Εργασιακό νομοσχέδιο: Τι αλλάζει σε οκτάωρο, άδειες, υπερωρίες, απολύσεις και Κυριακές

Αυτό είναι το «κλειδί» του νέου εργασιακού νομοσχεδίου – το οποίο δόθηκε στη δημόσια διαβούλευση από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εργασίας – και προκαλεί αντιδράσεις από την αντιπολίτευση.

Κι αυτό παρότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ψηφίσει τη σχετική νομοθεσία για τη διευθέτηση αλλά και τη σχετική Ευρωπαϊκή Οδηγία 2019/1158, που προωθεί ευέλικτες μορφές απασχόλησης με ατομικές συμβάσεις εργασίας.

Όπως προβλέπεται, το ελαστικό 8ωρο θα εφαρμόζεται μόνο κατόπιν αιτήματος του ίδιου του εργαζομένου έπειτα από έγγραφη συμφωνία και συμπληρωματικά προς την ισχύουσα νομοθεσία σε περίπτωση που δεν υπάρχει συνδικαλιστική οργάνωση ή δεν επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ συνδικάτου και εργοδότη.

Παράλληλα προβλέπεται ρητά η απαγόρευση της απόλυσης του εργαζομένου, σε περίπτωση άρνησης πρότασης από τον εργοδότη, για τη διευθέτηση.

Ο εργαζόμενος θα μπορεί πλέον να μετατρέψει τις 5 ημέρες με 8ωρη εργασία σε 4 ημέρες με 10ωρη και μία ημέρα ανάπαυσης.

Το σύστημα ωφελεί τους εργαζομένους που επιθυμούν να εργαστούν περισσότερο κάποιες ημέρες, προκειμένου π.χ. να μπορούν να λάβουν άδεια, ή να δουλέψουν λιγότερο άλλες ημέρες, ή τους εργαζομένους που επιθυμούν να δουλέψουν για 4 ημέρες την εβδομάδα. Χωρίς ούτε να μειώνονται οι αποδοχές τους ούτε να αυξάνεται ο μέσος όρος εργασίας που δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να υπερβεί τις 5 ημέρες την εβδομάδα και 8 ώρες την ημέρα.

Προστίθενται στον κατάλογο άκυρων απολύσεων, οι περιπτώσεις:

Για άσκηση των δικαιωμάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης, του πατέρα νεογεννηθέντος τέκνου, εργαζόμενων που έλαβαν ή ζήτησαν οποιαδήποτε άδεια, εργαζόμενων που αρνήθηκαν να συμφωνήσουν διευθέτηση του χρόνου εργασίας, τηλεργαζόμενων που άσκησαν δικαίωμα αποσύνδεσης.

Ειδικότερα, οι μεγάλες αλλαγές που επέρχονται με το εργασιακό νομοσχέδιο είναι οι παρακάτω:

• Εισάγεται η διευθέτηση του χρόνου εργασίας μεταξύ εργαζομένου - εργοδότη, με ατομική σύμβαση εργασίας.
• Προβλέπεται η δυνατότητα 4ήμερης εργασίας στο πλαίσιο της διευθέτησης του χρόνου εργασίας και είναι άκυρη η απόλυση εργαζομένου που αρνείται τη διευθέτηση αυτή. Παραμένει το 8ωρο, ενώ ξεκαθαρίζεται πως το διάλλειμα θα είναι 15-30 λεπτά, 4 ώρες μετά την έναρξη του ωραρίου εργασίας.
• Αυξάνονται οι επιτρεπόμενες υπερωρίες στις 150 ώρες και εξισώνονται οι επιτρεπόμενες ώρες στη βιομηχανία με τις υπηρεσίες.
• Επιτρέπεται η κατ’ εξαίρεση εργασία τις Κυριακές σε νέους κλάδους, όπως οι αποθήκες, τα logistics, τα κέντρα δεδομένων, αλλά και η μηχανογράφηση, οι εξετάσεις έκδοσης διπλωμάτων κ.ά.
• Θεσπίζεται η Ψηφιακή Κάρτα Εργασίας, που θα καταγράφει το πραγματικό ωράριο του εργαζομένου και τις υπερωρίες του, απαλλάσσοντας τις εταιρείες που την εφαρμόζουν από την ανάγκη υποβολής ΑΠΔ.
• Καταργείται το ΣΕΠΕ και ιδρύεται η Επιθεώρηση Εργασίας ως Ανεξάρτητη Αρχή, η οποία θα λειτουργεί στα πρότυπα της ΑΑΔΕ και της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας.
• Υιοθετείται αυστηρό πλαίσιο προστασίας και τιμωρίας περιστατικών βίας και παρενόχλησης στην εργασία (mobbing). Τα θιγόμενα πρόσωπα θα προστατεύονται από απόλυση, ενώ ο καταγγελλόμενος θα πρέπει να αποδείξει ότι δεν διέπραξε την παράβαση.
• Θεσπίζεται για πρώτη φορά η άδεια πατρότητας (14 ημερών), η γονική άδεια 4 μηνών για κάθε μητέρα και πατέρα με επιδότηση του ΟΑΕΔ, ευέλικτο ωράριο με τηλεργασία για τους γονείς, επεκτείνεται η άδεια λοχείας, προβλέπεται άδεια για τις γυναίκες που υποβάλλονται σε υποβοηθούμενη εγκυμοσύνη, αλλά και για τους φροντιστές που έχουν υπό την προστασία τους κάποιο μέλος της οικογένειάς τους με αναπηρίες.
• Θεσπίζεται το πλαίσιο της τηλεργασίας με συμφωνία εργαζομένου - εργοδότη, με τον τελευταίο να αναλαμβάνει το κόστος του εξοπλισμού.
• Προβλέπεται δικαίωμα πρόσβασης της Επιθεώρησης Εργασίας στα δεδομένα της επικοινωνίας επιχείρησης - εργαζομένου για την τήρηση του ωραρίου εργασίας.
• Καταργείται η διάκριση υπαλλήλου - εργατοτεχνίτη ως προς την αποζημίωση απόλυσης. Οι αποζημιώσεις των εργατοτεχνιτών που ήταν μόλις λίγα μεροκάματα εξισώνονται με τις αποζημιώσεις των υπαλλήλων που φτάνουν έως 12 μηνιάτικα.
• Προβλέπεται προσωπικό ασφαλείας που διασφαλίζει την ελάχιστη εγγυημένη λειτουργία και προστατεύει τα δικαιώματα των πολιτών ως προς την παροχή ενός μίνιμουμ (33%) επιπέδου υπηρεσιών σε κρίσιμους κλάδους κατά τη διάρκεια των απεργιακών κινητοποιήσεων στις ΔΕΚΟ.
• Εγγραφή συνδικαλιστικών και εργοδοτικών οργανώσεων σε ηλεκτρονικό μητρώο.
• Κήρυξη απεργίας και την εκλογή Διοικητικού Συμβουλίου με την προϋπόθεση να υπάρχει διαθέσιμο σύστημα ηλεκτρονικής ψηφοφορίας.
• Απαγόρευση παρεμπόδισης εργαζομένων που επιθυμούν να εργασθούν κατά τη διάρκεια της απεργίας – παράβαση αυτής της υποχρέωσης οδηγεί στη διακοπή της απεργίας με δικαστική απόφαση.