Αναπόφευκτη η εφαρμογή των «προληπτικών» μέτρων
Μπορεί η κυβέρνηση να κατηγορεί τους δανειστές ότι καθιστούν «αυτοεκπληρούμενη προφητεία» τα προληπτικά μέτρα ύψους 2% του ΑΕΠ ή 3,5 δισ. ευρώ και να υποστηρίζει σε όλους τους τόνους ότι η εφαρμογής τους με βάση τις επιδόσεις της ελληνικής οικονομίας δεν χρειάζεται, ωστόσο υπηρεσιακά σημειώματα που φέρονται να έχουν στη διάθεσή τους ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος και ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γιώργος Χουλιαράκης δείχνουν πως η υπερ-απόδοση που κατέγραψε ο προϋπολογισμός το 2015 ήταν συγκυριακή και δεν θα επαναληφθεί εφέτος και το 2017.
Σύμφωνα με στοιχεία που φέρεται να έχει εξεργαστεί το Σώμα Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Οικονομικών η πορεία των δημοσίων εσόδων το 2015 ήταν «αφύσικη», δεδομένου ότι υπό το φόβο του κουρέματος καταθέσεων –κυρίως προ των capital controls- δεκάδες χιλιάδες φορολογούμενοι προσέτρεξαν να καταβάλουν και να εξοφλήσουν φόρους που σε διαφορετική περίπτωση θα ρύθμιζαν ή θα αποπλήρωναν σταδιακά.
Όπως προκύπτει από τα στοιχεία αυτά, ενώ τα έσοδα της Γενικής Κυβέρνησης το 2013 ήταν 88,5 δισ. ευρώ, το 2014 ήταν 83,46 δισ. ευρώ και το 2015 ήταν 84,66 δισ. ευρώ, οι απλήρωτοι φόροι (ληξιπρόθεσμα χρέη προς το δημόσιο) το 2013 ήταν 9,2 δισ. ευρώ, το 2014 στα 13,7 δισ. ευρώ και το 2015 στα 13,4 δισ. ευρώ. Αυτό δείχνει πως παρά το γεγονός πως οι απλήρωτοι φόροι το 2015 παρέμειναν σχεδόν αμετάβλητοι στα επίπεδα του 2014 (κατά μέσον όρο συσσωρευόταν ανεξόφλητο χρέος 1,1 δισ. ευρώ μηνιαίως), τα συνολικά έσοδα ήταν κατά 1,2 δισ. ευρώ μεγαλύτερα (με σημαντικότερα τα αυξημένα φορολογικά έσοδα κατά 844 εκατ. ευρώ).
Αν και οι ίδιες οι υπηρεσίες του Δημοσίου αναγνωρίζουν πως αυτό είναι κάτι έκτακτο που δεν θα επαναληφθεί, ωστόσο στο δημόσιο διάλογο η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών εμφανίζει το ΔΝΤ να πέφτει διαρκώς έξω στις προβλέψεις του και να είναι αδικαιολόγητα απαισιόδοξο.
Παράλληλα το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης αναγνωρίζει σε ιδιωτικές συζητήσεις πως οι παρεμβάσεις που προωθούνται σε ασφαλιστικό και φορολογικό θα εκτινάξουν τα ληξιπρόθεσμα χρέη προς την εφορία και τα ασφαλιστικά ταμεία, καθιστώντας ανέφικτο το στόχο για είσπραξη εσόδων 5,4 δισ. ευρώ από τις εν λόγω πηγές έως το 2018. Ουσιαστικά με την παραδοχή αυτή συνομολογεί στην αναγκαιότητα λήψης των προληπτικών μέτρων ύψους 3,5 δισ. ευρώ, προκειμένου να επιτευχτεί ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ το 2018.
Όπως αποκάλυψε χθες το CNN Greece το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης θα προσέλθει στις σημερινές συζητήσεις με τους θεσμούς με πρόταση για οριζόντιες περικοπές στις δαπάνες του προϋπολογισμού που σχετίζονται με μισθούς και συντάξεις.
Οι συνεργάτες του υπουργού Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτου θεωρούν πως από τα 3,5 δισ. ευρώ, μόλις τα 500 εκατ. ευρώ μπορούν να ευρεθούν μέσα από τη περαιτέρω μείωση των λειτουργικών –καταναλωτικών δαπανών του Δημοσίου.
Τα υπόλοιπα 3 δισ. ευρώ θα προέλθουν από περικοπές στη μισθοδοσία του Δημοσίου και στις πιστώσεις που σχετίζονται με την καταβολή συντάξεων. Συγκεκριμένα, εφέτος οι δαπάνες του Προϋπολογισμού για μισθούς και συντάξεις θα ανέλθουν στα 17,754 δισ. ευρώ, μειωμένες κατά 357 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2015. Το 2016 εκτιμάται πως οι δαπάνες αυτές θα μειωθούν κοντά στα 16,7 δισ. ευρώ, λόγω των εξοικονομήσεων που θα προέλθουν από το νέο ασφαλιστικό.
Εάν στα μέσα του 2017 διαπιστωθεί πως ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του 2018 δεν θα επιτευχτεί τότε θα ενεργοποιηθούν «φρένα- δαπανών» προκειμένου να μειωθούν οι δαπάνες για μισθούς και συντάξεις. Στη χειρότερη των περιπτώσεων το σχετικό κονδύλι του προϋπολογισμού θα μειωθεί από τα 17,7 δισ. ευρώ σήμερα στα 13,5 δισ. ευρώ περίπου το 2018.
Αυτό θα οδηγούσε σε περαιτέρω μειώσεις τις αποδοχές των περίπου 2,8 εκατομμυρίων συνταξιούχων του Δημοσίου και του ιδιωτικού τομέα, αλλά και μεγάλες περικοπές στους μισθούς των 566.000 περίπου μισθοδοτούμενων του Δημοσίου.