Το «τσουνάμι» ανατιμήσεων και η επιχείρηση «φρένο» από την κυβέρνηση

Σύμφωνα με στελέχη του οργανωμένου λιανεμπορίου τροφίμων, τόσο οι βιομηχανίες όσο και οι αλυσίδες δεν μπορούν πλέον να απορροφήσουν τα αυξημένα κόστη και το αργότερο μέχρι το τέλος του έτους οι τιμές στο ράφι θα έχουν αυξηθεί σημαντικά, με το ευμενέστερο σενάριο να κάνει λόγο για αυξήσεις γύρω στο 3%-4%, οι οποίες θα αφορούν σε όλα τα προϊόντα. Παράλληλα, αυξήσεις-φωτιά αναμένεται να πάρουν και οι τιμές στο ψωμί.

Εκτός από τα προϊόντα αυξήσεις έως και 50% θα έρθουν και στο ηλεκτρικό ρεύμα, με τους λογαρισμούς τους επόμενους μήνες να είναι αισθητά «φουσκωμένοι».

Η κυβέρνηση συζητά αντισταθμιστικά μέτρα, με ανακοινώσεις να αναμένονται από τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στη ΔΕΘ.

Οι παρεμβάσεις θα αφορούν κυρίως ευάλωτα νοικοκυριά, ενώ εξετάζεται η μείωση του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα, όπως ο καφές, η τιμή του οποίου αναμένεται να εκτοξευτεί λόγω των καταστροφών στις φυτείες της Βραζιλίας. Παράλληλα, για τη μεσαία τάξη δεν αποκλείεται να ανακοινωθούν φοροελαφρύνσεις.

Συγκεκριμένα:

• Επιπλέον μείωση των ασφαλιστικών εισφορών που θα μεγαλώσουν το διαθέσιμο εισόδημα.
• Στοχευμένες μειώσεις σε συντελεστές ΦΠΑ και φόρους κατανάλωσης
• Η τρίμηνη παράταση του προγράμματος «ΓΕΦΥΡΑ» για την επιδότηση των στεγαστικών δανείων.
• Η διεύρυνση του επιδόματος θέρμανσης και του κοινωνικού τιμολογίου ηλεκτρικού ρεύματος.

Γεωργιάδης: Με παροδικά χαρακτηριστικά το κύμα ανατιμήσεων

Πάντως ο υπουργός Ανάπτυξης Άδωνις Γεωργιάδης, ο οποίος μίλησε στην ΕΡΤ1 συνέστησε ψυχραιμία.

«Θα έρθουν αυξήσεις από τη στιγμή που υπάρχει παγκόσμια αύξηση όλων των τιμών, από τα ναύλα και μέχρι τις πρώτες ύλες. Είναι ένα φαινόμενο που αντιμετωπίζουν όλα τα κράτη και ιδιαίτερα οι προηγμένες χώρες, και προφανώς θα επηρεάσει και την Ελλάδα. Η άποψη που επικρατεί είναι ότι δεν θα είναι διαρκές, θα έχει κάποια παροδικά χαρακτηριστικά που έχουν να κάνουν με την ομαλοποίηση της αγοράς μετά τις καραντίνες. Το παρακολουθούμε» είπε ο υπουργός και παρέπεμψε σε ανακοινώσεις που θα γίνουν στη ΔΕΘ, και ειδικότερα κάποια μέτρα για τις ευπαθείς ομάδες και σε κάποια πεδία στα οποία το κράτος μπορεί να δράσει.

«Η κυβέρνηση θα εξετάσει διαφόρων ειδών μέτρα, με προσοχή. Δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις» είπε και τόνισε ότι δεν υπάρχει μέτρο χωρίς συνέπειες.

«Εάν παρακολουθήσετε την έκρηξη της αύξησης της τιμής των ρύπων που έγιναν τον τελευταίο χρόνο από τα 22 στα 63 ευρώ τον τόνο, αντιλαμβάνεται ότι αν στηρίζαμε την παραγωγή ενέργειας της Ελλάδος στον λιγνίτη που είναι και η πιο ρυπογόνος διαδικασία, καταλαβαίνετε σήμερα που ήταν η τιμή της ενέργειας της Ελλάδος», σημείωσε.

Πού οφείλεται η εκτίναξη τιμών

Σημαντικά κέρδη (+6,11%) κατέγραψε ο δείκτης των αγροτικών προϊόντων σε μηνιαίο επίπεδο στις διεθνείς αγορές, σύμφωνα με το δελτίο τιμών αγροτικών προϊόντων της Τράπεζας Πειραιώς για τον Αύγουστο, παρά το γεγονός ότι τα μακρο-στοιχεία στην οικονομία της Κίνας το προηγούμενο διάστημα επέτειναν τις ανησυχίες των επενδυτών για επιβράδυνση του ρυθμού ανάκαμψης.

Παράλληλα, η τεχνική εικόνα του δείκτη αντιστράφηκε σε θετική από σχετικά αρνητική τόσο σε βραχυπρόθεσμο όσο και σε μακροπρόθεσμο διάστημα. Αρνητικούς καταλύτες για την πορεία των αγροτικών προϊόντων πιθανόν να αποτελέσουν οι εξελίξεις στο μέτωπο της πανδημίας με τη λήψη περιοριστικών μέτρων από ασιατικές χώρες, η πορεία του δολαρίου, καθώς πληθαίνουν οι εκτιμήσεις για υιοθέτηση αυστηρής νομισματικής πολιτικής στο τέλος του 2021, και οι γεωπολιτικές αναταράξεις σε παγκόσμιο επίπεδο.

Αναλυτικά, οι παγκόσμιες προοπτικές για το σιτάρι το 2021-2022 (έκθεση USDA) αφορούν μειωμένες προμήθειες, χαμηλότερη κατανάλωση και εμπόριο και μικρότερα αποθέματα σε σχέση με τον Ιούλιο. Η παγκόσμια παραγωγή για το 2021-2022 αναθεωρήθηκε πτωτικά σε 776,9 εκατ. τόνους, λόγω χαμηλότερης παραγωγής σε Ρωσία (μειωμένη παραγωγή χειμερινού σίτου εξαιτίας δυσμενών καιρικών συνθηκών), Καναδά και ΗΠΑ. Ωστόσο, οι μειώσεις αυτές αντισταθμίζονται εν μέρει από αυξήσεις της παραγωγής σε Ουκρανία, Αυστραλία και Ε.Ε. Η παγκόσμια κατανάλωση για το ίδιο διάστημα αναθεωρήθηκε πτωτικά σε 786,7 εκατ. τόνους, όπως και η χρήση για ζωοτροφές ως αποτέλεσμα της παγκόσμιας μειωμένης παραγωγής.

Το παγκόσμιο εμπόριο αναμένεται να μειωθεί σε 199,81 εκατ. τόνους λόγω μειωμένων εξαγωγών από τον Καναδά και τη Ρωσία, ενώ και οι εισαγωγές εκτιμώνται σε χαμηλότερα επίπεδα αντικατοπτρίζοντας το γενικότερο περιβάλλον πιο σφικτών προμηθειών. Με τα παγκόσμια αποθέματα να αναθεωρούνται πτωτικά σε 279 εκατ. τόνους, το χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας 5ετίας, εκτιμήσεις των αναλυτών κάνουν λόγο για πιθανή περαιτέρω ενίσχυση της τιμής του μεσοπρόθεσμα, κάτι το οποίο φαίνεται να έχει ήδη προεξοφλήσει η αγορά στην πρόσφατη ενίσχυση της τιμής του. Το υψηλό επίπεδο αποτίμησης ενδέχεται να ασκήσει πτωτική πίεση στην τιμή του βραχυπρόθεσμα.

Σχετικά με τη ζάχαρη, σύμφωνα με προβλέψεις του USDA, η παραγωγή για τις ΗΠΑ, για το 2021-2022, αναμένεται να ενισχυθεί σε 9,048 εκατ. τόνους, με μια μικρή αύξηση της παραγωγής από τεύτλα έναντι του ζαχαροκάλαμου. Οι εκτιμήσεις για τις εισαγωγές και εξαγωγές παρέμειναν αμετάβλητες στα επίπεδα του Ιουλίου, όπως και η χρήση και η κατανάλωση (12,230 εκατ. τόνους και 12,265 εκατ. τόνους). Αντίστοιχα, οι εκτιμήσεις για την παραγωγή στο Μεξικό διατηρήθηκαν αμετάβλητες (5,809 εκατ. τόνους). Οι πρόσφατες συνθήκες ξηρασίας επέδρασαν αρνητικά στην παραγωγή ζάχαρης από ζαχαροκάλαμο, λειτουργώντας ενισχυτικά τόσο για την τιμή της ζάχαρης όσο και για την τιμή της αιθανόλης ως καυσίμου. «Λαμβάνοντας υπόψη και τις εκτιμήσεις της αγοράς για πιθανό έλλειμμα, οι αναλυτές εκτιμούν ότι η ανοδική κίνηση στην τιμή ενδέχεται να συνεχιστεί μεσοπρόθεσμα (ΣΜΕ ζάχαρης έφτασαν σε υψηλό 4ετίας, ενισχυμένα κατά 30% για το 2021), χωρίς όμως να αποκλείουν πτωτική πίεση λόγω υψηλών αποτιμήσεων», αναφέρεται στο δελτίο της Τράπεζας Πειραιώς.

Σε ό,τι αφορά τα βοοειδή, σύμφωνα με την έκθεση του USDA, η παραγωγή βοοειδών για την περίοδο 2021-2022 αναμένεται να μειωθεί σε σχέση με τον προηγούμενο μήνα. Η μείωση της παραγωγής αντανακλά την πτώση του ρυθμού σφαγής, με το μέσο βάρος του σφαγίου να διαμορφώνεται σε χαμηλότερα επίπεδα σε σχέση με έναν χρόνο πριν, καθώς το ξηρό και χαμηλής υγρασίας κλίμα συνεχίζει να επιδεινώνεται επιδρώντας αρνητικά στη σίτισή τους.

Παράλληλα, οι εκτιμήσεις για τις εισαγωγές βόειου κρέατος για το 2021 και το 2022 βαίνουν αυξανόμενες με βάση τα πρόσφατα δεδομένα και την αναμενόμενη ισχυρή ζήτηση. Οι προβλέψεις για τις τιμές των βοοειδών τόσο για το 2021 όσο και για το 2022 αναμένονται να ενισχυθούν σύμφωνα με την αγορά, με τις προκλήσεις στην αλυσίδα εφοδιασμού και του αυξημένου κόστους ζωοτροφών να αναμένονται να συνεχιστούν. Ταυτόχρονα, οι ελλείψεις εργατικού δυναμικού που παρατηρούνται σε εργοστάσια συσκευασίας κρέατος πιθανόν να ευνοήσουν περαιτέρω την τιμή τους.