Εγκρίθηκε ο Μηχανισμός Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να θέσει σε εφαρμογή το Ταμείο Ανάκαμψης ύψους 750 δισ. ευρώ. Θα διαθέσει 672,5 δισ. ευρώ σε επιχορηγήσεις και δάνεια για δημόσιες επενδύσεις και μεταρρυθμίσεις στα 27 κράτη μέλη, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον αντίκτυπο της πανδημίας του νέου κορωνοϊού, να προωθήσουν τις πράσινες και ψηφιακές μεταβάσεις και να οικοδομήσουν ανθεκτικές και χωρίς αποκλεισμούς κοινωνίες.

Τα κράτη μέλη θα λάβουν υποστήριξη βάσει των εθνικών τους σχεδίων ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, τα οποία βρίσκονται υπό προετοιμασία.

Μέτρα και βασικές απαιτήσεις

Βάσει του νέου κανονισμού, τα κράτη μέλη θα πρέπει να καθορίσουν στα εθνικά τους σχέδια ανάκαμψης και ανθεκτικότητας ένα συνεκτικό πακέτο μεταρρυθμίσεων και επενδυτικών σχεδίων, που θα καλύπτει έξι τομείς πολιτικής ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος:

• πράσινη μετάβαση
• ψηφιακός μετασχηματισμός
• έξυπνη, βιώσιμη και χωρίς αποκλεισμούς ανάπτυξη και θέσεις εργασίας
• κοινωνική και εδαφική συνοχή
• υγεία και ανθεκτικότητα
• πολιτικές για την επόμενη γενιά, παιδιά και νέους, συμπεριλαμβανομένης της εκπαίδευσης και των δεξιοτήτων

Η υποστήριξη θα συνδεθεί με συγκεκριμένες ανά χώρα συστάσεις στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, οι οποίες προσδιορίζουν τις κεντρικές προκλήσεις που πρέπει να αντιμετωπίσει κάθε κράτος μέλος για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας καθώς και της κοινωνικής και οικονομικής συνοχής. Θα συμβάλει επίσης στην εφαρμογή του ευρωπαϊκού πυλώνα κοινωνικών δικαιωμάτων.

Ορισμένες από τις βασικές απαιτήσεις αφορούν τους πράσινους και ψηφιακούς στόχους της ΕΕ. Τουλάχιστον το 37% της κατανομής κάθε σχεδίου πρέπει να υποστηρίζει την πράσινη μετάβαση και τουλάχιστον το 20% τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Επιπλέον, όλα τα μέτρα που περιλαμβάνονται στα σχέδια των κρατών μελών θα πρέπει να σέβονται την αρχή «μην κάνει σημαντική ζημιά», για την προστασία των περιβαλλοντικών στόχων της ΕΕ.

Είναι σημαντικό, τα κράτη μέλη θα πρέπει επίσης να διασφαλίσουν ότι έχουν δημιουργηθεί κατάλληλα συστήματα ελέγχου για την πρόληψη, τον εντοπισμό και τη διόρθωση της διαφθοράς, της απάτης και των συγκρούσεων συμφερόντων.

Διαδικασία έγκρισης και χρηματοδότηση

Τα κράτη μέλη έχουν, κατά κανόνα, προθεσμία έως τις 30 Απριλίου, να υποβάλουν τα σχέδια αποκατάστασης και ανθεκτικότητας στην Επιτροπή. Στη συνέχεια, γενικά, η Επιτροπή θα έχει έως και δύο μήνες για να αξιολογήσει τα σχέδια και στη συνέχεια το Συμβούλιο θα έχει τέσσερις εβδομάδες για να εκδώσει την απόφασή του για την τελική έγκριση κάθε σχεδίου.

Για τα σχέδια που εγκρίθηκαν το 2021, τα κράτη μέλη θα μπορούν να λάβουν προχρηματοδότηση έως και 13% των επιχορηγήσεων και δανείων που προβλέπονται στο σχέδιό τους. Τα υπόλοιπα κεφάλαια θα καταβληθούν βάσει της επίτευξης των συμφωνημένων ορόσημων και των στόχων.

Ωστόσο, για να αρχίσουν να ρέουν τα χρήματα, η απόφαση για τους ίδιους πόρους της ΕΕ πρέπει να επικυρωθεί πρώτα σε όλα τα κράτη μέλη, δεδομένου ότι η απόφαση εξουσιοδοτεί την Επιτροπή να δανειστεί στις κεφαλαιαγορές για να αντιμετωπίσει τις συνέπειες της κρίσης του κορωνοϊού.