Περιθώριο έως τη Μ. Τετάρτη για τα προληπτικά μέτρα

Αν και κυβερνητικά στελέχη θεωρούν πιθανή τη διεξαγωγή έκτακτου Eurogroup τη Μεγάλη Πέμπτη, αυτό δύσκολα θα υλοποιηθεί εάν μέχρι τη Μεγάλη Τετάρτη δεν έχουν κλειδώσει τα μέτρα 5,4 δισ. ευρώ και δεν έχει συμφωνηθεί με τους θεσμούς ο αυτόματος μηχανισμός δέσμευσης που θα οδηγεί σε εξοικονομήσεις 3,6 δισ. ευρώ.

Για τα προληπτικά μέτρα το οικονομικό επιτελείο εξετάζει να προτείνει στους δανειστές ένα μηχανισμό εξοικονόμησης αντίστοιχο με αυτό που είχε προτείνει ο Γιάννης Στουρνάρας ως υπουργός Οικονομικών το 2013. Δηλαδή να προσδιορισθούν «οροφές» στις μεγάλες κατηγορίες δαπανών του Δημοσίου και ειδικά σε μισθούς, συντάξεις και στις προμήθειες και να υπάρξει πρόβλεψη να ενεργοποιούνται αυτόματοι κόφτες στις δαπάνες ανά τρίμηνο όταν παρουσιάζεται απόκλιση 10% από τους στόχους.

Στη βάση αυτή δεν επιβεβαιώνονται τα σενάρια που φέρουν την κυβέρνηση να εντάσσει στα προληπτικά μέτρα τόσο τη μετάταξη του ηλεκτρικού ρεύματος και του νερού από το συντελεστή ΦΠΑ 13% στον κανονικό συντελεστή 24% όσο και την αύξηση του μειωμένου συντελεστή ΦΠΑ από το 13% στο 14%. Ωστόσο, εάν αυτά ζητηθούν από τους δανειστές δεν αποκλείεται και να εφαρμοστούν.

Σε κάθε περίπτωση, οι επικεφαλής των κλιμακίων των θεσμών είναι από χθες στην Αθήνα και αναμένεται να έχουν νέο γύρο συζητήσεων σήμερα ή το αργότερο αύριο με τον υπουργό Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτο, κυρίως για το πακέτο των 5,4 δισ. ευρώ. ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ και ESM επιμένουν σε μείωση του αφορολογήτου και σύμφωνα με πληροφορίες η κυβέρνηση τους πρότεινε αυτό να περιορισθεί στα 8.900 ευρώ και να αυξάνεται κατά 100 ευρώ για κάθε παιδί. Στο επίκεντρο θα βρεθούν ακόμη η προστασία της πρώτης κατοικίας κατά την πώληση κόκκινων δανείων και ζητήματα σχετικά με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση.

Το χρονοδιάγραμμα έως το Μάιο

Σε αυτή τη φάση η κυβέρνηση επιδιώκει 1) να κλείσει τη συμφωνία σε τεχνικό επίπεδο προσδιορίζοντας «τακτικά και προληπτικά» μέτρα, 2) να υπάρξει επικύρωσή της συμφωνίας σε τεχνικό επίπεδο από το έκτακτο Eurogroup (Μ. Πέμπτη ή αργότερα), 3) να νομοθετηθούν οι αλλαγές σε ασφαλιστικό και φορολογικό, 4) να συνταχθούν οι εκθέσεις ΕΕ και ΔΝΤ για την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και 5) να δοθεί στο Eurogroup της 24ης Μαΐου το πράσινο φως για την έναρξη της συζήτησης για την ελάφρυνση του χρέους.

Το οικονομικό επιτελείο θεωρεί πως εάν όλα τα παραπάνω ακολουθηθούν κατά γράμμα τότε 1) θα εκταμιευτούν οι εκκρεμείς δόσεις άνω των 6 δισ. ευρώ, 2) θα επιστραφούν στην Ελλάδα τα κέρδη των κεντρικών τραπεζών από τα ομόλογα (SMP’s και ANFA) που δεν δίδονται στη χώρα από την εποχή Γιάνη Βαρουφάκη, 3) θα προχωρήσει η άρνηση του waiver για τα ελληνικά ομολόγα από την ΕΚΤ και 4) θα ανοίξει ο δρόμος για την υπαγωγή της Ελλάδος στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης της ΕΚΤ (QE), εφόσον ολοκληρωθεί με επιτυχία και η δεύτερη αξιολόγηση του προγράμματος.

Δεδομένου ότι κανένα νομοσχέδιο δεν θα ψηφισθεί μέσα στο Πάσχα η αξιολόγηση θα θεωρηθεί ότι έχει ολοκληρωθεί όταν ψηφιστούν οι σχετικές διατάξεις. Και εδώ υπεισέρχεται ο πολιτικός κίνδυνος, καθώς τα μέτρα ύψους 9 δισ. ευρώ που καλείται να νομοθετήσει η κυβέρνηση και ειδικά οι παρεμβάσεις σε συντάξεις και φορολογία οδηγούν σε μεγάλες επιβαρύνσεις.

Πολιτική αναταραχή στο κυβερνητικό στρατόπεδο από το πακέτο-ρεζέρβα

Διαβουλεύσεις και διεργασίες είναι σε εξέλιξη στο κυβερνητικό στρατόπεδο για το πώς θα ξεπεράσουν το σκόπελο της οριστικοποίησης των μέτρων-ρεζέρβα για να προχωρήσει η αξιολόγηση.

Μάλιστα, ορισμένοι υψηλά ιστάμενοι αξιωματούχοι της κυβέρνησης απειλούν ακόμη και με εκλογές σε περίπτωση που ζητηθεί αναλυτική καταγραφή των μέτρων, ακόμη και αν δεν ψηφιστούν.

Δεν είναι μυστικό -όπως είχε σπεύσει να προαναγγείλει και ο Γιάννης Δραγασάκης- ότι η κυβέρνηση θεωρεί ότι η επιμονή των Ευρωπαίων για λήψη μέτρων από την Αθήνα πέραν της συμφωνίας του καλοκαιριού του 2015 θα της προκαλέσει πολιτικό πρόβλημα.

Η εξήγηση ως προς αυτό φαίνεται ότι βρίσκεται -όπως γράφει η Καθημερινή της Κυριακής- στο γεγονός ότι η ψήφιση τέτοιων μέτρων αποτελεί "κόκκινη γραμμή" για την ομάδα των "53", άτυπος μάλιστα επικεφαλής της οποίας είναι ο ίδιος ο υπουργός των Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος.

Μια εβδομάδα πριν σημειώνεται στο δημοσίευμα διεξήχθη μια θυελλώδης συνεδρίαση της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ στην οποία οι εκπρόσωπο των "53" που φέρονται να επηρεάζουν 14 βουλευτές, απείλησαν επί της ουσίας με καταψήφιση. Τόσο όμως ο Αλέξης Τσίπρας που ήταν παρών όσο και η πλειοψηφία των μελών φέρονται να αντέτειναν ότι αυτό θα συνεπαγόταν μια "αριστερή παρένθεση" και "μόνιμη παλινόρθωση του κράτους της Δεξιάς".