Ανάλυση CNNi: Ο πληθωρισμός είναι αρκετά κακός, η Τουρκία τον κάνει χειρότερο
Ανήσυχη από την άνοδο των τιμών, η Τράπεζα της Αγγλίας έγινε την Πέμπτη η πρώτη μεγάλη κεντρική τράπεζα που αύξησε τα επιτόκια από την έναρξη της πανδημίας. Θα ακολουθήσει τους επόμενους μήνες η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ, με τρεις αυξήσεις επιτοκίων να αναμένονται το επόμενο έτος.
Κάθε οικονομολόγος ενδεχομένως να αμφισβητεί το χρονοδιάγραμμα ή το μέγεθος των αυξήσεων στα επιτόκια, αλλά σχεδόν συμφωνεί ότι όταν οι τιμές αυξάνονται γρήγορα, το υψηλότερο κόστος δανεισμού μπορεί να βοηθήσει στη μείωση της ζήτησης και του πληθωρισμού.
Όχι όμως στην Τουρκία, όπου ο πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έχει επανειλημμένα πιέσει την όχι και τόσο ανεξάρτητη Κεντρική Τράπεζα της χώρας να μειώσει τα επιτόκια, παρά τον καλπάζοντα πληθωρισμό. Και η τράπεζα υπακούει, με δυνητικά καταστροφικές συνέπειες.
Σκεφτείτε: Οι τιμές καταναλωτή στην Τουρκία αυξήθηκαν κατά 21,3% σε ετήσια βάση έως τον Νοέμβριο. Οι οικονομολόγοι πιστεύουν ότι ο πληθωρισμός θα αυξηθεί ακόμη περισσότερο, πιθανώς έως και 30% τους επόμενους έξι έως εννέα μήνες.
Στο μεταξύ, η τουρκική λίρα βυθίζεται. Το νόμισμα έχει χάσει περισσότερο από το ήμισυ της αξίας του έναντι του αμερικανικού δολαρίου μέχρι στιγμής φέτος και οδεύει για τη χειρότερη επίδοσή του από το 1995. Η πτώση είναι δύσκολο να σταματήσει, επειδή η Κεντρική Τράπεζα δεν διαθέτει σημαντικά αποθέματα ξένου συναλλάγματος.
Και κάνει μάλιστα τα πράγματα χειρότερα για την ίδια: Την Πέμπτη, η τουρκική Κεντρική Τράπεζα μείωσε τα επιτόκια για τέταρτο συνεχόμενο μήνα, στο 14% από 15%.
Ο πρόεδρος Ερντογάν συνεχίζει να υπαγορεύει την σκληρά δοκιμαζόμενη Κεντρική Τράπεζα να ακολουθεί την ανορθόδοξη άποψή του για χαμηλότερα επιτόκια προκειμένου να μειωθεί ο πληθωρισμός», υποστηρίζει ο Jason Tuvey της Capital Economics.
Σε μια προσπάθεια να παράσχει κάποια ανακούφιση στους εργαζόμενους που υποφέρουν, πολλοί από τους οποίους έχουν προσπαθήσει να μετατρέψουν τις λίρες τους σε ξένα νομίσματα, ο Ερντογάν ανακοίνωσε την Πέμπτη αύξηση σχεδόν κατά 50% στον κατώτατο μισθό της χώρας.
«Με αυτή την αύξηση, πιστεύω ότι δείξαμε την αποφασιστικότητά μας να μην επιτρέψουμε να συνθλίβονται οι εργαζόμενοι υπό από το βάρος των αυξανόμενων τιμών», είπε ο πρόεδρος σε συνέντευξη Τύπου.
Η κίνηση αυτή ενδεχομένως θα δώσει στον Ερντογάν πολιτική ώθηση. Αλλά οι υψηλότεροι μισθοί είναι γνωστό ότι συμβάλλουν στον πληθωρισμό και θα μπορούσαν να επιδεινώσουν μια ήδη δεινή κατάσταση.