Πώς θα αποκτήσουν πρόσβαση στη σύνταξη οι ασφαλισμένοι οφειλέτες του ΕΦΚΑ

Έτσι ξεμπλοκάρει ο δρόμος προς την συνταξιοδότηση για τρεις κατηγορίες ασφαλισμένων οφειλετών του ΕΦΚΑ-ΚΕΑΟ, μετά τη διάταξη Χατζηδάκη για τα νέα πλαφόν των χρεών που επιτρέπουν τη συνταξιοδότηση.

Οι τρεις κατηγορίες ασφαλισμένων - οφειλετών που μπορούν άμεσα να υποβάλλουν αίτηση συνταξιοδότησης είναι:

• Αυτοαπασχολούμενοι – επιστήμονες, δικηγόροι, γιατροί, μηχανικοί, εργολήπτες, συμβολαιογράφοι, υγειονομικοί, γενικώς ασφαλισμένοι στο πρώην ΕΤΑΑ, οι οποίοι οφείλουν πάνω από 15.000 ευρώ και έως 20.000 ευρώ. Μέχρι πρότινος δεν μπορούσαν να συνταξιοδοτηθούν, καθώς οι αιτήσεις όσων χρωστούσαν από 15.000 ευρώ και άνω απορρίπτονταν μέχρι το χρέος τους να πέσει στις 15.000. Πλέον το όριο των οφειλών που ξεκλειδώνει την πόρτα της συνταξιοδότησης είναι και γι’ αυτή την κατηγορία ασφαλισμένων στα 20.000 ευρώ. Συνεπώς όσοι οφείλουν πάνω από 15.000 αλλά κάτω από 20.000 ευρώ μπορούν πλέον αμέσως να υποβάλουν αίτηση συνταξιοδότησης.
• Ελεύθεροι επαγγελματίες (ΟΑΕΕ) που είχαν βασικές οφειλές άνω των 14.202 ευρώ και συνολικό χρέος (βασική οφειλή και προσαυξήσεις) κάτω από 20.000 ευρώ. Με το προηγούμενο καθεστώς, οι αρμόδιες υπηρεσίας του e-ΕΦΚΑ διαχώριζαν την οφειλή σε κύρια και προσαυξήσεις και απέρριπταν τις αιτήσεις ρύθμισης της οφειλής και αποπληρωμής της μέσω της σύνταξης εάν το ποσό της κύριας οφειλής υπερέβαινε τις 14.202 ευρώ, ακόμη κι αν το σύνολο της οφειλής δεν ξεπερνούσε τις 20.000 ευρώ. Πλέον με τη νέα διάταξη η σύνταξη καταβάλλεται, εφόσον το συνολικά οφειλόμενο από τον ασφαλισμένο ποσό προς τον e-ΕΦΚΑ από κάθε είδους ασφαλιστικές εισφορές, οφειλές από αναγνώριση πλασματικού χρόνου ασφάλισης, πρόσθετα τέλη και λοιπές επιβαρύνσεις δεν είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ. Καταργείται δηλαδή η υφιστάμενη διάκριση σε κεφάλαιο ύψους 14.202 ευρώ και προσαυξήσεις - πρόστιμα ύψους 6.000 ευρώ, κάτι που απλοποιεί τις διαδικασίες.
• Αγρότες του πρώην ΟΓΑ με χρέη άνω των 4.000 ευρώ και έως 6.000 ευρώ. Οπως αναφέρει η επίμαχη διάταξη, ειδικά ως προς τις οφειλές που προκύπτουν μόνο από υπαγωγή στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ, η σύνταξη καταβάλλεται, εφόσον το οφειλόμενο από τον ασφαλισμένο ποσό δεν ξεπερνά το ποσό των 6.000 ευρώ.

Σύμφωνα με τη νέα διάταξη το επιτρεπτό όριο για τη λήψη σύνταξης είναι 20.000 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες (ΟΑΕΕ) και τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες (ΕΤΑΑ) και 6.000 ευρώ για τους αγρότες (ΟΓΑ).

Σε περίπτωση οφειλής σε περισσότερους από έναν ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς που εμπλέκονται στη συνταξιοδότηση, η σύνταξη καταβάλλεται εφόσον το συνολικά οφειλόμενο ποσό δεν είναι μεγαλύτερο των 20.000 ευρώ και σωρευτικά εφόσον τυχόν οφειλές στον πρώην ΟΓΑ δεν ξεπερνούν το ποσό των 6.000 ευρώ. Τα ποσά οφειλής που απομένουν μετά την εφάπαξ πληρωμή συμψηφίζονται ή παρακρατούνται από τα ποσά των συντάξεων σε έως 60 ισόποσες μηνιαίες δόσεις, για τις περιπτώσεις συνταξιοδότησης λόγω γήρατος, αναπηρίας ή θανάτου.

Το ελάχιστο ποσό δόσης διαμορφώνεται στα 50 ευρώ για τους ελεύθερους επαγγελματίες και τους αυτοαπασχολούμενους επιστήμονες και στα 30 ευρώ για τους συνταξιούχους αγρότες. Η πρώτη δόση παρακρατείται από τον πρώτο μήνα απονομής της σύνταξης. Σε περίπτωση οφειλής σε περισσότερους από έναν ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ φορείς, ο συμψηφισμός ή παρακράτηση διενεργείται από τον απονέμοντα φορέα για λογαριασμό όλων των ενταχθέντων στον e-ΕΦΚΑ φορέων, τομέων, κλάδων λογαριασμών κύριας ασφάλισης.

Στο μεταξύ σε εκκρεμότητα παραμένει η αντιμετώπιση αιτημάτων συνταξιούχων προ της 13/5/2016 που ζητούν να τους συνυπολογιστεί χρόνος ασφάλισης άλλου πρώην φορέα που δεν είχαν ζητήσει κατά την αρχική αίτησή τους για συνταξιοδότηση ή αρχικά τον είχαν ζητήσει και μεταγενέστερα παραιτήθηκαν, καθώς και να αξιοποιηθεί ο παράλληλος χρόνος ασφάλισής τους που δεν λήφθηκε υπόψη κατά τη συνταξιοδότηση

Τονίζεται ότι παράλληλη ασφάλιση ονομάζεται η ασφάλιση που έχει πραγματοποιηθεί έως την 31.12.2016 σε δύο ή περισσότερους φορείς ενταχθέντες στον e-ΕΦΚΑ, λόγω παροχής μισθωτής εργασίας ή λόγω άσκησης εκ παραλλήλου μισθωτής και αυτοτελούς ή ελεύθερου επαγγέλματος ή αγροτικής απασχόλησης, για τα οποία έχουν καταβληθεί οι απαιτούμενες ασφαλιστικές εισφορές σε καθένα ενταχθέντα φορέα. Παράλληλη απασχόληση ονομάζεται η ασφάλιση που έχει πραγματοποιηθεί μετά την 1.1.2017, κατά τη διάρκεια της οποίας καταβάλλονται στον e-ΕΦΚΑ περισσότερες της μίας ασφαλιστικές εισφορές (πολλαπλή καταβολή εισφορών) για την εκ παραλλήλου άσκηση:

α) μισθωτής εργασίας σε περισσότερους του ενός εργοδότες ή

β) μισθωτής εργασίας και αυτοτελούς ή ελεύθερου επαγγέλματος ή αγροτικής απασχόλησης και

γ) αυτοτελούς και ελεύθερου επαγγέλματος ή αγροτικού επαγγέλματος. Κατά την παράλληλη ασφάλιση τα χρονικά διαστήματα αυτής θεωρούνται διακριτοί, αυτοτελείς χρόνοι κύριας ασφάλισης, σε αντίθεση με την παράλληλη απασχόληση που τα χρονικά διαστήματα ασφάλισης αποτελούν ενιαίο χρόνο.

Κατά την υποβολή της αίτησης απονομής κύριας σύνταξης, το διανυθέν μετά την 1.1.2017 χρονικό διάστημα στον e-ΕΦΚΑ, για το οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές παράλληλης απασχόλησης προσμετράται κατ’ επιλογή του ασφαλισμένου στον ασφαλιστικό χρόνο ενός από τους εντασσόμενους στον e-ΕΦΚΑ πρώην φορείς, στον οποίο έχουν καταβληθεί ασφαλιστικές εισφορές για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Η επιλογή είναι δεσμευτική και δηλώνεται, κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης.

Κατά την εξέταση αιτημάτων συνυπολογισμού χρόνου ασφάλισης άλλων πρώην φορέων, διαπιστώθηκε ότι, μέχρι την έκδοση της Εγκυκλίου 50/2020, δεν υπήρξε ενιαία ενημέρωση των ασφαλισμένων, αναφορικά με την αδυναμία συνυπολογισμού χρόνων ασφάλισης άλλων πρώην φορέων που δεν είχαν δηλωθεί κατά την αίτηση συνταξιοδότησης.

Για λόγους χρηστής διοίκησης και προστασίας της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης του διοικούμενου, καθώς οι ασφαλισμένοι υπέπεσαν σε συγγνωστή πλάνη, όσοι έχουν συνταξιοδοτηθεί από 13/5/2016 και μετά χωρίς τον συνυπολογισμό χρόνου ασφάλισης άλλου πρώην φορέα δύνανται να συνυπολογίσουν τον χρόνο αυτό με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης, με αξιοποίηση του παράλληλου χρόνου ασφάλισης, εφόσον έχουν υποβάλει σχετικό αίτημα μέχρι την έκδοση της εγκυκλίου 50/2020, δηλαδή μέχρι 8/12/2020 με έναρξη οικονομικών αποτελεσμάτων από την αρχική αίτηση συνταξιοδότησης.

Ο χρόνος παράλληλης απασχόλησης (διανυθείς χρόνος μετά την 1.1.2017), καθώς και ο χρόνος ασφάλισης (διανυθείς χρόνος έως 31.12.2016) πρώην φορέα, με τη δραστηριότητα του οποίου συνεχίζεται η ασφάλιση στον e-ΕΦΚΑ, λαμβάνονται υποχρεωτικά κατά τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και τον υπολογισμό του ποσού της εθνικής και ανταποδοτικής σύνταξης.

Οι ανωτέρω χρόνοι λαμβάνονται υπόψη:

α) είτε για τη θεμελίωση ενός συνταξιοδοτικού δικαιώματος και λήψης προσαύξησης για τον παράλληλο μέχρι 31.12.2016 χρόνο

β) είτε για θεμελίωση δύο συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων με τις προϋποθέσεις συμπλήρωσης του ορίου ηλικίας και του χρόνου ασφάλισης σε καθένα από αυτά

γ) είτε για θεμελίωση ενός συνταξιοδοτικού δικαιώματος με τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης και λήψης προσαύξησης για τον παράλληλο μέχρι 31.12.2016 χρόνο.