 δισ. ευρώ ο ορίζοντας ολοκλήρωσής του τοποθετείται πλέον για το 2025.

Στο πλαίσιο αυτό βρίσκεται σε εξέλιξη συνεργασία μεταξύ ΑΔΜΗΕ - Αριάδνη Interconnection και Εuroasia Ιnterconnector για την εξειδίκευση τεχνικών λεπτομερειών για τη διασφάλιση της διαλειτουργικότητας του έργου της διασύνδεσης Αττικής - Κρήτης που βρίσκεται στο στάδιο υλοποίησης με το έργο της διασύνδεσης Ελλάδας (Κρήτη) -Κύπρου - Ισραήλ που θα υλοποιήσει ο Euroasia Interconnector.

Πρόσφατα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε χρηματοδότηση 657 εκατ. ευρώ για το σκέλος της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου - Κρήτης. Και ο ρόλος για την αποδέσμευση πόρων του ΑΔΜΗΕ ήταν σημαντικός, καθώς ως ευρωπαϊκή εταιρεία είχε την πρόσβαση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μέχρι τον Ιούνιο θα υπογραφούν από τον EuroAsia Interconnector οι συμβάσεις με τις ανάδοχες εταιρείες του έργου. Παράλληλα, εξετάζεται η περαιτέρω συμμετοχή του ΑΔΜΗΕ στο μεγάλο αυτό ενεργειακό έργο.

Για τη μεταφορά των ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας από τις χώρες της Μέσης Ανατολής και της Αφρικής στην ΕΕ προϋπόθεση είναι η αναβάθμιση και ενίσχυση των γραμμών μεταφοράς της Ελλάδας με τις γειτονικές χώρες.

Έτσι, στη φάση εκπόνησης μελετών σκοπιμότητας βρίσκεται η σχεδιαζόμενη νέα διασύνδεση Ελλάδας - Ιταλίας. Με την ολοκλήρωση των μελετών το αμέσως επόμενο διάστημα, οι διαχειριστές ΑΔΜΗΕ και TERNA θα αποφασίσουν από κοινού την πλέον ενδεδειγμένη τεχνοοικονομική λύση για την υλοποίηση της δεύτερης διασύνδεσης μεταξύ των δύο χωρών, η οποία προγραμματίζεται να ενσωματωθεί στο Τελικό Σχέδιο Δεκαετούς Προγράμματος Ανάπτυξης 2023-2032 στα τέλη Μαρτίου 2022.

Ο διαγωνισμός για τη διασύνδεση Ελλάδας - Βουλγαρίας βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί σύντομα. Ο προϋπολογισμός για το ελληνικό τμήμα του έργου προσεγγίζει τα 10 εκατ. ευρώ, ενώ το έργο έχει ορίζοντα κατασκευαστικής ολοκλήρωσης το 2ο εξάμηνο 2022. Με τη νέα διασύνδεση, η μεταφορική ικανότητα στο σύνορο των δύο χωρών αυξάνεται σημαντικά και αναμένεται να ανέλθει σε 800 MW για την κατεύθυνση από την Ελλάδα προς τη Βουλγαρία και σε 1.350 MW για την κατεύθυνση από τη Βουλγαρία προς την Ελλάδα.

Ο ΑΔΜΗΕ έχει κινήσει τις διαδικασίες για τη μελέτη νέας διασύνδεσης Ελλάδας - Αλβανίας και στην παρούσα φάση συγκροτείται για τον σκοπό αυτόν ομάδα εργασίας από κοινού με τον Διαχειριστή του Συστήματος της Αλβανίας.

Σε πρόσφατη τηλεδιάσκεψη των δύο Διαχειριστών συζητήθηκε η συνδρομή του ΑΔΜΗΕ στη χρηματοδότηση του έργου. Σε τεχνικό επίπεδο, η ηλεκτρική διασύνδεση που εξετάζεται αφορά εναέρια Γραμμή Μεταφοράς Υπερυψηλής Τάσης 400 kV, η οποία αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τη μεταφορική ικανότητα στο σύνορο των δύο χωρών.

Η αναβάθμιση επίσης της διασύνδεσης Ελλάδας - Βόρειας Μακεδονίας είναι στον προγραμματισμό του Διαχειριστή. Το έργο το οποίο δρομολογείται είναι η αναβάθμιση της διασυνδετικής Γραμμής Μεταφοράς 400 kV Μελίτη - Μπίτολα. Αυτό το έργο εντάχθηκε αρχικά στο TYNDP 2018 ως υπό θεώρηση (under consideration), με ορίζοντα υλοποίησης μετά το 2030. Το έργο υποβλήθηκε εκ νέου και στο Πανευρωπαϊκό Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης (TYNDP) 2020 ως υπό θεώρηση (under consideration), ενώ η σκοπιμότητα υλοποίησης της εν λόγω διασύνδεσης θα εξεταστεί στο επόμενο διάστημα σε κοινή ομάδα εργασίας ΑΔΜΗΕ και MEPSO που έχει συσταθεί για τον σκοπό αυτόν.