Μέτρα στήριξης 31,4 δισ. ευρώ για την ανάσχεση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας
Ανανεώθηκε:
Λεπτομερή ανάλυση των 62 παρεμβάσεων για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας ύψους 31,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 23,9 δισ. ευρώ αφορούν το έτος 2020 και τα 7,5 δισ. ευρώ το έτος 2021, εμπεριέχει το σχέδιο προϋπολογισμού 2021 που κατατέθηκε σήμερα στη Βουλή.
Όπως αναφέρεται σχετικά, οι εν λόγω 62 κατηγορίες μέτρων αποτελούνται από πολλαπλάσια μέτρα και κανονιστικές προσαρμογές, διότι η πλειονότητά τους αναπροσαρμόζονταν σε πραγματικό χρόνο, είτε ως προς την περίμετρο των δικαιούχων βάσει των ΚΑΔ ή άλλων κριτηρίων, είτε ως προς τη δομή τους, με αλλαγές στο ύψος της ωφέλειας ή τον τρόπο υπολογισμού αυτής, είτε ως προς τη χρονική διάρκεια ή την τεχνική εφαρμογή τους. Είναι ενδεικτικό ότι από τις 25 Φεβρουαρίου 2020 και έως τις 19 Νοεμβρίου 2020 έχουν εκδοθεί 978 κανονιστικές πράξεις για την αντιμετώπιση των επιδημιολογικών και οικονομικών συνεπειών της πανδημίας.
Οι 62 κατηγορίες μέτρων, χωρίζονται σε:
- 22 παρεμβάσεις που αφορούν στη μείωση των εσόδων της Γενικής Κυβέρνησης με κόστος 4,920 δισ. ευρώ το 2020 και 1,783 δισ. ευρώ το 2021. Σημειώνεται ότι το ύψος των παρεμβάσεων για το 2021 ανέρχεται σε 2,239 δισ. ευρώ ευρώ, ωστόσο 223 εκατ. ευρώ αναμένεται να επιστραφούν από αναστολές φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων του 2020, από τον Μάιο του 2021 και έπειτα, στο πλαίσιο των 12 ή 24 δόσεων,
- 34 παρεμβάσεις που αφορούν αύξηση δαπανών Γενικής Κυβέρνησης, με κόστος 10,730 δισ. ευρώ το 2020 και 5,539 δισ. ευρώ το 2021. Από αυτές, δαπάνες ύψους 1,749 δισ. ευρώ το 2020 και 880 εκατ. ευρώ το 2021 συγχρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ,
- 4 παρεμβάσεις δημοσιονομικά ουδέτερες, που ωστόσο ήταν σημαντικές για τη λειτουργία της ιδιωτικής οικονομίας τη συγκεκριμένη χρονική περίοδο και τη σχέση αυτής με το Τραπεζικό σύστημα και
- 2 παρεμβάσεις παροχής ρευστότητας, συγχρηματοδοτούμενες από το ΠΔΕ, που έχουν ταμειακή επιβάρυνση 2,548 δισ. ευρώ για το 2020, οι οποίες με τη μόχλευση των ποσών που διατίθενται από το τραπεζικό σύστημα αντιστοιχούν σε παροχή ρευστότητας στον ιδιωτικό τομέα της Ελληνική οικονομίας ύψους 8,241 δισ. ευρώ.
Επιπλέον, έχει προβλεφθεί πόσο 3 δισ. ευρώ ως ειδικό αποθεματικό για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του κορωνοϊού το 2021, υπό τη μορφή πιστώσεων υπό κατανομή στις γενικές κρατικές δαπάνες.
Το ύψος των παρεμβάσεων για το 2021 ανέρχεται στο ποσό των 7,546 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 6,936 δισ. ευρώ προκαλούν δημοσιονομική επίπτωση και 610 εκατ. εκτιμάται ότι θα δαπανηθούν σε παρεμβάσεις παροχής ρευστότητας που προκαλούν ταμειακή επίπτωση..
Ειδικά για το 2021 οι παρεμβάσεις που επηρεάζουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα αφορούν:
- τη μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα, με κόστος 816 εκατ. ευρώ,
- την αναστολή καταβολής Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, με κόστος 767 εκατ. ευρώ,
- την κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό και την επιδότηση 200 ευρώ, σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου, για περίοδο 6 μηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας, με κόστος 322 εκατ. ευρώ για το 2021,
- το πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ», που αφορά στην επιδότηση της πρώτης κατοικίας για δανειολήπτες που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19, με κόστος 280 εκατ. ευρώ για το 2021,
- την επέκταση της μείωσης του ΦΠΑ και αναστολές τελών σε διάφορες κατηγορίες αγαθών και υπηρεσιών κλάδων που πλήττονται από την πανδημία έως τον Απρίλιο του 2021, με συνολικό κόστος 113 εκατ. ευρώ για το 2021.
Παράλληλα, η καταβολή αποζημιώσεων ειδικού σκοπού σε απασχολούμενους ή επιχειρήσεις που βρίσκονται, είτε σε προσωρινή αναστολή εργασιών, είτε συμμετέχουν στο Πρόγραμμα «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ» κατά τα τέλη του 2020, αναμένεται να λάβει χώρα τον Ιανουάριο του 2021 και συνεπώς να επηρεάσει το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του εν λόγω έτους.
Επιπλέον, το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2021 επηρεάζεται από την κάλυψη της μισθοδοσίας του έκτακτου υγειονομικού προσωπικού που προσλήφθηκε εντός του 2020 και του προσωπικού που προσλαμβάνεται για την κάλυψη των αναγκών των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς.
Το ειδικό αποθεματικό για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του κορωνοϊού το 2021 ύψους 3 δισ. ευρώ, έχει προβλεφτεί ώστε να καλύψει αναμενόμενες δαπάνες από την επέκταση του μέτρου της επιστρεπτέας προκαταβολής, την επέκταση μέτρων στήριξης της απασχόλησης και του εισοδήματος και επιπλέον δαπάνες Υγείας τους πρώτους μήνες του 2021. Η κατανομή μεταξύ των μέτρων στήριξης θα εξαρτηθεί από αντικειμενικά γεγονότα, όπως οι οικονομικές συνέπειες του δεύτερου κύματος της πανδημίας σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας και τον αριθμό των δικαιούχων.
Παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας Covid-19 | |||
α/α | Περιγραφή | 2020 | 2021 |
Α | Παρεμβάσεις στο σκέλος των εσόδων της Γενικής Κυβέρνησης | -4.920 | -1.783 |
1 | Μείωση κατά τρεις ποσοστιαίες μονάδες των ασφαλιστικών εισφορών των μισθωτών του ιδιωτικού τομέα | 0 | -816 |
2 | Αναστολή καταβολής Ειδικής Εισφοράς Αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα | 0 | -767 |
3 | Μείωση προκαταβολής φόρου εισοδήματος φυσικών και νομικών προσώπων σε ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19 | -1.600 | 0 |
4 | Κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό των ασφαλιστικών εισφορών επί του ονομαστικού μισθού, των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις εργασίας τίθενται σε προσωρινή αναστολή | -838 | -246 |
5 | Κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών των υπαλλήλων των εποχικών επιχειρήσεων | -240 | 0 |
6 | Αναστολή πληρωμών ΦΠΑ σε επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες | -744 | 174 |
7 | Αναστολή πληρωμών των τρεχουσών ασφαλιστικών εισφορών για επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες | -315 | 46 |
8 | Αναστολή πληρωμών βεβαιωμένων οφειλών και δόσεων ρυθμίσεων φορολογικών υποχρεώσεων για επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενους, εργαζόμενους και ελεύθερους επαγγελματίες | -251 | 0 |
9 | Αναστολή πληρωμών δόσεων ρυθμίσεων οφειλών προς τα ασφαλιστικά ταμεία για επιχειρήσεις, αυτοαπασχολούμενους και ελεύθερους επαγγελματίες | -247 | 0 |
10 | Αναστολή πληρωμής φορολογικών υποχρεώσεων για τους ιδιοκτήτες ακινήτων που έλαβαν μειωμένο ενοίκιο | -10 | 4 |
11 | Συμψηφισμός κατά 25% με μελλοντικές φορολογικές υποχρεώσεις της εμπρόθεσμης καταβολής ΦΠΑ | -154 | 0 |
12 | Έκπτωση κατά 25% στις ρυθμισμένες φορολογικές και ασφαλιστικές οφειλές που πληρώθηκαν εμπρόθεσμα, από εργαζόμενους εταιρειών που επλήγησαν από την πανδημία καθώς και από επιχειρήσεις, ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους | -101 | 0 |
13 | Μη καταβολή δημοτικών τελών για επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία ανεστάλη με κρατική εντολή λόγω της πανδημίας Covid-19 | -160 | 0 |
14 | Μείωση συντελεστή ΦΠΑ στις υπηρεσίες μεταφοράς προσώπων και των αποσκευών τους | -94 | -54 |
15 | Μείωση συντελεστή ΦΠΑ σε μη αλκοολούχα ποτά και σε υπηρεσίες διάθεσης μη αλκοολούχων ποτών και ροφημάτων | -67 | -38 |
16 | Μείωση συντελεστή ΦΠΑ στα εισιτήρια κινηματογράφων, θεατρικών παραστάσεων και συναυλιών | -11 | -6 |
17 | Μείωση συντελεστή ΦΠΑ στο τουριστικό πακέτο από 80/20 σε 90/10 | -1 | -1 |
18 | Μείωση συντελεστή ΦΠΑ από 24% σε 6%, για προϊόντα και παρασκευάσματα ατομικής υγιεινής (μάσκες, γάντια κλπ.) | -0,4 | -0,3 |
19 | Αναστολή πληρωμής τέλους συνδρομητικής τηλεόρασης | -5 | -14 |
20 | Έκπτωση φόρου, για εκμισθωτές ακινήτων που έλαβαν μειωμένο μίσθωμα λόγω της πανδημίας | -69 | 0 |
21 | Απώλεια εσόδων ΕΤΑΔ και ΟΤΑ από την μείωση κατά 40% για επαγγελματικές μισθώσεις επιχειρήσεων που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19 | -13 | -1 |
22 | Απώλεια φορολογικών εσόδων από την μείωση 40% στις μισθώσεις κύριας κατοικίας εργαζομένων των οποίων η σύμβαση εργασίας είναι σε αναστολή, στις μισθώσεις για την κάλυψη στεγαστικών αναγκών φοιτητών που είναι τέκνα/εξαρτημένα μέλη των ως άνω, καθώς και στις επαγγελματικές μισθώσεις επιχειρήσεων | 0 | -63 |
Β | Παρεμβάσεις στο σκέλος των δαπανών της Γενικής Κυβέρνησης | -10.730 | -2.539 |
1 | Χρηματοδότηση επιχειρήσεων με τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής | -5.368 | 0 |
2 | Κάλυψη των ασφαλιστικών εισφορών από τον κρατικό προϋπολογισμό και επιδότηση 200 ευρώ σε περίπτωση πρόσληψης μακροχρόνια ανέργου, για περίοδο 6 μηνών, στο πλαίσιο του προγράμματος για τη δημιουργία 100.000 νέων θέσεων εργασίας | -26 | -322 |
3 | Πρόγραμμα «ΓΕΦΥΡΑ» που αφορά στην επιδότηση της πρώτης κατοικίας για δανειολήπτες που επλήγησαν από την πανδημία Covid-19 | -108 | -280 |
4 | Αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ σε μηναία βάση των εργαζομένων των οποίων οι συμβάσεις εργασίας έχουν τεθεί σε προσωρινή αναστολή | -1.624 | -439 |
5 | Κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό του μέρους του δώρου Πάσχα που αναλογεί στη χρονική περίοδο της προσωρινής αναστολής της σύμβασης εργασίας | -130 | 0 |
6 | Κάλυψη από τον κρατικό προϋπολογισμό των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών και του επιδόματος αδείας των εργαζομένων σε ξενοδοχεία δωδεκάμηνης λειτουργίας | -23 | 0 |
7 | Προσαύξηση αποζημίωσης ειδικού σκοπού για τον μήνα Νοέμβριο 2020 και κάλυψη του πρόσθετου κόστους του δώρου Χριστουγέννων των υπαλλήλων που λαμβάνουν αποζημίωση ειδικού σκοπού λόγω προσωρινής αναστολής της σύμβασης εργασίας | -215 | -301 |
8 | Αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ σε μηνιαία βάση στους εποχικά εργαζόμενους του τουριστικού κλάδου | -208 | 0 |
9 | Αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 534 ευρώ σε μηναία βάση για αυτοαπασχολούμενους, ιδιοκτήτες μικρών επιχειρήσεων (με έως και 20 υπαλλήλους) και ελεύθερους επαγγελματίες που επλήγησαν από την πανδημία Covid -19, βάση συγκεκριμένων ΚΑΔ | -495 | 0 |
10 | Αποζημίωση ειδικού σκοπού ύψους 600 ευρώ σε έξι επιστημονικούς κλάδους (οικονομολόγους/ λογιστές, μηχανικούς, δικηγόρους, ιατρούς, εκπαιδευτικούς και ερευνητές) | -103 | 0 |
11 | Πρόγραμμα βραχυχρόνιας απασχόλησης «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ» με κάλυψη 60% του καθαρού μισθού και των ασφαλιστικών εισφορών επί του ονομαστικού μισθού για το χρόνο μειωμένης απασχόλησης | -76 | -24 |
12 | Κάλυψη πρόσθετου κόστους του προγράμματος βραχυχρόνιας απασχόλησης «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ» για καταβολή επιδόματος αδείας και δώρου Χριστουγέννων | 0 | -18 |
13 | Παράταση του τακτικού επιδόματος ανεργίας, καθώς και του επιδόματος μακροχρόνιας ανεργίας κατά δύο μήνες | -770 | -78 |
14 | Έκτακτο επίδομα ανεργίας, ύψους 400 ευρώ, σε φυσικά πρόσωπα που έγιναν μακροχρόνια άνεργοι | -117 | 0 |
15 | Επέκταση του επιδόματος ανεργίας στους εποχικούς εργαζόμενους | -28 | 0 |
16 | Επιδότηση επιτοκίου των επιχειρηματικών δανείων των επιχειρήσεων οι οποίες ανήκουν σε πληττόμενους κλάδους, υπό την προϋπόθεση της διατήρησης των θέσεων εργασίας | -179 | 0 |
17 | Κάλυψη δαπανών λόγω της πανδημίας Covid-19 για την ενίσχυση του Εθνικού Συστήματος Υγείας (εξοπλισμός/ υποδομές και αναλώσιμα) | -367 | 0 |
18 | Προσλήψεις έκτακτου υγειονομικού προσωπικού | -85 | -131 |
19 | Καταβολή έκτακτης οικονομικής ενίσχυσης το Πάσχα στους εργαζόμενους των νοσοκομείων, του ΕΟΔΥ, του ΕΚΑΒ, και της Πολιτικής Προστασίας | -90 | 0 |
20 | Κάλυψη των έκτακτων δαπανών, λόγω της πανδημίας Covid-19, των φορέων της Κεντρικής Διοίκησης | -292 | 0 |
21 | Νέες προσλήψεις στα μέσα μεταφοράς (ΟΣΥ/ΣΤΑΣΥ), χρηματοδοτική μίσθωση (leasing) επιπλέον λεωφορείων και σύμβαση με ΚΤΕΛ | -4 | -50 |
22 | Άδεια ειδικού σκοπού για εργαζόμενους με παιδιά που φοιτούν σε σχολεία (για την περίοδο που τα σχολεία είναι κλειστά λόγω της πανδημίας Covid-19) | -20 | 0 |
23 | Ενίσχυση του προγράμματος κοινωνικού τουρισμού του Υπουργείου Τουρισμού | -20 | -80 |
24 | Ενίσχυση του προγράμματος κοινωνικού τουρισμού του ΟΑΕΔ | -17 | -10 |
25 | Κάλυψη της διαφημιστικής δαπάνης του ΕΟΤ | -23 | 0 |
26 | Επιπρόσθετη στήριξη του πρωτογενούς τομέα παραγωγής από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων | -150 | 0 |
27 | Επιπλέον επιχορήγηση στο Υπουργείο Πολιτισμού για την ενίσχυση του κλάδου του πολιτισμού | -25 | 0 |
28 | Αποζημίωση σε εταιρείες ΚΤΕΛ και την ΤΡΑΙΝΟΣΕ για τους περιορισμούς που επιβλήθηκαν στις θέσεις επιβατών | -49 | 0 |
29 | Αποζημίωση ακτοπλοϊκών γραμμών | -53 | 0 |
30 | Αποζημίωση σε ερασιτεχνικούς αθλητικούς συλλόγους | -12 | 0 |
31 | Αποζημίωση ανά θέση επιβάτη στις αεροπορικές εταιρείες | -6 | 0 |
32 | Καταβολή του 50% του απολεσθέντος μισθώματος στους ιδιοκτήτες ακινήτων που εισπράττουν μειωμένο ενοίκιο κατά 40% λόγω της πανδημίας | -29 | 0 |
33 | Ενίσχυση επιχειρήσεων του πολιτισμού λόγω περιορισμού θέσεων σε θέατρα, κινηματογράφους, συναυλιακούς χώρους κλπ. | -19 | -6 |
34 | Μη επιστρεπτέα επιχορήγηση σε μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις μέσω των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης | 0 | -800 |
Γ | Δημοσιονομικά ουδέτερες παρεμβάσεις | 0 | 0 |
1 | Αναστολή αποπληρωμής δόσεων των ενήμερων τραπεζικών δανείων για επιχειρήσεις που πλήττονται από την πανδημία | 0 | 0 |
2 | Αναστολή πληρωμής επιταγών των επιχειρήσεων που πλήττονται από την πανδημία | 0 | 0 |
3 | Παροχή δυνατότητας στις επιχειρήσεις που πλήττονται από την πανδημία να θέσουν τους εργαζόμενους τους σε μερική απασχόληση, για δύο εβδομάδες ανά μήνα | 0 | 0 |
4 | Αποπληρωμή όλων των εκκρεμών επιστροφών φόρων έως και 30.000 ευρώ που βρίσκονται υπό τη διαδικασία ελέγχου από τη φορολογική αρχή | 0 | 0 |
Δ | Παρεμβάσεις παροχής ρευστότητας | -2.548 | 0 |
1 | Ταμείο Εγγυοδοσίας της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας | -1.780 | 0 |
2 | Κεφάλαιο κίνησης στο πλαίσιο του Ταμείου Επιχειρηματικότητας (ΤΕΠΙΧ ΙΙ) | -768 | 0 |
Ε | Πιστώσεις υπό κατανομή για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών της πανδημίας Covid-19 |
| -3.000 |
| Συνολικό Ταμειακό Κόστος των Παρεμβάσεων ( Α+Β+Γ+Δ+Ε) | -18.198 | -7.323 |
Εκ των οποίων: | |||
Α. | Παρεμβάσεις που αφορούν στην αναβολή είσπραξης εσόδων | -1.567 | 223 |
Β. | Παρεμβάσεις που επιβαρύνουν άμεσα το δημοσιονομικό αποτέλεσμα | -11.625 | -6.936 |
Γ. | Παρεμβάσεις παροχής ρευστότητας (προ μόχλευσης) | -5.006 | -610 |
Παρεμβάσεις ανά κατηγορία και πηγή χρηματοδότησης | |||
1 | Μείωση εσόδων | -4.920 | -2.239 |
2 | Δημοσιονομικές δαπάνες που χρηματοδοτούνται από τον Τακτικό Προϋπολογισμό | -8.981 | -4.427 |
3 | Δημοσιονομικές δαπάνες που συγχρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ | -1.749 | -880 |
4 | Χρηματοδοτικά εργαλεία που συγχρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ | -2.548 | |
5 | Μόχλευση χρηματοδοτικών εργαλείων που συγχρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ | -5.693 | |
| Συνολική Αξία των Παρεμβάσεων ( 1 + 2 + 3 + 4 + 5) | -23.891 | -7.546 |
Σημείωση: το θετικό πρόσημο (+) δηλώνει αύξηση εσόδου ή μείωση δαπάνης και το αρνητικό πρόσημο (-) δηλώνει μείωση εσόδου ή αύξηση δαπάνης | |||