Φοροαφαίμαξη και προστασία πρώτης κατοικίας για ελάχιστους

Εξερχόμενος της συνάντησης με τους θεσμούς ο υπουργός Οικονομίας Γιώργος Σταθάκης ανέφερε ότι τις δυο πλευρές εξακολουθεί να τις χωρίζει μεγάλη απόσταση.

"Ζητούν να πωλούνται τα πάντα με εξαίρεση ένα μέρος των δανείων πρώτης κατοικίας", είπε.

Συγκεκριμένα ΔΝΤ, ΕΕ, ΕΚΤ και ESM αντιπροτείνουν να εξαιρεθεί η πώληση ή η διαχείριση απο τρίτους μόνον μέρους κατηγοριών δανείων ευάλωτων δανειοληπτών που ήδη προστατεύονται από τους πλειστηριασμούς μέσω του νόμου Κατσέλη.

Επιμένουν δε να απελευθερωθεί πλήρως μετά τις 15 Απριλίου η πώληση των επιχειρηματικών δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων ύψους 500.000 ευρώ, αλλά και των καταναλωτικών ύψους έως 20.000 ευρώ.

Ο κ. Σταθάκης δήλωσε πως θα συναντηθεί με τους θεσμούς ξανά το Σάββατο.

Ποιους προστατεύει ο νόμος Κατσέλη

Με τις τροποποιήσεις που έγιναν πρόσφατα στο ν. 3869/2010, γνωστό ως «νόμο Κατσέλη» με το ν. 4346/2015, καθορίστηκε ότι μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2018 ο οφειλέτης μπορεί να υποβάλει στο δικαστήριο πρόταση εκκαθάρισης και σχέδιο διευθέτησης οφειλών, ζητώντας να εξαιρεθεί από την εκποίηση βεβαρημένο ή μη με εμπράγματη ασφάλεια ακίνητο, εφόσον, στο πρόσωπο του οφειλέτη, πληρούνται σωρευτικά οι εξής προϋποθέσεις:

α) το συγκεκριμένο ακίνητο χρησιμεύει ως κύρια κατοικία του,

β) το μηνιαίο διαθέσιμο οικογενειακό του εισόδημα δεν υπερβαίνει τις εύλογες δαπάνες διαβίωσης, όπως αυτές προσδιορίζονται, προσαυξημένες κατά εβδομήντα τοις εκατό (70%),

γ) η αντικειμενική αξία της κύριας κατοικίας κατά το χρόνο συζήτησης της αίτησης δεν υπερβαίνει τις εκατόν ογδόντα χιλιάδες (180.000) ευρώ για τον άγαμο οφειλέτη, προσαυξημένη κατά σαράντα χιλιάδες ευρώ (40.000) ευρώ για τον έγγαμο οφειλέτη και κατά είκοσι χιλιάδες (20.000) ευρώ ανά τέκνο και μέχρι τρία (3) τέκνα και

δ) ο οφειλέτης είναι συνεργάσιμος δανειολήπτης, βάσει του Κώδικα Δεοντολογίας Τραπεζών, όπου αυτός εφαρμόζεται.

Μέχρι το καλοκαίρι του 2015, οπότε εκδόθηκε ο ν. 4336, η προστασία της κύριας κατοικίας παρεχόταν με δυο τρόπους:

1. Με «πάγωμα» πλειστηριασμών,

Εφόσον: α) εκπληρώνονταν κάποια εισοδηματικά κριτήρια

β) η αντικειμενική αξία της κατοικίας δεν ξεπερνούσε συγκεκριμένο όριο

γ) ο οφειλέτης κατέβαλε μηνιαία το 20% της συμβατικής του δόσης, βάσει του νόμου 4224/2013 που ίσχυσε μέχρι την 31.12.2014, αφού είχαν προηγηθεί αλλεπάλληλες παρατάσεις. Ο νόμος αυτός αναβίωσε προσωρινά το καλοκαίρι, λόγω capital controls, με υπουργική απόφαση του ΥΠΟΙΚ.

2. Με το ν. 3869/2010 («Κατσέλη»)

Ο νόμος αυτός προσφέρει τη δυνατότητα εξαίρεσης της κατοικίας από ρευστοποίηση, στο πλαίσιο δικαστικής συνολικής ρύθμισης της οφειλής με κοινούς πιστωτές, την ΔΟΥ και τα ασφαλιστικά ταμεία. Βάσει της ρύθμισης, μπορεί να ρευστοποιούνται οποιαδήποτε άλλα περιουσιακά στοιχεία, της κατοικίας, αρχικά, μη αποκλειομένης.

Η πρώτη θωράκιση που πλέον δεν ισχύει, πετύχαινε την αναβολή του πλειστηριασμού, ωστόσο η οφειλή συνέχιζε να εκτοκίζεται με επιτόκια υπερημερίας. Επιπλέον, ο οφειλέτης δεν χρειαζόταν να προσφύγει σε δικαστήριο, κάλυπτε κάθε δανειολήπτη που κινδύνευε με πλειστηριασμό, ανεξαρτήτως αν τα δάνεια ήταν επιχειρηματικά και δεν κάλυπτε οφειλές από ΔΟΥ – ασφαλιστικά ταμεία.

Ο αναθεωρημένος νόμος Κατσέλη έχει «εξασθενήσει» έναντι του 2010, καθώς μέχρι και το 2014 σχεδόν 9/10 δάνεια που περνούσαν από τις διατάξεις του «κουρεύονταν» σε πολύ μεγάλο βαθμό.

Μετά τις τελευταίες αλλαγές, ο νόμος Κατσέλη αφορά μόνο φυσικά πρόσωπα ή και μικροεπαγγελματίες, προσφέρει δυνατότητα συνολικής ρύθμισης όλων των χρεών προς τράπεζες, άλλους πιστωτές, τη ΔΟΥ και τα ασφαλιστικά ταμεία με πολύ χαμηλότερο επιτόκιο, διάρκεια από 3 μέχρι 20 χρόνια και δόση τόσο υψηλή, ώστε να απομένουν στον οφειλέτη μόνο οι εύλογες δαπάνες.

Ο νόμος προβλέπει διαγραφή τυχόν εναπομένοντος υπολοίπου οφειλής, μετά τη ρευστοποίηση της όποιας ακίνητης περιουσίας, παρέχει δυνατότητα εξαίρεσης από τον πλειστηριασμό της κατοικίας μόνο υπό τον όρο ότι:

- πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια (αυτά αρχικά αφορούσαν μόνο την αντικειμενική αξία, ενώ ήδη μετά το ν. 4346/2015 καθορίζονται με βάση και εισόδημα-χρέη

- η δικαστική ρύθμιση θα τηρηθεί πιστά.

ΕΚΠΟΙΖΩ: Αν μειωθούν τα εισοδηματικά κριτήρια, ελάχιστοι θα διασώσουν την κύρια κατοικία τους

Κατηγορηματικά αντίθετη στην εκχώρηση των κόκκινων δανείων σε ξένα ή ελληνικά funds είναι η ΕΚΠΟΙΖΩ, καθώς όπως δήλωσε χαρακτηριστικά στο CNN Greece η Παναγιώτα Καλαποθαράκου, κάτι τέτοιο θα ήταν καταστροφικό για την ελληνική οικονομία.

Σε κάθε περίπτωση, δεν θα πρέπει να μπει κανένα εμπόδιο ως προς το θέμα των στεγαστικών δανείων, τόνισε η γενική διευθύντρια της ΕΚΠΟΙΖΩ, τονίζοντας ότι θα πρέπει να υπάρξει πλήρης προστασία στα στεγαστικά δάνεια.

«Σε περίπτωση που μειωθούν τα εισοδηματικά κριτήρια, θεωρούμε ότι ελάχιστοι συμπολίτες μας θα μπορέσουν να διασώσουν την κύρια κατοικία τους», είπε χαρακτηριστικά η κα Καλαποθαράκου κι ανέφερε ως παράδειγμα το γεγονός ότι «σήμερα, με τα εμπόδια και τα κριτήρια που έχουν τεθεί στο νόμο Κατσέλη, ένας συνταξιούχος, μισθωτός, ή ελεύθερος επαγγελματίας , που είναι μόνος του κι έχει εισόδημα 1.060 ευρώ, δεν προστατεύει την κύρια κατοικία του, εάν ενταχθεί στον συγκεκριμένο νόμο».

Φορολογικό: Πρόσθετοι φόροι για όσους έχουν ετήσιο εισόδημα άνω των 25.000 ευρώ

Σύμφωνα με πληροφορίες, το αφορολόγητο όριο διαμορφώνεται στις 9.330 ευρώ από 9.550 ευρώ, ενώ αυξάνονται οι φορολογικοί συντελεστές για τους φορολογούμενους με εισοδήματα άνω των 25.000 ευρώ.
Για τα πολύ υψηλά εισοδήματα, οι επιβαρύνσεις είναι ιδιαιτέρως σημαντικές, καθώς ο ανώτατος φορολογικός συντελεστής θα ανέλθει στο 50% χωρίς να συνυπολογίζεται η αυξημένη εισφορά αλληλεγγύης.
Η νέα φορολογική κλίμακα που θα έχει «προοδευτικό χαρακτήρα» υπό την έννοια ότι θα παίρνει περισσότερα από τους πλούσιους και λιγότερα από τους φτωχούς προτείνεται να διαμορφωθεί ως εξής:
Σε εισοδήματα ως 20.000 ευρώ θα εφαρμοστεί συντελεστής 22,5%.
Σε εισοδήματα από 20.000 ως 25.000 ευρώ θα εφαρμοστεί συντελεστής 28%.
Σε εισοδήματα από 25.001 ως 35.000 ευρώ θα εφαρμοστεί συντελεστής 32%.
Σε εισοδήματα από 35.001 ευρώ έως 60.000 ευρώ θα εφαρμοστεί συντελεστής 42%.
Σε εισοδήματα άνω των 60.001 ευρώ θα εφαρμοστεί συντελεστής 50%.
Η εν λόγω κλίμακα θα ισχύει για μισθωτούς, συνταξιούχους και ελευθέρους επαγγελματίες, αλλά για τους τελευταίους χωρίς το αφορολόγητο. Στην κλίμακα αυτή θα ενσωματωθεί και η εισφορά αλληλεγγύης που θα κλιμακώνεται έως το 8% (ενδεχομένως και 10%) για εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ.

'Ετσι, για παράδειγμα κάποιος που έχει ετήσιο εισίοδημα 30.000 ευρώ με την προηγούμενη φορολογική κλίμακα έπρεπε να πληρώσει 4911 ευρώ φόρο εισοδήματος ενώ με τις αλλαγές θα κληθεί να πληρώσει 5211.