Τα μηδενικά επιτόκια απειλούν τα ακίνητα
Σχεδόν όλοι οι κεντρικοί τραπεζίτες ανησυχούν για την αγορά ακινήτων και κανείς δεν μπορεί ουσιαστικά να την ελέγξει. Τώρα μάλιστα που η ΕΚΤ και άλλες κεντρικές τράπεζες χαλαρώνουν κι άλλο τη νομισματική πολιτική και η Fed πατάει φρένο στο χρονοδιάγραμμα για αύξηση των επιτοκίων, οι φωνές που κάνουν λόγο για τον κίνδυνο δημιουργίας φούσκας στα ακίνητα αναμένεται να αυξηθούν.
Το δίλημμα είναι μεγάλο. Πώς μπορεί μια κεντρική τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια δανεισμού τόσο ώστε να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος αποπληθωρισμού και να αυξηθεί η ανάπτυξη, χωρίς να μπει βόμβα στα θεμέλια της αγοράς ακινήτων;
Οι ΗΠΑ ακόμη υφίστανται τις συνέπειες της κατάρρευσης της αγοράς ακινήτων την οποία θεωρείται ότι προκάλεσε η Μεγάλη Υφεση. Η μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου βγήκε από την ύφεση το δεύτερο τρίμηνο του 2009, αλλά οι τιμές των ακινήτων συνέχισαν να υποχωρούν για άλλα τρία χρόνια.
Σύμφωνα με το Bloomberg από το 2012, όταν ξεκίνησε το ράλι στην παγκόσμια αγορά ακινήτων, οι τιμές των κατοικιών έχουν αυξηθεί σε χώρες όπως η Νέα Ζηλανδία, η Αυστραλία και η Νότια Αφρική. Στις χώρες αυτές έχει καταγραφεί άνοδος των τιμών κατά 30%. Μπορεί επίσης σε αρκετές οικονομίες της ευρωζώνης οι τιμές των ακινήτων να συνεχίζουν να υποχωρούν λόγω της κρίσης, όμως υπάρχει μια σημαντική εξαίρεση. Πρόκειται για τη Γερμανία, τη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης. Εκεί οι τιμές των ακινήτων έχουν καταγράψει αύξηση κατά 17%, αφού προηγουμένως είχαν υποχωρήσει για 15 ολόκληρα χρόνια.
Οι κεντρικοί τραπεζίτες θέλουν να δουν τα οφέλη από τα χαμηλά επιτόκια να αντικατοπτρίζονται στην πραγματική οικονομία μέσω της αύξησης της καταναλωτικής εμπιστοσύνης. Οι τιμές και οι συναλλαγές στις αγορές ακινήτων μπορεί να αποτελέσουν ένδειξη για την εμπιστοσύνη που δείχνουν οι αγοραστές στην οικονομία, την ισχύ της αγοράς εργασίας και τις προοπτικές για αύξηση των δαπανών των νοικοκυριών. Εάν όμως αυξηθούν πολύ οι τιμές στα ακίνητα, τότε θα αποτελέσουν εμπόδιο για νέες μειώσεις του κόστους δανεισμού ή, ακόμη χειρότερα, θα μετατραπούν σε σημαντική απειλή.