Πώς η Ελλάδα μπορεί να επωφεληθεί περαιτέρω από το πρόγραμμα αγοράς ομολόγων της ΕΚΤ

Το 2021 το ύψος του χρέους της Κεντρικής Διοίκησης προβλέπεται ότι θα διαμορφωθεί στα 374,5 δισ. ευρώ ή 202,2% ως ποσοστό του ΑΕΠ, παρουσιάζοντας μείωση κατά 14% έναντι του 2020.

Παρά το τεράστιο χρέος, το ράλι των ελληνικών ομολόγων συνεχίζεται, με την απόδοση του δεκαετούς ελληνικού ομολόγου αναφοράς να υποχωρεί σε νέα ιστορικά χαμηλά στο 0,88%, εξέλιξη που ενισχύει το ενδεχόμενο ο ΟΔΔΗΧ να προχωρήσει σε μία ακόμα μακροπρόθεσμη έκδοση προς το τέλος του χρόνου, ως «μαξιλάρι» για τις δανειακές ανάγκες του 2021 που υπολογίζονται σε 10-11 δισ. ευρώ.

Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα δανείζεται πλέον για έναν, τρεις και έξι μήνες με αρνητικά επιτόκια, ενώ οι αγορές προεξοφλούν πως στις 10 Δεκεμβρίου η ΕΚΤ θα αυξήσει το πακέτο μέτρων στήριξης της οικονομίας λόγω του κινδύνου εξάπλωσης του Covid-19 («Pandemic Emergency Purchase Programme» –PEPP) κατά 400-500 εκατ. ευρώ και θα το επεκτείνει έως το τέλος του 2021, μια εξέλιξη που στηρίζει τους ελληνικούς τίτλους.

Με την Ελλάδα να μην αναμένεται να αποκτήσει το καθεστώς της «επενδυτικής βαθμίδας» τουλάχιστον ως το τέλος του 2022, αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να βρεθεί μια λύση ώστε να μην απολέσει τη στήριξη της ΕΚΤ.

Αυτό θα μπορούσε να γίνει έαν η Ελλάδα υποβάλει στον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM) αίτημα για χορήγηση χρηματοδότησης στο πλαίσιο της «Στήριξης για την Κρίση της Πανδημίας» (Pandemic Crisis Support).

Σύμφωνα με πληροφορίες, η ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών έχει δεχθεί εισηγήσεις από τις υπηρεσίες του υπουργείου για υπαγωγή στο πρόγραμμα του Pandemic Crisis Support, δεδομένου ότι με τον τρόπο αυτό θα κτιστούν πρόσθετα ταμειακά αποθέματα με πολύ μικρό κόστος χρήματος.

Τα ταμειακά διαθέσιμα του Κράτους είναι σήμερα στα σε 37,7 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 15,7 δισ. ευρώ αφορούν στον Ειδικό Λογαριασμό Δημιουργίας Αποθεματικού, η χρήση του οποίου μπορεί να γίνει μόνο με αυστηρούς όρους και προϋποθέσεις.

Εάν η Ελλάδα αντλήσει τα 3,7 δισ. ευρώ από το Pandemic Crisis Support του ESM θα στηρίξει πρόσθετα το κεφαλαιακό της απόθεμα και θα έχει τη δυνατότητα να οχυρωθεί περαιτέρω από τις επιπτώσεις της πανδημίας.

Σύμφωνα με όσα αποφάσισε το Eurogroup τα μέλη του ESM που θα επωφεληθούν από τη «Στήριξη κατά της Πανδημικής Κρίσης» θα υπόκεινται σε ενισχυμένη παρακολούθηση (enhanced surveillance) από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, κάτι που όμως ήδη ισχύει για την Ελλάδα.

Το πρόγραμμα αυτό δεν θα συνοδεύεται από Μνημόνιο. Οι απαιτήσεις παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων θα επικεντρωθούν στην πραγματική χρήση των πόρων για την κάλυψη των άμεσων και έμμεσων δαπανών υγειονομικής περίθαλψης. Δηλαδή στο που κατευθύνονται τα χρήματα.

Αν και δεν θα υπάρχουν αποστολές ad-hoc εκτός από τις τυπικές αποστολές παρακολούθησης που θα πραγματοποιούνται εντός του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου, ωστόσο ο ESM θα εφαρμόσει το σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης του για να αναλύει την ικανότητα αποπληρωμής της δικαιούχου χώρας σε συντονισμό με την εποπτεία της Κομισιόν.