Δραστική μείωση του ΕΚΑΣ για να σωθούν οι επικουρικές

Σημειώνεται πως το αρχικό σενάριο το οποίο εξέταζε η κυβέρνηση για το ΕΚΑΣ προέβλεπε μείωση των δικαιούχων του επιδόματος κατά 20% το 2017, κατά 40% το 2018 και κατά 40% το 2019. Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές αυτό πλέον εγκαταλείπεται και εξετάζονται δύο σενάρια για τη μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ. Το πρώτο σενάριο προβλέπει μείωση των δικαιούχων του εν λόγω επιδόματος κατά 20% το 2017, κατά 50% το 2018 και κατά 30% το 2019 και το δεύτερο σενάριο προβλέπει μείωση των δικαιούχων του κατά 20% το 2017, κατά 70% το 2018 και κατά 10% το 2019.

Σημειώνεται πως η εφαρμογή της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος στις επικουρικές συντάξεις έχει προκαλέσει εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις κυβέρνησης – θεσμών με την πλευρά των δανειστών να δέχεται οριακά την εφαρμογή της ρήτρας στο 80% του ελλείμματος του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), κάτι που όμως η κυβέρνηση απορρίπτει.

Το ΔΝΤ ζητά περικοπές επικουρικών συντάξεων στο σύνολο (100%) του ελλείμματος του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης, ήτοι μειώσεις που θα οδηγήσουν σε εξοικονόμηση 700 εκατ. ευρώ. Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί συζητούν η ρήτρα να εφαρμοστεί για το 80% του ελλείμματος, ήτοι να υπάρξει περικοπή συντάξεων στο ύψος των 560 εκατ. ευρώ, με τα υπόλοιπα 140 εκατ. ευρώ να διασφαλίζονται από την αξιοποίηση της περιουσίας του ΕΤΕΑ.

Ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος αντιπρότεινε αρχικά μια σειρά παρεμβάσεων που περιλαμβάνουν μείωση συντάξεων, αξιοποίηση μέρους της περιουσίας και αύξηση εισφορών. Η ελληνική πρόταση οδηγούσε σε περικοπές επικουρικών συντάξεων στο 50% του ελλείμματος του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης, ήτοι κατά 350 εκατ. ευρώ. Βάσει της ίδιας πρότασης 250 εκατ. ευρώ θα βρίσκονταν από την αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών και 100 εκατ. ευρώ από την αξιοποίηση της περιουσίας των ταμείων.

Πλέον το υπουργείο Εργασίας αντικαθιστά τα «αβέβαια» εισπρακτικά μέτρα που σχετίζονται με την αξιοποίηση της περιουσίας των ταμείων με την πρόταση για δραστική μείωση του ΕΚΑΣ από το 2017.

Το σχέδιο για το ΕΚΑΣ

Υπενθυμίζεται πως το προσχέδιο ασφαλιστικού που είχε παρουσιάσει στις αρχές Ιανουαρίου το υπουργείο Εργασίας προέβλεπε για το ΕΚΑΣ πως από 1.1.2016 και έως την 31.12.2019 το Επίδομα Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων θα καταβάλλεται στους ήδη συνταξιούχους και στους δικαιούχους σύνταξης γήρατος, αναπηρίας και θανάτου των οργανισμών κύριας ασφάλισης, εκτός του ΟΓΑ, οι οποίοι εντάσσονται στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης.

Για την καταβολή του επιδόματος προέβλεπε πως πρέπει να πληρούνται αθροιστικά οι ακόλουθες προϋποθέσεις:

• Να έχουν συμπληρώσει το 65ο έτος της ηλικίας τους. Για τους συνταξιούχους λόγω αναπηρίας με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω, καθώς και για τα τέκνα που λαμβάνουν σύνταξη λόγω θανάτου του γονέα τους, δεν απαιτείται όριο ηλικίας.
• Το συνολικό καθαρό ετήσιο εισόδημα τους από συντάξεις (κύριες, επικουρικές και βοηθήματα καταβαλλόμενα σε χρήμα), μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα, να μην υπερβαίνει το ποσό των 7.972 ευρώ. Για τον προσδιορισμό του εισοδήματος αυτού δεν λαμβάνονται υπόψη τα ποσά που αντιστοιχούν στη σύνταξη αναπήρων, θυμάτων πολεμικής περιόδου και κατά την εκτέλεση της στρατιωτικής υπηρεσίας, θυμάτων τρομοκρατίας καθώς και στα προνοιακά βοηθήματα.
• Το συνολικό ετήσιο ατομικό φορολογητέο, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα του συνταξιούχου να μην υπερβαίνει το ποσό των 8.884 ευρώ.
• Το συνολικό ετήσιο οικογενειακό φορολογητέο, καθώς και το απαλλασσόμενο ή φορολογούμενο με ειδικό τρόπο εισόδημα να μην υπερβαίνει το ποσό των 11.000 ευρώ. Τα παραπάνω ποσά αφορούν εισοδήματα του προηγούμενου φορολογικού έτους.
• Το συνολικό ακαθάριστο ποσό κύριας και επικουρικής σύνταξης που καταβάλλεται, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται και τα πάσης φύσεως επιδόματα, πλην των επιδομάτων εορτών Χριστουγέννων – Πάσχα και επιδόματος αδείας, να μην υπερβαίνει τα 664 ευρώ.

Το νομοσχέδιο ανέφερε πως για κάθε έτος, αρχής γενομένης από 1.1.2017 και μέχρι 31.12.2019, εξετάζεται το καταβαλλόμενο ως ανωτέρω ποσό συντάξεων κατά το μήνα έκδοσης της υπουργικής απόφασης ή το δικαιούμενο ποσό συντάξεων κατά τον πρώτο πλήρη μήνα συνταξιοδότησης, αν η συνταξιοδότηση χωρεί μετά την έκδοση της υπουργικής απόφασης.

Για τα ποσά του Επιδόματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης Συνταξιούχων το νομοσχέδιο ανέφερε τα εξής:

• Για συνολικά ποσά εισοδήματος από συντάξεις (κύριες και επικουρικές) μισθούς, ημερομίσθια και λοιπά επιδόματα ή βοηθήματα και μέχρι 7.216 ευρώ καταβάλλεται επίδομα 230 ευρώ μηνιαίως.
• Για συνολικά ποσά εισοδήματος από 7.216,01 και μέχρι του ποσού των 7.972 ευρώ καταβάλλεται ποσό μηνιαίου ΕΚΑΣ σύμφωνα με τα παρακάτω: από 7.216 ευρώ και μέχρι του ποσού των 7.518 ποσό 172,50 ευρώ, από 7.518,0) και μέχρι του ποσού των 7.720 ευρώ, ποσό 115 ευρώ, από 7.720,01) και μέχρι του ποσού των 7.972 ποσό 57,50 ευρώ. Τα ίδια ως άνω ποσά επιδόματος χορηγούνται και στους συνταξιούχους αναπηρίας που λαμβάνουν πλήρη σύνταξη.
• Στους συνταξιούχους γήρατος και αναπηρίας που λαμβάνουν μειωμένη σύνταξη, καθώς και σε όσους συνταξιούχους λόγω γήρατος δεν θεμελιώνουν αυτοτελές δικαίωμα συνταξιοδότησης με χρόνου ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ελλάδα, το επίδομα ισούται με τα 2/3 των ανωτέρω ποσών. Για τους τελευταίους η διαφορά του 1/3 ποσού ΕΚΑΣ που τυχόν δεν είχε καταβληθεί πριν από την ημερομηνία έναρξης ισχύος της παρούσης διάταξης, σύμφωνα με το προηγούμενο εδάφιο, δεν χορηγείται.
• Προκειμένου για συνταξιούχους λόγω αναπηρίας, οποιαδήποτε μεταβολή στο ποσοστό αναπηρίας του δικαιούχου εντός του ίδιου ημερολογιακού έτους στο οποίο καταβάλλεται το ΕΚΑΣ δεν επιφέρει οποιαδήποτε μεταβολή στο ποσό του επιδόματος.
• Στις περιπτώσεις συνδικαιούχων σύνταξης λόγω θανάτου, τα ποσά του ΕΚΑΣ επιμερίζονται κατά το ίδιο ποσοστό επιμερισμού της σύνταξης που προβλέπεται από τις διατάξεις του οικείου ασφαλιστικού φορέα, άλλως από την κληρονομική μερίδα τους.

Από 1.1.2017 και μέχρι 31.12.2019 και σε ετήσια βάση τα ποσά που αναφέρονται στα εισοδηματικά κριτήρια, καθώς και τα ποσά του επιδόματος αναπροσαρμόζονται με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Από 1-1-2020 η παροχή αυτή καταργείται και οι κοινωνικοί σκοποί που υπηρετούσε καλύπτονται από την εθνική σύνταξη και τις παροχές του Εθνικού Συστήματος Κοινωνικής Αλληλεγγύης.

Το νέο σχέδιο Κατρούγκαλου για τη μείωση των δικαιούχων του ΕΚΑΣ φέρνει σημαντικές αλλαγές σε όλα τα παραπάνω.