Τα πέντε στοιχήματα των τραπεζών για το 2021

Στη σκιά της ύφεσης και των επιπτώσεων του κορωνοϊού, οι διοικήσεις των τραπεζών καλούνται να κερδίσουν πέντε στοιχήματα, τα οποία και θα καθορίσουν την πορεία τους, όχι μόνο για το 2021 αλλά τουλάχιστον για την επόμενη πενταετία.

Και γνωρίζουν καλά ότι, αν το πετύχουν, θα καταφέρουν την πολυπόθητη «φυγή προς τα εμπρός».

Αν όμως όχι, το εγχώριο τραπεζικό σύστημα θα βαλτώσει, παραμένοντας σε μια κατάσταση «ζόμπι» για μεγάλο χρονικό διάστημα, με ολέθριες επιπτώσεις στην οικονομία.

Γι’ αυτό και τα τεκταινόμεναστον τραπεζικό χώρο βρίσκονται στο μικροσκόπιο τόσο του συνόλου των επιχειρηματιών αλλά και του Μεγάρου Μαξίμου, που παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις.

Η ολοκλήρωση των τιτλοποιήσεων των υπαρχόντων κόκκινων δανείων, η διαχείριση των νέων «κορωνοδανείων» που έφερε η πανδημία, η ανάγκη για περεταίρω μείωση του προσωπικού και των καταστημάτων, η επιτάχυνση του ψηφιακού μετασχηματισμού αλλά και η επιβεβλημένη από την κατάσταση αύξηση των νέων χορηγήσεων είναι τα πέντε στοιχήματα των τραπεζών για τη χρονιά που ξεκινάει.

Η ολοκλήρωση των τιτλοποιήσεων

Το 2020 ήταν η χρονιά που ολοκληρώθηκαν ή τουλάχιστον συμφωνήθηκαν σημαντικότατες τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων από το σύνολο των τραπεζών, με τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα να ξεφορτώνονται –επιτέλους- σκελετούς ετών από τις ντουλάπες τους.

Αξιοποιώντας και τις κρατικές εγγυήσεις μέσω του προγράμματος «Ηρακλής» κατάφεραν να μειώσουν κατακόρυφα τα ποσοστά των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, προσεγγίζοντας τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Όμως, καλούνται να συνεχίζουν έτι περαιτέρω την προσπάθεια και φέτος, ώστε να φτάσουν το συντομότερο δυνατό σε μονοψήφια ποσοστά. Για το σκοπό αυτό, θεωρείται βέβαιο ότι να αξιοποιήσουν και τον «Ηρακλή ΙΙ» και ενδεχομένως κάποιας μορφής BadBank, μοντέλο που προτείνει η Τράπεζα της Ελλάδος.

Εντούτοις, πρόκειται για μια μεγάλη πρόκληση, αφενός γιατί μιλάμε για πολύπλοκα και χρονοβόρα projects, αφετέρου γιατί τα περιθώρια στενεύουν ως προς τα χαρτοφυλάκια των δανείων και βέβαια γιατί όλα πρέπει να γίνουν σε μια εξαιρετικά δύσκολη χρονιά.

Διαχείριση κορωνοδανείων

Πέρα από τα υπάρχοντα, συσσωρευμένα κόκκινα δάνεια, οι τράπεζες καλούνται ταυτόχρονα να διαχειριστούν και τη νέα γενικά δανείων που δόθηκαν κατά τη διάρκεια της πανδημίας.

Γιατί, όταν κάποια στιγμή εντός του 2021 αρθούν τα μορατόρια πληρωμών, θα κληθούν να ξεκαθαρίσουν το τοπίο, αναφορικά με το ποια «κορωνοδάνεια» μπορούν να εξυπηρετηθούν αλλά και πόσες επιχειρήσεις μπορούν να ανταποκριθούν στις παλαιότερες υποχρεώσεις τους.

Και εδώ το στοίχημα είναι διπλό: αφενός να δημιουργήσουν τις συνθήκες και τα προϊόντα που θα φέρουν όσο το δυνατόν λιγότερες επισφάλειες και αφετέρου να διαχειριστούν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τα όποια νέα κόκκινα δάνεια προκύψουν.

Μείωση προσωπικού και καταστημάτων

Την ίδια στιγμή, οι τράπεζες καλούνται να διευθετήσουν τα του οίκου τους, μειώνοντας σημαντικά τα λειτουργικά τους έξοδα.

Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να περιορίσουν ακόμη περισσότερο το προσωπικό τους αλλά και το δίκτυο των καταστημάτων τους. Και, με δεδομένο ότι έχουν διαμηνύσει πως οι «χρυσές εθελούσιες» έχουν τελειώσει ανεπιστρεπτί, είναι πολύ πιθανό να κληθούν να βάλουν «το μαχαίρι στο κόκκαλο».

Σε κάθε περίπτωση, το σίγουρο είναι ότι το 2021 θα φέρει λιγότερους τραπεζοϋπαλλήλους και σαφώς περιορισμένο δίκτυο καταστημάτων με τις διοικήσεις των τραπεζών να βρίσκονται αντιμέτωπες με μια πολύ δύσκολη εξίσωση.

Ψηφιακός μετασχηματισμός

Παράλληλα, τα νέα δεδομένα που έφερε ο κορωνοϊός επιταχύνουν την ανάγκη ψηφιακού μετασχηματισμού των τραπεζών.

Η εξ αποστάσεως εργασία, η δυνατότητα πραγματοποίησης ακόμα περισσότερων συναλλαγών online αλλά και η ανάγκη για μείωση των καταστημάτων φέρνουν σαφώς μεγαλύτερη πίεση στις διευθύνσεις πληροφορικής των τραπεζών. Παράλληλα, η ενίσχυση των fintech αλλά και των λεγόμενων challenger banks που κινούνται πιο δυναμικά στο ψηφιακό περιβάλλον κάνει το digital transformation απολύτως απαραίτητο για τις τράπεζες.

Ήδη τους τελευταίους μήνες έγιναν σημαντικές αλλαγές και σε επίπεδο προσώπων στα ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και εντός του 2021 πρέπει τα σχέδια να αρχίσουν να αποδίδουν καρπούς.

Νέες χορηγήσεις

Και βέβαια, το μεγαλύτερο στοίχημα για τη νέα χρονιά είναι οι τράπεζες να γίνουν… τράπεζες, δίνοντας ξανά δάνεια προκειμένου να επανεκκινήσει η οικονομία.

Ήδη οι πιέσεις προς αυτή την κατεύθυνση από την πλευρά της κυβέρνησης είναι ασφυκτικές, ενώ οι τράπεζες καλούνται να παίξουν καταλυτικό ρόλο προκειμένου να φτάσουν στην πραγματική οικονομία τα χρήματα του Ταμείου Ανάκαμψης αλλά και του ΕΣΠΑ.

Και βέβαια, εξαιρετικά σημαντική θα είναι και η ποιότητα των νέων χορηγήσεων.

Εδώ τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα, καθώς οι τράπεζες καλούνται να ισορροπήσουν ανάμεσα στην ανάγκη να χρηματοδοτήσουν και πολλές μικρομεσαίες επιχειρήσεις –και όχι τις λίγες μεγάλες όπως έκαναν κατά κόρον μέσα στην πανδημία- αλλά και στον κίνδυνο να δημιουργηθεί μια νέα γενιά κόκκινων δανείων, με καταστροφικά αποτελέσματα για τις ίδιες και την οικονομία.